Sürdürülebilirlik ve Sınırda Karbon Düzenlemesi
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması'na (SKDM) ilişkin (AB) 2023/956 Sayılı Tüzük
Sınırda karbon düzenleme mekanizmasını tesis eden
10 Mayıs 2023 tarihli ve
(AB) 2023/956 sayılı AVRUPA PARLAMENTOSU VE KONSEY TÜZÜĞÜ (AEA ile ilişkili metin)
AVRUPA PARLAMENTOSU VE AVRUPA BİRLİĞİ KONSEYİ;
Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma’yı ve bu Antlaşma’nın özellikle 192(1) maddesini göz önünde tutarak,
Avrupa Komisyonunun önerisini göz önünde tutarak,
Taslak yasama tasarrufunun ulusal parlamentolara gönderilmesini müteakip, Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesinin görüşünü1 göz önünde tutarak, Bölgeler Komitesinin görüşünü2 göz önünde tutarak,
Olağan yasama usulü3 uyarınca hareket ederek,
Aşağıdaki gerekçelerle:
(1) Komisyon, 11 Aralık 2019 tarihli “Avrupa Yeşil Mutabakatı” (“Avrupa Yeşil Mutabakatı”) başlıklı bilgilendirmesinde yeni bir büyüme stratejisi belirlemiştir. Söz konusu strateji, Birlik’in, en geç 2050’ye kadar net sera gazı emisyonlarının (giderimler düşüldükten sonraki emisyonlar, “sera gazı emisyonları”) sıfır olduğu ve ekonomik büyümenin kaynakların kullanımından ayrıldığı, modern, kaynakları verimli kullanan ve rekabetçi bir ekonomiye sahip, adil ve refah içinde bir topluma dönüştürülmesini hedeflemektedir. Avrupa Yeşil Mutabakatı; Birlik’in doğal sermayesinin korunması, muhafaza edilmesi ve artırılması ile vatandaşların sağlık ve refahının çevre ile ilgili risk ve etkilerden korunmasını amaçlar. Aynı zamanda, söz konusu dönüşüm kimseyi geride bırakmadan adil ve kapsayıcı olmalıdır. Komisyon ayrıca 12 Mayıs 2021 tarihli “Herkes İçin Sağlıklı Bir Gezegene Giden Yol, AB Eylem Planı: Hava, Su ve Toprak için Sıfır Kirliliğe Doğru” başlıklı bilgilendirmesinde, Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma’nın (ABİA) 191(2) maddesinde belirtilen “kirleten öder” ilkesinin daha iyi uygulanması ve böylece karbonsuzlaştırma ve sıfır kirlilik hedefi arasındaki sinerjiyi en üst düzeye çıkarmak amacıyla “bedel ödemeden kirletme”
1 ABRG C 152, 6.4.2022, s. 181.
2 ABRG C 301, 5.8.2022, s. 116.
3 18 Nisan 2023 tarihli Avrupa Parlamentosu Tutumu (Resmi Gazete’de henüz yayımlanmamıştır) ve 25 Nisan 2023 tarihli Konsey Kararı
Gayriresmî tercüme
kavramının aşamalı olarak kaldırılmasının tamamlanması için ilgili araçların ve teşviklerin desteklendiğini duyurmuştur.
(2) Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) kapsamında 12 Aralık 2015 tarihinde kabul edilen Paris Anlaşması4 (“Paris Anlaşması”) 4 Kasım 2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Paris Anlaşması’nın Tarafları, küresel ortalama sıcaklıktaki artışını sanayileşme öncesi seviyelere kıyasla 2°C’nin oldukça altında tutma ve sıcaklık artışını sanayileşme öncesi seviyelerin 1,5°C üzerinde sınırlamaya yönelik çabalarını sürdürme konusunda mutabık kalmıştır. 13 Kasım 2021 tarihinde kabul edilen Glasgow İklim Paktı kapsamında, Paris Anlaşması Taraflar toplantısı niteliğindeki BMİDÇS Taraflar Konferansı, küresel ortalama sıcaklıktaki artışı sanayileşme öncesi seviyelerin 1,5°C üzerinde sınırlamanın, iklim değişikliğinin riskleri ve etkilerini önemli ölçüde azaltacağını kabul etmiş ve hedef açığını kapatmak için 2022’nin sonuna kadar 2030 hedeflerini güçlendirmeyi taahhüt etmiştir.
(3) İklim değişikliği ve çevreyle ilgili diğer zorluklarla mücadele ve Paris Anlaşması’nın hedeflerine ulaşılması, Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın merkezinde yer almaktadır. Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın değeri, COVID-19 küresel salgınının Birlik vatandaşlarının sağlığı ve ekonomik refahı üzerindeki çok ciddi etkileri ışığında daha da artmıştır.
(4) Birlik, Avrupa Birliği ve Üye Devletlerinin ulusal katkı beyanının güncellenmesine ilişkin olarak Avrupa Birliği ve Üye Devletleri adına BMİDÇS’ye yapılan bildirimde belirtildiği gibi, ekonomi genelindeki net sera gazı emisyonlarını 2030’a kadar 1990 seviyelerine kıyasla en az %55 oranında azaltmayı taahhüt etmiştir.
(5) (AB) 2021/1119 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü5 en geç 2050’ye kadar ekonomi çapında iklim nötrlüğü hedefine mevzuatta yer vermiştir. Söz konusu Tüzük ayrıca, net sera gazı emisyonlarının (giderimler düşüldükten sonraki emisyonlar) 2030’a kadar 1990 seviyelerine kıyasla en az %55 oranında azaltılması şeklindeki bağlayıcı Birlik hedefini tesis etmektedir.
(6) Sanayileşme öncesi seviyelerin 1,5°C üzerindeki küresel sıcaklık artışlarının etkileri ve ilgili küresel sera gazı emisyon patikaları hakkındaki Hükümetler arası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) 2018 Özel Raporu, iklim değişikliğiyle mücadele için güçlü bir bilimsel temel oluşturmakta ve iklim eylemlerini hızlı bir şekilde artırma ihtiyacını ortaya koymaktadır. Söz konusu rapor, sera gazı emisyonlarının acilen azaltılması gerektiğini ve özellikle aşırı hava olaylarının ortaya çıkma olasılığını azaltmak için iklim değişikliğinin 1,5°C küresel sıcaklık artışı ile sınırlandırılması gerektiğini teyit etmektedir. Ayrıca, küresel ısınmanın sanayileşme öncesi seviyelerin 1,5°C üzerinde sınırlandırılmasıyla tutarlı olan azaltım yolları hızla devreye sokulmazsa, daha yüksek seviyelerdeki küresel ısınmanın etkilerinden kaçınmak için çok daha maliyetli ve karmaşık uyum tedbirlerinin alınması gerekecektir. Çalışma Grubu I’in IPCC’nin “Fizik Bilimi Temelinde İklim Değişikliği 2021” başlıklı Altıncı Değerlendirme Raporu’na yaptığı katkıda, iklim değişikliğinin hâlihazırda Dünya üzerindeki her bölgeyi etkilediği hatırlatılmakta ve önümüzdeki onlarca yıl iklim değişikliğinin tüm bölgelerde artacağı öngörülmektedir. Söz konusu raporda, sera gazı
4 ABRG L 282, 19.10.2016, s. 4.
5 (AT) 401/2009 ve (AB) 2018/1999 sayılı Tüzükleri değiştiren, iklim nötrlüğünün sağlanmasına yönelik çerçeveyi tesis eden 30 Haziran 2021 tarihli ve (AB) 2021/1119 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü (“Avrupa İklim Yasası”) (ABRG L 243, 9.7.2021, s. 1).
Gayriresmî tercüme
emisyonlarında acil, hızlı ve büyük ölçekli azaltımlar yapılmadığı takdirde, ısınmayı 1,5°C’ye yakın bir seviyede, hatta 2°C’de sınırlamanın mümkün olamayacağı vurgulanmaktadır.
(7) Birlik, iklim eylemi konusunda iddialı bir politika izlemektedir ve sera gazı emisyonlarının azaltımına yönelik 2030 hedefine ulaşmak için düzenleyici bir çerçeve oluşturmuştur. Bu hedefin uygulanmasına ilişkin mevzuat, diğerlerinin yanı sıra, Birlik içinde sera gazı emisyon tahsisatı ticareti için bir sistem (“AB ETS”) tesis eden ve enerji yoğun sektörler ve alt sektörler için Birlik düzeyinde sera gazı emisyonlarının uyumlaştırılmış fiyatlandırmasını sağlayan 2003/87/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi6, 2030’a kadar sera gazı emisyonlarının azaltımı için ulusal hedefler getiren (AB) 2018/842 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü7 ile Üye Devletlerin arazi kullanımından kaynaklanan sera gazı emisyonlarını atmosferdeki sera gazlarının giderilmesiyle telafi etmesini gerektiren (AB) 2018/841 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’nden8 oluşmaktadır.
(8) Birlik, iç sera gazı emisyonlarını önemli ölçüde azaltmış olsa da, Birlik’e yapılan ithalata gömülü sera gazı emisyonları artmaktadır ve bu nedenle Birlik’in küresel sera gazı emisyonu ayak izini azaltma çabaları zarar görmektedir. Birlik’in, küresel iklim eyleminde öncü bir rol oynamaya devam etme sorumluluğu vardır.
(9) Birlik’in uluslararası ortaklarının önemli bir bölümü aynı iklim hedefi düzeyine ulaşmayan politika yaklaşımlarına sahip olduğu sürece, karbon kaçağı riski bulunmaktadır. Karbon kaçağı, iklim politikalarıyla ilgili maliyetler nedeniyle belirli sanayi sektörleri veya alt sektörlerindeki işletmelerin üretimlerini başka ülkelere aktarması veya söz konusu ülkelerden yapılan ithalatın, sera gazı emisyonları açısından daha az yoğun olan eşdeğer ürünlerin yerini alması halinde meydana gelmektedir. Bu tür durumlar toplam küresel emisyonlarda artışa neden olabilir ve dünyanın, küresel ortalama sıcaklıktaki artışı, sanayileşme öncesi seviyelere kıyasla 2°C’nin oldukça altında tutabilmesi ve sıcaklık artışını sanayileşme öncesi seviyelerin 1,5°C üzerinde sınırlamaya yönelik çabalarını sürdürebilmesi için acil bir şekilde ihtiyaç duyulan sera gazı emisyonları azaltımını tehlikeye atabilir. Birlik iklim hedefini artırdıkça, söz konusu karbon kaçağı riski Birlik emisyon azaltma politikalarının etkililiğine zarar verebilir.
(10) Sınırda karbon düzenleme mekanizması (“SKDM”) girişimi, “55’e Uygun” yasama paketinin bir parçasıdır. SKDM; Birlik’in artan iklim hedefinden kaynaklanan karbon kaçağı riskini ele alarak, Paris Anlaşması doğrultusunda en geç 2050’ye kadar iklim nötr bir Birlik hedefine ulaşmak için Birlik’in araç setinin temel bir unsuru olarak işlev görecektir. SKDM’nin üçüncü ülkelerde karbonsuzlaştırmanın teşvik edilmesine de katkıda bulunması beklenmektedir.
6 96/61/AT sayılı Konsey Direktifi’ni değiştiren, Birlik içinde sera gazı emisyon tahsisatı ticareti için bir sistem tesis eden 13 Ekim 2003 tarihli ve 2003/87/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi (ABRG L 275, 25.10.2003, s. 32).
7 (AB) 525/2013 sayılı Tüzük’ü değiştiren, Paris Anlaşması kapsamındaki taahhütleri yerine getirmek için iklim eylemine katkıda bulunacak şekilde 2021’den 2030’a kadar Üye Devletler tarafından yıllık bağlayıcı sera gazı emisyon azaltımları hakkında 30 Mayıs 2018 tarihli ve (AB) 2018/842 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü (ABRG L 156, 19.6.2018, s. 26).
8 (AB) 525/2013 sayılı Tüzük’ü ve 529/2013/AB sayılı Karar’ı değiştiren, arazi kullanımı, arazi kullanımı değişikliği ve ormancılıktan kaynaklanan sera gazı emisyonları ve emisyon giderimlerin 2030 iklim ve enerji çerçevesine dâhil edilmesi hakkında 30 Mayıs 2018 tarihli ve (AB) 2018/841 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü (ABRG L 156, 19.6.2018, s. 1).
Gayriresmî tercüme
(11) Bu tür bir riskin mevcut olduğu sektörler veya alt sektörlerde karbon kaçağı riskini ele almaya yönelik mevcut mekanizmalar; AB ETS tahsisatlarının geçici olarak ücretsiz sağlanmasından ve elektrik fiyatlarına yansıtılan sera gazı emisyon maliyetlerinden kaynaklanan dolaylı emisyon maliyetlerini telafi etmeye yönelik mali tedbirlerden oluşmaktadır. Söz konusu mekanizmalar sırasıyla 2003/87/AT sayılı Direktif’in 10a(6) ve 10b maddelerinde belirtilmektedir. AB ETS tahsisatlarının en iyi performans gösterenler düzeyinde ücretsiz sağlanması, belirli endüstriyel sektörler için karbon kaçağı riskini ele almaya yönelik bir politika aracı olmuştur. Ancak tam açık artırma ile karşılaştırıldığında, bu tür bir ücretsiz tahsis, sistemin sağladığı fiyat sinyalini zayıflatmakta ve böylece sera gazı emisyonlarını daha da azaltmaya yönelik yatırım teşviklerini etkilemektedir.
(12) SKDM, karbon kaçağı riskini farklı bir şekilde ele alarak, yani ithal ve yerli ürünler için eşdeğer karbon fiyatlandırması sağlayarak, söz konusu mevcut mekanizmaların yerini almayı amaçlamaktadır. Mevcut ücretsiz tahsisat sisteminden SKDM’ye kademeli geçişi temin etmek için, SKDM kapsamındaki sektörlerdeki ücretsiz tahsisatlar aşamalı olarak kaldırılırken, SKDM aşamalı olarak devreye alınmalıdır. Ücretsiz olarak tahsis edilen AB ETS tahsisatlarının ve SKDM’nin birlikte ve geçici olarak uygulanması, hiçbir durumda Birlik mallarının Birlik gümrük bölgesine ithal edilen mallara kıyasla daha kayırmacı bir muameleye tabi tutulması ile sonuçlanmamalıdır.
(13) Karbon fiyatı artmaktadır ve şirketler, endüstriyel süreçlerin karbonsuzlaştırılmasına yönelik yatırım kararlarını vermek için uzun vadeli görünürlük, öngörülebilirlik ve hukuki belirliliğe ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle, karbon kaçağıyla mücadeleye yönelik hukuki çerçevenin güçlendirilmesi amacıyla, SKDM’nin kapsamının karbon kaçağı riski taşıyan ürünler, sektörler ve alt sektörlere kademeli olarak daha da genişletilmesi için net bir yol belirlenmelidir.
(14) SKDM’nin amacı karbon kaçağı riskini önlemek olmasına rağmen, bu Tüzük aynı zamanda üçüncü ülkelerdeki üreticileri daha az emisyon oluşması için sera gazlarını azaltmada daha verimli teknolojileri kullanmaya teşvik edecektir. Bu nedenle SKDM’nin, üçüncü ülkelerde sera gazı emisyonlarının azaltımını etkin bir şekilde desteklemesi beklenmektedir.
(15) Karbon kaçağını önleme ve sera gazı emisyonlarını azaltım aracı olarak SKDM; ithal edilen ürünlerin, AB ETS kapsamında karşılananlara eşdeğer karbon maliyetleri uygulayan bir düzenleyici sisteme tabi olmasını ve böylece ithal ve yerli ürünler için eşdeğer bir karbon fiyatı ortaya çıkmasını sağlamalıdır. SKDM, Dünya Ticaret Örgütü hukuku ile uyumluluğu temin ederken, küresel sera gazı emisyonlarının azaltımını desteklemesi ve karbon kaçağı riskini önlemesi gereken bir iklim tedbiridir.
(16) Bu Tüzük, üçüncü ülkelerden Birlik’in gümrük bölgesine ithal edilen mallara, üretimlerinin, AB ETS’nin üçüncü ülkelere veya bölgelere uygulanması yoluyla zaten AB ETS’ye veya AB ETS ile tamamen bağlantılı bir karbon fiyatlandırma sistemine tabi olduğu durumlar haricinde, uygulanmalıdır.
(17) Karbon nötr bir ekonomiye geçişin sürekli olarak ekonomik ve sosyal uyumla birlikte gerçekleşmesini temin etmek amacıyla, ABİA’nın 349. maddesinde atıfta bulunulan en dış bölgelerin ve ayrıca Birlik’in gümrük bölgesinin parçası olan ada Devletlerinin kendine has
Gayriresmî tercüme
özellikleri ve kısıtlamaları, bu Tüzük gelecekte revize edildiğinde, iç pazar ve ortak politikalar dâhil olmak üzere Birlik hukuk düzeninin bütünlüğüne ve tutarlılığına zarar vermeden dikkate alınmalıdır.
(18) Açık deniz tesislerinde karbon kaçağı riskini önlemek amacıyla bu Tüzük; yapay bir adaya, sabit veya yüzer bir yapıya ya da kıta sahanlığının veya bir Üye Devlet’in münhasır ekonomik bölgesinin Birlik’in gümrük bölgesine bitişik olması halinde, söz konusu kıta sahanlığı veya münhasır ekonomik bölgedeki diğer herhangi bir yapıya getirilen mallara veya bir dâhilde işleme usulüyle söz konusu mallardan elde edilen işlenmiş ürünlere uygulanmalıdır. SKDM’nin bu tür mallara uygulanmasına ilişkin ayrıntılı koşulları belirlemesi için Komisyona uygulama yetkileri verilmelidir.
(19) SKDM’ye tabi olması gereken sera gazı emisyonları, 2003/87/AT sayılı Direktif’in I. Eki kapsamındaki sera gazı emisyonlarına, yani karbon dioksit (“CO2”) ve ilgili olduğu durumlarda azot oksit ve perflorokarbonlara karşılık gelmelidir. SKDM, başlangıçta, tutarlılığı sağlamak için AB ETS’nin kapsamını yansıtacak şekilde, malların üretildiği andan bu malların Birlik’in gümrük bölgesine ithaline kadar söz konusu sera gazlarının doğrudan emisyonlarına uygulanmalıdır. SKDM ayrıca dolaylı emisyonlara da uygulanmalıdır. Söz konusu dolaylı emisyonlar, bu Tüzük’ün uygulandığı malların üretilmesinde kullanılan elektriğin üretiminden kaynaklanan emisyonlardır. Dolaylı emisyonların dâhil edilmesi, SKDM’nin çevresel etkililiğini ve iklim değişikliğiyle mücadeleye katkıda bulunma hedefini daha da artıracaktır. Ancak dolaylı emisyonlar, başlangıçta, Birlik içinde, elektrik fiyatlarına yansıtılan sera gazı emisyon maliyetlerinden kaynaklanan dolaylı emisyon maliyetlerini telafi eden mali tedbirlerin uygulandığı mallar için dikkate alınmamalıdır. Söz konusu mallar bu Tüzük’ün II. Ekinde tanımlanmıştır. 2003/87/AT sayılı Direktif’te AB ETS ile ilgili yapılacak revizyonlar ve özellikle dolaylı maliyetlerin telafi tedbirlerine yönelik revizyonlar, SKDM’nin uygulama kapsamı bakımından uygun şekilde yansıtılmalıdır. Geçiş döneminde, dolaylı emisyonların hesaplanmasına yönelik metodolojinin daha ayrıntılı olarak belirlenmesi amacıyla veri toplanmalıdır. Söz konusu metodoloji, bu Tüzük’ün I. Ekinde listelenen malların üretimi için kullanılan elektrik miktarının yanı sıra menşe ülkeyi, üretim kaynağını ve söz konusu elektrikle ilgili emisyon faktörlerini dikkate almalıdır. Karbon kaçağını en uygun şekilde önlemek ve SKDM’nin çevresel bütünlüğünü temin etmek için özel metodoloji daha ayrıntılı olarak belirlenmelidir.
(20) AB ETS ve SKDM, belirli tahsisatlar veya sertifikaların kullanımı yoluyla aynı sektörlere ve mallara gömülü sera gazı emisyonlarını fiyatlandırmaya yönelik ortak bir hedefi paylaşmaktadır. Her iki sistem de düzenleyici bir niteliğe sahiptir ve Birlik hukuku kapsamında (AB) 2021/1119 sayılı Tüzük’te belirtilen, Birlik’in net sera gazı emisyonlarını 2030’a kadar 1990 seviyelerine kıyasla en az %55 oranında azaltma ve en geç 2050’ye kadar ekonomi genelinde iklim nötrlüğüne ulaşma şeklindeki bağlayıcı çevresel hedefi doğrultusunda, sera gazı emisyonlarının azaltımı ihtiyacı ile gerekçelendirilmektedir.
(21) AB ETS, kapsamı dâhilindeki faaliyetlerden kaynaklanan sera gazı emisyonları için verilen toplam tahsisat sayısını (“üst sınır”) belirlerken ve tahsisat ticaretine izin verirken (“üst sınır ve ticaret sistemi”), SKDM ticaret akışlarının kısıtlanmaması için ithalat üzerinde niceliksel sınırlar tesis etmemelidir. Ayrıca, AB ETS, Birlik içindeki tesislere uygulanırken, SKDM, Birlik gümrük bölgesine ithal edilen belirli mallara uygulanmalıdır.
(22) SKDM sistemi, AB ETS ile karşılaştırıldığında, SKDM sertifikalarının fiyatının hesaplanması, SKDM sertifikalarının ticaretinin yapılabilmesi ve geçerlilik süreleri dâhil
Gayriresmî tercüme
olmak üzere bazı spesifik özelliklere sahiptir. Bu özellikler, SKDM’nin zaman içinde karbon kaçağını önlemeye yönelik bir tedbir olarak etkililiğini koruma ihtiyacından kaynaklanmaktadır. Söz konusu özellikler ayrıca, SKDM sisteminin yönetiminin hem operatörlere getirilen yükümlülükler hem de idari kaynaklar açısından aşırı derecede ağır olmamasını temin ederken, operatörler için AB ETS’dekine eşdeğer bir esneklik seviyesini de muhafaza eder. Bu tür bir dengenin sağlanması, ilgili küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) için özellikle önemlidir.
(23) SKDM’nin karbon kaçağını önleme tedbiri olarak etkililiğini koruması için AB ETS fiyatını yakından yansıtması gerekmektedir. AB ETS piyasasında piyasaya sürülen tahsisatların fiyatı açık artırmalarla belirlenirken, SKDM sertifikalarının fiyatı, söz konusu açık artırmaların fiyatını haftalık olarak hesaplanan ortalamalar yoluyla makul bir şekilde yansıtmalıdır. Bu tür haftalık ortalama fiyatlar, AB ETS’nin fiyat dalgalanmalarını yakından yansıtmakta ve AB ETS’nin fiyat değişikliklerinden faydalanmaları için ithalatçılara makul bir marj sağlamaktadır ve ayrıca sistemin idari makamlar açısından yönetilebilir kalmasını temin etmektedir.
(24) AB ETS kapsamında üst sınır, emisyon tahsisatlarının arzını belirlemektedir ve en üst seviyede sera gazı emisyonları hakkında kesinlik sağlamaktadır. Karbon fiyatı, söz konusu arz ile piyasadaki talep arasındaki dengeye göre belirlenmektedir. Bir fiyat teşvikinin olması için arzın yetersiz olması gerekmektedir. Bu Tüzük’ün amacı, ithalatçıların kullanabileceği SKDM sertifikalarının sayısına bir üst sınır getirmek değildir; ithalatçıların SKDM sertifikalarını aktarma ve ticaretini yapma imkânı olsaydı, söz konusu imkân, SKDM sertifikaları için fiyatın artık AB ETS’deki fiyat gelişimini yansıtmayacağı durumlara yol açabilirdi. Bu tür bir durum karbonsuzlaştırma teşvikini zayıflatabilir, karbon kaçağını destekleyebilir ve SKDM’nin kapsayıcı iklim hedefine zarar verebilirdi. Bu tür bir durum ayrıca, farklı ülkelerden operatörler için farklı fiyatlar ortaya çıkmasına neden olabilirdi. Bu nedenle, SKDM sertifikalarının ticaretinin yapılabilmesi ve bunların aktarılabilmesi üzerindeki sınırlamalar, SKDM’nin etkililiğine ve iklim hedefine zarar vermekten kaçınma ve farklı ülkelerden operatörlere tarafsız muamele yapılmasını sağlama ihtiyacıyla gerekçelendirilmektedir. Ancak, ithalatçıların maliyetlerini optimize etme imkânını korumak amacıyla, bu Tüzük, ilgili makamların ithalatçılardan belirli bir miktarda fazla sertifikayı geri satın alabilecekleri bir sistem öngörmelidir. Söz konusu miktar, bir yandan genel fiyat aktarım etkisini korurken, ithalatçılara sertifikanın geçerlilik süresi boyunca maliyetlerini kaldıraç olarak kullanabilmeleri için makul bir marj sağlayacak seviyede belirlenmeli ve SKDM’nin çevresel hedefinin muhafaza edilmesini temin etmelidir.
(25) SKDM’nin, tesislerden ziyade Birlik’in gümrük bölgesine yapılan mal ithalatına uygulanacağı dikkate alındığında, SKDM’de de bazı uyarlamalar ve basitleştirmelerin yapılması gerekecektir. Bu basitleştirmelerden biri, ithalatçıların belirli bir takvim yılında ithal edilen mallara gömülü toplam doğrulanmış sera gazı emisyonlarını rapor ettiği basit ve erişilebilir bir beyan sisteminin getirilmesi olmalıdır. Bu Tüzük ve 2003/87/AT sayılı Direktif kapsamında akredite doğrulayıcılar üzerindeki yükümlülüklerden kaynaklanabilecek herhangi bir potansiyel darboğazdan kaçınmak amacıyla, AB ETS’nin uyum döngüsüne kıyasla farklı bir zamanlama da uygulanmalıdır.
(26) Üye Devletler, bu Tüzük’ün ihlali halinde ceza uygulamalı ve söz konusu cezaların icrasını sağlamalıdırlar. Daha spesifik olarak, yetkilendirilmiş bir SKDM beyan sahibinin SKDM sertifikalarını teslim etmemesine ilişkin ceza tutarı, 2003/87/AT sayılı Direktif’in 16(3) ve (4) maddesi uyarınca öngörülen ceza miktarı ile aynı olmalıdır. Ancak, malların
Gayriresmî tercüme
yetkilendirilmiş bir SKDM beyan sahibi dışındaki bir kişi tarafından bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklere uyulmaksızın Birlik’e sokulması durumunda, bu cezaların etkili, orantılı ve caydırıcı olması için, söz konusu kişinin SKDM sertifikalarını teslim etmek zorunda olmadığı gerçeği de dikkate alınarak, cezaların miktarı daha yüksek olmalıdır. Bu Tüzük kapsamındaki cezaların uygulanması, özellikle gümrük kurallarıyla ilgili olanlar olmak üzere diğer ilgili yükümlülüklerin ihlali nedeniyle Birlik hukuku veya ulusal hukuk kapsamında uygulanabilecek cezalara halel getirmez.
(27) AB ETS belirli üretim süreçlerine ve faaliyetlerine uygulanırken, SKDM ilgili mal ithalatını hedeflemelidir. Bu da ithal edilen malların (AET) 2658/87 sayılı Konsey Tüzüğü’nde9 belirtilen Kombine Nomanklatürde (“CN”) sınıflandırılması yoluyla açıkça tanımlanmasını ve gömülü emisyonlarla ilişkilendirilmesini gerektirmektedir.
(28) AB ETS sistemi, 2003/87/AT sayılı Direktif’in çevresel hedefiyle bağlantılı niceliksel ve niteliksel kriterlere dayandığı ve Birlik’te sera gazı emisyonlarına yönelik en kapsamlı düzenleyici sistem olduğu için SKDM kapsamındaki mallar veya işlenmiş ürünler, AB ETS kapsamındaki faaliyetleri yansıtmalıdır.
(29) SKDM’nin kapsamının AB ETS kapsamındaki faaliyetleri yansıtacak şekilde tanımlanması, ithal ürünlere, yerli menşeli benzer ürünlere uygulanandan daha az kayırmacı olmayan bir muamelenin uygulanmasının sağlanmasına da katkıda bulunacaktır.
(30) SKDM’nin nihai hedefi geniş ürün kapsamı olmasına rağmen, karbon kaçağı riskinin olduğu ve nispeten homojen malların bulunduğu sınırlı sayıda sektörle başlamak ihtiyatlı bir yaklaşım olacaktır. Karbon kaçağı riski altında olduğu düşünülen Birlik sektörleri, (AB) 2019/708 sayılı Yetki Devrine Dayanan Komisyon Kararı’nda10 listelenmiştir.
(31) Bu Tüzük’ün uygulanması gereken mallar, karşılık gelen AB ETS sektörlerindeki kümülatif sera gazı emisyonları ve karbon kaçağı riski açısından ilgililikleri dikkatli bir şekilde analiz edildikten sonra, ilgili operatörler üzerindeki karmaşıklık ve idari yük sınırlandırılarak seçilmelidir. Birlik’e ithal edilen emisyon yoğun ürünlere gömülü emisyonların, Birlik ürünlerine uygulanana eşdeğer bir karbon fiyatına tabi olmasını temin etmek ve karbon kaçağı riskini azaltmak amacıyla, seçimde özellikle, AB ETS kapsamındaki temel malzemeler ve temel ürünler dikkate alınmalıdır. Seçimi daraltmaya yönelik ilgili kriterler şöyle olmalıdır: ilk olarak, sektörlerin emisyonlar açısından ilgililiği, yani sektörün en büyük toplam sera gazı emisyonu salıcılarından biri olup olmadığı; ikincisi, 2003/87/AT sayılı Direktif uyarınca tanımlandığı şekliyle sektörün önemli ölçüde karbon kaçağı riskine maruziyeti ve üçüncüsü, karmaşıklık ve idari yükü sınırlandırırken sera gazı emisyonları açısından geniş ürün kapsamını dengeleme ihtiyacı.
(32) İlk kriterin kullanılması, kümülatif emisyonlar açısından aşağıdaki endüstriyel sektörlerin listelenmesini mümkün kılacaktır: demir ve çelik, rafineriler, çimento, alüminyum, organik temel kimyasallar, hidrojen ve gübre.
9 Tarife ve istatistiksel nomanklatür ve Ortak Gümrük Tarifesi hakkında 23 Temmuz 1987 tarihli ve (AET) 2658/87 sayılı Konsey Tüzüğü (ATRG L 256, 7.9.1987, s. 1).
10 2021-2030 dönemi için karbon kaçağı riski taşıdığı düşünülen sektör ve alt sektörlerin belirlenmesine ilişkin 2003/87/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi’ne ilavede bulunan15 Şubat 2019 tarihli ve (AB) 2019/708 sayılı Yetki Devrine Dayanan Komisyon Kararı (ABRG L 120, 8.5.2019, s. 20).
Gayriresmî tercüme
(33) Ancak, (AB) 2019/708 sayılı Yetki Devrine Dayanan Karar’da listelenen bazı sektörler, belirli özellikleri nedeniyle bu aşamada bu Tüzük’te ele alınmamalıdır.
(34) Özellikle organik kimyasallar, bu Tüzük’ün kabul edildiği tarihte bu tür ithal malların gömülü emisyonlarının net bir şekilde tanımlanmasına izin vermeyen teknik sınırlamalar nedeniyle, bu Tüzük kapsamına alınmamalıdır. Söz konusu mallar için, AB ETS kapsamındaki uygulanabilir ölçüt değer, münferit ithal mallara gömülü emisyonların net bir şekilde tahsis edilmesine izin vermeyen temel bir parametredir. Organik kimyasallara yönelik tahsisatın hedefe daha fazla yönelik olması için daha fazla veri ve analiz gerekmektedir.
(35) Benzer teknik kısıtlamalar, sera gazı emisyonlarını münferit çıktı ürünlerine net bir şekilde atfetmenin mümkün olmadığı rafineri ürünleri için de geçerlidir. Aynı zamanda, AB ETS’deki ilgili ölçüt değer, doğrudan benzin, dizel veya kerosen gibi belirli ürünlerle değil, tüm rafineri çıktılarıyla ilgilidir.
(36) Alüminyum ürünler, karbon kaçağına yüksek oranda maruz kaldıkları için SKDM’ye dâhil edilmelidir. Ayrıca, çeşitli endüstriyel uygulamalarda, alüminyum ürünler, çelik ürünlere çok benzer özellikleri nedeniyle çelik ürünlerle doğrudan rekabet halindedir.
(37) Bu Tüzük’ün kabul edildiği tarihte Birlik’e hidrojen ithalatı göreceli olarak düşüktür. Ancak, Birlik’in “55’e Uygun” paketi yenilenebilir hidrojen kullanımını teşvik ettiği için, bu durumun önümüzdeki yıllarda önemli ölçüde değişmesi beklenmektedir. Sanayinin bir bütün olarak karbonsuzlaştırılması için, yenilenebilir hidrojene olan talep artacak ve sonuç olarak bu da hidrojenin öncül olduğu aşağı akış ürünlerinde entegre olmayan üretim süreçlerine yol açacaktır. Hidrojenin SKDM kapsamına dâhil edilmesi, hidrojenin karbonsuzlaştırılmasını daha fazla teşvik etmek için uygun bir araçtır.
(38) Benzer şekilde bazı ürünler; üretim sürecinde ortaya çıkan gömülü emisyonları düşük seviyede olmasına rağmen, söz konusu ürünlerin hariç tutulması, ticaret modelini aşağı akış ürünlerine doğru değiştirerek çelik ürünlerin SKDM’ye dâhil edilmesini atlatma olasılığını artıracağı için, SKDM kapsamına alınmalıdır.
(39) Öte yandan bu Tüzük; başlangıçta, demir hurdası, bazı demir alaşımları ve bazı gübreler gibi üretimi önemli emisyonlara yol açmayan belirli ürünlere uygulanmamalıdır.
(40) Elektrik ithalatı, Birlik’teki toplam sera gazı emisyonlarının %30’undan sorumlu olduğu için bu Tüzük kapsamına dâhil edilmelidir. Birlik’in artan iklim hedefi, Birlik içindeki ve üçüncü ülkelerdeki elektrik üretimi arasında karbon maliyetlerindeki farkı açacaktır. Bu fark, Birlik’in elektrik şebekesinin komşu ülkelerin elektrik şebekesine bağlanmasında kaydedilen ilerlemeyle birleştiğinde, önemli bir kısmı kömürle çalışan elektrik santralleri tarafından üretilen elektriğin artan ithalatından kaynaklanan karbon kaçağı riskini artıracaktır.
(41) Yetkili ulusal idareler ve ithalatçılar açısından aşırı idari yükten kaçınılması amacıyla, bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklerin uygulanmaması gereken sınırlı durumların belirtilmesi uygundur. Bununla birlikte, söz konusu de minimis hüküm, bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklere ve dolandırıcılığın önlenmesi dâhil olmak üzere, özellikle
Gayriresmî tercüme
gümrük mevzuatına uyumu temin etmek için gerekli olan Birlik hukuku veya ulusal hukuk kapsamındaki hükümlerin, devam eden uygulamasına halel getirmez.
(42) Bu Tüzük kapsamındaki malların ithalatçılarının, ithalat sırasında bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmeleri gerekmediğinden, bu tür yükümlülüklerin daha sonraki bir aşamada yerine getirilmesinin sağlanması için özel idari tedbirler uygulanmalıdır. Bu nedenle, ithalatçılar ancak yetkili makamlarca yetkilendirildikten sonra bu Tüzük’e tabi olan malları ithal etmeye hak kazanmalıdır.
(43) Gümrük makamları, yetkilendirilmiş bir SKDM beyan sahibi dışında herhangi bir kişi tarafından mal ithalatına izin vermemelidir. (AB) 952/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’nün11 46 ve 48. maddeleri uyarınca gümrük makamları; yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, sekiz haneli CN kodu, ithal edilen malların miktarı ve menşe ülkesi, beyan tarihi ve gümrük usulünün tanımlanması ile ilgili olanlar dâhil olmak üzere, mallara ilişkin kontroller gerçekleştirebilir. Komisyon, SKDM ile ilgili riskleri, (AB) 952/2013 Sayılı Tüzük’ün 50. maddesine göre ortak risk kriterleri ve standartlarının tesis edilmesine dâhil etmelidir.
(44) Geçiş dönemi boyunca gümrük makamları; bilgi toplanmasına ve uygun olduğunda yetkilendirilmiş SKDM beyan sahiplerinin statüsünün talep edilmesi ihtiyacına ilişkin farkındalığa katkıda bulunmak için gümrük beyan sahiplerini bilgi verme yükümlülüğü konusunda bilgilendirmelidir. Bu tür bilgiler, gümrük beyan sahiplerinin böyle bir yükümlülükten haberdar olmalarının sağlanması amacıyla gümrük makamları tarafından uygun bir şekilde iletilmelidir.
(45) SKDM; birden fazla ithalatçıyı temsil edebilen yetkili bir SKDM beyan sahibinin, Birlik’in gümrük bölgesine ithal edilen mallardaki gömülü emisyonlara ilişkin olarak yıllık bir beyanname sunacağı ve bu beyan edilen emisyonlara karşılık gelen sayıda SKDM sertifikasını teslim edeceği bir beyan sistemine dayanmalıdır. 2026 takvim yılına ilişkin ilk SKDM beyanı 31 Mayıs 2027 tarihine kadar sunulmalıdır.
(46) Yetkilendirilmiş bir SKDM beyan sahibinin, beyan edilen gömülü emisyonlar için hâlihazırda menşe ülkede fiilen ödenmiş olan karbon fiyatına karşılık gelen, teslim edilecek SKDM sertifikalarının sayısının indirilmesini talep etmesine izin verilmelidir.
(47) Beyan edilen gömülü emisyonlar, (AT) 765/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü12 veya (AB) 2018/2067 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü13 uyarınca atanmış bir ulusal akreditasyon kurumu tarafından akredite edilen bir kişi tarafından doğrulanmalıdır.
(48) SKDM, üçüncü ülkelerdeki üretim tesislerinin operatörlerinin SKDM siciline kayıt olmalarına ve malların üretiminden kaynaklanan doğrulanmış gömülü emisyonlarını
11 Birlik Gümrük Kodu’nu belirleyen 9 Ekim 2013 tarihli ve (AB) 952/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü (ABRG L 269, 10.10.2013, s. 1).
12 (AET) 339/93 sayılı Tüzük’ü yürürlükten kaldıran ve akreditasyon gerekliliklerini belirleyen 9 Temmuz 2008 tarihli ve (AT) 765/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü (ABRG L 218, 13.8.2008, s. 30).
13 2003/87/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi uyarınca verilerin doğrulanması ve doğrulayıcıların akreditasyonu hakkında 19 Aralık 2018 tarihli ve (AB) 2018/2067 sayılı Konsey Uygulama Tüzüğü (ABRG L 334, 31.12.2018, s. 94).
Gayriresmî tercüme
yetkilendirilmiş SKDM beyan sahiplerinin erişimine sunmalarına izin vermelidir. Bir operatör; SKDM sicilindeki isim, adres ve iletişim bilgilerinin kamuoyuna açıklanmamasını tercih edebilmelidir.
(49) SKDM sertifikaları, günlük açık artırmanın önemli bir özellik olarak yer aldığı AB ETS tahsisatlarından farklılık gösterecektir. SKDM sertifikaları için net bir fiyat belirlenmesi ihtiyacı, günlük fiyatlar yayımlandıktan sonra geçerliliğini yitirme riski taşıdığından, günlük yayımı operatörler açısından aşırı külfetli ve karmaşık hale getirecektir. Bu nedenle, SKDM fiyatlarının haftalık olarak yayımlanması ile piyasaya sürülen AB ETS tahsisatlarının fiyatlandırma eğilimi daha doğru bir şekilde yansıtılacak ve aynı iklim hedefi izlenecektir. Dolayısıyla, SKDM sertifikalarının fiyatının hesaplanması, günlük temele dayanan AB ETS tarafından belirlenen zaman çerçevesinden daha uzun bir zaman çerçevesine, bir başka deyişle haftalık temele dayanmalıdır. Komisyon, söz konusu ortalama fiyatın hesaplanması ve yayımlanmasıyla görevlendirilmelidir.
(50) Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahiplerine bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklerine uyum konusunda esneklik sağlanması ve AB ETS tahsisatlarının fiyatındaki dalgalanmalardan yararlanmalarının mümkün kılınması amacıyla, SKDM sertifikaları, satın alındıkları tarihten itibaren sınırlı bir süre için geçerli olmalıdır. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin fazladan satın alınan sertifikaların bir kısmını yeniden satmasına izin verilmelidir. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, SKDM sertifikalarını teslim etmek için, her çeyreğin sonunda belirlenen eşik değerlere karşılık gelen, yıl boyunca gereken sertifika sayısını toplamalıdır.
(51) Bir ürün olarak elektriğin fiziksel özellikleri, diğer mallarla kıyaslandığında SKDM içinde nispeten farklı bir tasarımın haklılığını ortaya koymaktadır. Varsayılan değerler, net bir şekilde belirlenmiş şartlara göre kullanılmalı ve yetkilendirilmiş SKDM beyan sahipleri, bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklerinin gerçek emisyonlar temelinde hesaplanmasını talep edebilmelidir. Elektrik enerjisi ticareti, özellikle ara bağlantılı elektrik şebekeleri aracılığıyla, enerji borsaları ve belirli ticaret biçimleri kullanılarak yapıldığından, diğer malların ticaretinden farklılık göstermektedir. Piyasa birleştirme, Birlik genelinde tekliflerin toplanmasını sağlayan, yoğun şekilde düzenlenmiş bir elektrik enerjisi ticareti biçimidir.
(52) Hukuku dolanma riskinden kaçınmak ve elektrik ithalatı ve elektriğin mallarda kullanımından kaynaklanan gerçek CO2 emisyonlarının izlenebilirliğini iyileştirmek için, gerçek emisyonların hesaplanmasına yalnızca belirli sıkı koşullar altında izin verilmelidir. Özellikle, tahsis edilen ara bağlantı kapasitesinin kesin bir şekilde belirlendiğinin ve alıcı ile yenilenebilir elektriğin üreticisi arasında veya alıcı ile varsayılan değerden daha düşük emisyonlara sahip elektrik üreticisi arasında doğrudan sözleşmeye dayalı bir ilişki bulunduğunun kanıtlanması gerekli olmalıdır.
(53) Komisyon, karbon kaçağı riskini azaltmak amacıyla, hukukun dolanılması konusundaki uygulamaları ele almak üzere harekete geçmelidir. Komisyon, bu Tüzük’ün uygulandığı tüm sektörlerde hukuku dolanma riskini değerlendirmelidir.
Gayriresmî tercüme
(54) 2006/500/AT sayılı Konsey Kararı 14 ile akdedilen Enerji Topluluğunu Kuran Antlaşma’nın Akit Tarafları ile Derin ve Kapsamlı Serbest Ticaret Alanları dâhil olmak üzere Ortaklık Anlaşmalarının Tarafları, sonunda AB ETS’ye benzer veya eşdeğer karbon fiyatlandırma mekanizmalarının benimsenmesiyle veya AB ETS’ye katılımlarıyla sonuçlanması gereken karbonsuzlaştırma süreçlerine bağlıdır.
(55) Üçüncü ülkelerin Birlik elektrik piyasasına entegrasyonu, söz konusu ülkelerin yüksek oranda yenilenebilir enerji paylarına sahip enerji sistemlerine geçişlerini hızlandırmasında önemli bir faktördür. (AB) 2015/1222 sayılı Komisyon Tüzüğü’nde15 belirtildiği üzere, elektrik için piyasa birleştirme, üçüncü ülkelerin, yenilenebilir enerjilerden elde edilen elektriği elektrik piyasasına daha iyi entegre etmelerini, böyle bir elektriği, daha geniş Birlik piyasası ile arz ve talebi dengeleyerek, daha geniş bir alanda verimli bir şekilde değiş tokuş etmelerini ve elektrik üretimlerinin CO2 emisyon yoğunluğunu azaltmalarını sağlar. Üçüncü ülkelerin Birlik elektrik piyasasına entegrasyonu söz konusu ülkelerdeki ve komşu Üye Devletlerdeki elektrik arzının güvenliğine de katkıda bulunur.
(56) Üçüncü ülkelerin elektrik piyasalarının, piyasa birleştirme yoluyla Birlik’in elektrik piyasalarına yakından entegre edilmesinden sonra, SKDM’nin bu ülkelerden Birlik’in gümrük bölgesine ihraç edilen elektriğe uygulanmasını sağlayacak teknik çözümler bulunmalıdır. Teknik çözümler bulunamıyorsa, piyasaları Birlik’in piyasasıyla birleştirilen üçüncü ülkeler, belirli şartların yerine getirilmesi koşuluyla, yalnızca elektrik ihracatına ilişkin olarak 2030’a kadar SKDM’den süreli bir muafiyetten yararlanmalıdır. Bununla birlikte, söz konusu üçüncü ülkeler bir yol haritası oluşturarak AB ETS’ye eşdeğer bir fiyat öngören bir karbon fiyatlandırma mekanizması uygulamayı taahhüt etmeli ve çevre, iklim, rekabet ve enerji alanlarında Birlik mevzuatına uyum sağlanmasının yanı sıra en geç 2050’ye kadar karbon nötr olmayı taahhüt etmelidir. Söz konusu ülkenin taahhütlerini yerine getirmediği sonucuna varılması için gerekçelerin bulunması veya bu ülkenin 2030’a kadar AB ETS’ye eşdeğer bir emisyon ticaret sistemini kabul etmemesi halinde, bu türden bir muafiyet, her zaman geri çekilmelidir.
(57) Geçici hükümler sınırlı bir süre uygulanmalıdır. Bu amaç doğrultusunda SKDM, ticarette yıkıcı etkiler oluşturma riskini azaltarak, sorunsuz bir şekilde kullanıma sunulmasının kolaylaştırılması amacıyla mali bir ayarlama olmaksızın uygulanmalıdır. İthalatçılar, doğrudan ve dolaylı emisyonlar ile yurt dışında fiilen ödenen herhangi bir karbon fiyatını belirterek takvim yılının bir önceki çeyreğinde ithal edilen mallardaki gömülü emisyonları üç ayda bir raporlamalıdır. 2025’in son çeyreğine ilişkin sunulacak rapor olan son SKDM raporu, 31 Ocak 2026 tarihine kadar sunulmalıdır.
(58) Komisyon, SKDM’nin düzgün bir şekilde işleyişini kolaylaştırmak ve temin etmek için, yetkili makamların bu Tüzük kapsamındaki işlev ve görevlerini yerine getirmesini desteklemelidir. Komisyon; koordinasyon sağlamalı, kılavuz ilkeler yayımlamalı ve en iyi uygulamaların değişimini desteklemelidir.
14 Avrupa Topluluğu tarafından Enerji Topluluğu Antlaşması’nın akdedilmesi hakkında 29 Mayıs 2006 tarihli ve 2006/500/AT sayılı Konsey Kararı (ABRG L 198, 20.7.2006, s. 15).
15 Kapasite tahsisi ve tıkanıklık yönetimi hakkında kılavuz ilkeler tesis eden 24 Temmuz 2015 tarihli ve (AB) 2015/1222 sayılı Komisyon Tüzüğü (ABRG L 197, 25.7.2015, s. 24).
Gayriresmî tercüme
(59) Komisyon, bu Tüzük’ün maliyet etkin bir şekilde uygulanması için, üçüncü ülkelerdeki yetkilendirilmiş SKDM beyan sahipleri, operatörleri ve tesisleri hakkında veriler içeren SKDM sicilini yönetmelidir.
(60) SKDM sertifikalarının satışı ve geri satın alımı için ortak bir merkezi platform tesis edilmelidir. Komisyon, işlemlerin ortak merkezi platform üzerinden denetlenmesi amacıyla, yetkili makamlar ve bu makamlar ile Komisyon arasındaki bilgi alışverişini ve iş birliğini kolaylaştırmalıdır. Ayrıca, ortak merkezi platform ile SKDM sicili arasında hızlı bir bilgi akışı sağlanmalıdır.
(61) Komisyon, bu Tüzük’ün etkili bir şekilde uygulanmasına katkıda bulunmak için, risk bazlı kontroller yürütmeli ve bu doğrultuda SKDM beyanlarının içeriğini gözden geçirmelidir.
(62) Komisyon, bu Tüzük’ün daha yeknesak bir şekilde uygulanmasını sağlamak için SKDM beyanlarına ilişkin yaptığı gözden geçirmeler temelinde, teslim edilecek SKDM sertifikaları ile ilgili hesaplamalarını, bir ön katkı olarak, yetkili makamların erişimine sunmalıdır. Söz konusu ön girdiler, sadece gösterge amacıyla sunulmalı ve yetkili makam tarafından yapılacak kesin hesaplamaya halel getirmemelidir. Özellikle, Komisyonun böyle bir ön katkısına karşı herhangi bir başvuru hakkı veya başka bir düzeltici tedbir mümkün olmamalıdır.
(63) Üye Devletler ayrıca, uygulama amacıyla münferit SKDM beyanlarını gözden geçirebilmelidirler. Münferit SKDM beyanlarının gözden geçirilmesinin sonuçları Komisyon ile paylaşılmalıdır. Söz konusu sonuçlar ayrıca SKDM sicili aracılığıyla diğer yetkili makamların erişimine sunulmalıdır.
(64) Üye Devletler, bu Tüzük’ün uygulanmasından doğan gelirleri doğru bir şekilde tesis ve tahsil etme sorumluluğuna sahip olmalıdırlar.
(65) Komisyon bu Tüzük’ün uygulanmasını düzenli olarak değerlendirerek Avrupa Parlamentosu ve Konseye rapor vermelidir. Söz konusu raporlar özellikle en geç 2050’ye kadar iklim nötr bir Birlik hedefine ulaşılmasına yönelik iklim eylemlerinin geliştirilebilmesine odaklanmalıdır. Komisyon, bu raporlamanın bir parçası olarak, bu Tüzük’ün kapsamının mümkün olan en kısa sürede II. Ekte listelenen mallardaki gömülü dolaylı emisyonlara ve ayrıca aşağı akış ürünleri gibi karbon kaçağı riski olabilecek diğer mal ve hizmetleri içerecek şekilde daha fazla genişletilmesi ve 2013/179/AB sayılı Komisyon Tavsiyesi’nde16 belirtildiği üzere, çevresel ayak izi yöntemlerine dayalı gömülü emisyonların hesaplanmasına yönelik yöntemler geliştirilmesi amacıyla gerekli bilgileri toplamalıdır. Bu raporlar ayrıca, ABİA’nın 349. maddesinde atıfta bulunulan en dış bölgelerin ve Birlik’in gümrük bölgesinin parçası olan ada Devletlerinin belirli özelliklerini ve kısıtlamalarını da dikkate almak suretiyle, ihracatla ilgili olanlar dâhil olmak üzere SKDM’nin karbon kaçağı üzerindeki etkisi ile SKDM’nin Birlik genelindeki ekonomik, sosyal ve bölgesel etkisinin bir değerlendirmesini içermelidir.
16 Ürünler ve kuruluşların yaşam döngüsü çevresel performansını ölçme ve iletmeye yönelik ortak yöntemlerin kullanımı hakkında 9 Nisan 2013 tarihli ve 2013/179/AB sayılı Komisyon Tavsiyesi (ABRG L 124, 4.5.2013, s. 1).
Gayriresmî tercüme
(66) Komisyon, operatörlerin bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklerden kaçınmak için mallarında temel özellikleri değiştirmeksizin küçük çaplı değişiklikler yapabilecekleri veya sevkiyatları yapay olarak bölebilecekleri durumlar dâhil olmak üzere, bu Tüzük’ün dolanılması yönündeki uygulamaları izlemeli ve ele almalıdır. Malların, bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklerden kaçınmak amacıyla, Birlik piyasasına ithal edilmeden önce üçüncü bir ülke veya bölgeye gönderileceği veya üçüncü ülkelerdeki operatörlerin daha az sera gazı emisyonu yoğun ürünlerini Birlik’e ihraç edip daha fazla sera gazı emisyonu yoğun ürünlerini diğer piyasalar için elinde tutacağı durumlar veya ihracatçı veya üreticilerin bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklerden kaçınmak amacıyla satış ve üretim kalıplarını ve kanallarını yeniden düzenlemeleri veya diğer her türlü ikili üretim ve ikili satış uygulamaları da izlenmelidir.
(67) Bu Tüzük’te belirtilen ilkeler tam olarak gözetilerek, bu Tüzük’ün kapsamının genişletilmesine yönelik çalışmalar, 2030’a kadar 2003/87/AT sayılı Direktif kapsamındaki tüm sektörlerin dâhil edilmesi amacını taşımalıdır. Bu nedenle Komisyon, bu Tüzük’ün uygulanmasını gözden geçirirken ve değerlendirirken, bu zaman çizelgesine atıfta bulunmaya devam etmeli ve karbon kaçağına en fazla maruz kalan ve en karbon yoğun olan mallarda ve ayrıca bu Tüzük kapsamındaki mallardan en az birinin önemli bir bölümünü içeren aşağı akış ürünlerde gömülü sera gazı emisyonlarının bu Tüzük kapsamına alınmasına öncelik vermelidir. Komisyonun, bu Tüzük’ün kapsamının 2030’a kadar bu yönde genişletilmesine yönelik bir yasama önerisi sunmaması halinde, Komisyon, Avrupa Parlamentosunu ve Konseyi nedenleri konusunda bilgilendirmeli ve 2003/87/AT sayılı Direktif’in kapsamında yer alan tüm sektörleri mümkün olan en kısa sürede dâhil etme hedefine ulaşılması için gerekli adımları atmalıdır.
(68) Komisyon ayrıca bu Tüzük’ün uygulanmasına ilişkin bir raporu, geçiş döneminin bitiminden iki yıl sonra ve sonrasında her iki yılda bir Avrupa Parlamentosu ve Konseye sunmalıdır. Raporların sunulma zamanlaması, 2003/87/AT sayılı Direktif’in 10(5) maddesi uyarınca karbon piyasasının işleyişi hakkındaki zaman çizelgelerini izlemelidir. Raporlar, SKDM’nin etkilerinin bir değerlendirmesini içermelidir.
(69) SKDM’ye tabi bir veya daha fazla üçüncü ülkenin ekonomik ve endüstriyel altyapısı üzerinde yıkıcı sonuçlar doğuran öngörülemeyen, istisnai ve sebepsiz durumlara hızlı ve etkili bir şekilde müdahale edilebilmesi için, Komisyon, Avrupa Parlamentosu ve Konseye, uygun olduğu şekilde, bu Tüzük’ü değiştiren bir yasama önerisi sunmalıdır. Böyle bir yasama önerisinde, bir taraftan bu Tüzük’ün hedefleri korunurken, üçüncü ülke veya ülkelerin içinde bulunduğu koşullar ışığında en uygun tedbirler belirlenmelidir. Söz konusu tedbirlerde süre sınırlaması olmalıdır.
(70) Üçüncü ülkelerle diyalog devam etmeli ve özellikle geçiş döneminde olmak üzere, SKDM’nin uygulanması sırasında ayrıntıları üzerinde yapılacak belirli seçimlerle ilgili bilgi sağlayabilecek iş birliği ve çözümlere alan tanınmalıdır.
(71) Komisyon, SKDM’nin belirli unsurlarının uygulanması konusunda diyalog ve iş birliği imkânının araştırılması için, Birlik’e ticareti bu Tüzük’ten etkilenen üçüncü ülkelerle tarafsız bir şekilde ve Birlik’in uluslararası yükümlülüklerine uygun olarak ilişki kurmaya çalışmalıdır. Komisyon, üçüncü ülkelerin karbon fiyatlandırma mekanizmasını dikkate alan anlaşmalar akdedilmesi imkânını da araştırmalıdır. Birlik, bu amaçlar doğrultusunda,
Gayriresmî tercüme
gelişmekte olan ülkelere ve Birleşmiş Milletler tarafından belirlenen en az gelişmiş ülkelere (EAGÜ) teknik destek sağlamalıdır.
(72) SKDM’nin tesis edilmesi, üçüncü ülkelerle ikili, çok taraflı ve uluslararası iş birliğinin geliştirilmesini gerektirir. Söz konusu amaç doğrultusunda, tüm ülkelerde iddialı iklim politikalarının uygulanmasını teşvik etmek ve küresel bir karbon fiyatlandırma çerçevesinin önünü açmak için, karbon fiyatlandırma araçları veya başka karşılaştırılabilir araçları bulunan bir ülkeler forumu (“İklim Kulübü”) kurulmalıdır. İklim Kulübü; açık ve gönüllü olmalı, münhasır olmamalı ve özellikle Paris Anlaşması ile uyumlu olarak yüksek iklim hedefini amaçlamaya yönelik olmalıdır. İklim Kulübü, çok taraflı bir uluslararası örgütün himayesi altında faaliyet gösterebilir ve emisyon azaltımı üzerindeki etkisi ile ilgili tedbirlerin karşılaştırılmasını ve uygun olduğunda, koordinasyonunu kolaylaştırmalıdır. İklim Kulübü ayrıca, üyeleri arasında iklim izleme, raporlama ve doğrulamanın kalitesini temin ederek ve Birlik ve ticari ortakları arasında katılım ve şeffaflığa yönelik araçlar sağlayarak, ilgili iklim tedbirlerinin karşılaştırılabilirliğini desteklemelidir.
(73) Üçüncü ülkelerde Paris Anlaşması’nın hedeflerine ulaşılmasını daha fazla desteklemek amacıyla, Birlik’in, Birlik bütçesi aracılığıyla, EAGÜ’lerde üretim endüstrilerinin karbonsuzlaştırılması ve dönüştürülmesine yönelik çabalar dâhil olmak üzere, iklimin etkisinin hafifletilmesi ve iklime uyuma yönelik mali destek sağlamaya devam etmesi arzu edilmektedir. Söz konusu Birlik desteği, ilgili sektörlerin bu Tüzük’ten kaynaklanan yeni düzenleyici gerekliliklere uyumunun kolaylaştırılmasına da katkıda bulunmalıdır.
(74) SKDM, daha temiz üretimi teşvik etmeyi amaçladığından, Birlik, Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın dış boyutunun bir parçası olarak ve Paris Anlaşması doğrultusunda, üretim endüstrilerinin karbonsuzlaştırılması için düşük ve orta gelirli üçüncü ülkelerle birlikte çalışmaya ve onları desteklemeye kararlıdır. Birlik, düşük ve orta gelirli üçüncü ülkelerin bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklere uyum sağlamalarına katkıda bulunmak için, EAGÜ’ler başta olmak üzere, bu ülkeleri Birlik bütçesi aracılığıyla desteklemeye devam etmelidir. Birlik ayrıca, çok yıllı mali çerçeve ve Birlik tarafından uluslararası iklim finansmanına sağlanan mali destek kapsamında, söz konusu ülkelerde üretim endüstrilerinin karbonsuzlaştırılması ve dönüştürülmesine yönelik çabaları dâhil olmak üzere, iklimin etkisinin hafifletilmesi ve iklime uyumu desteklemeye devam etmelidir. Birlik, SKDM sertifikalarının satışından elde edilen gelirlere göre yeni bir öz kaynak oluşturmak için çalışmaktadır.
(75) Bu Tüzük, (AB) 2016/679 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü17 ile 2018/1725/AT Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’ne18 halel getirmez.
17 95/46/AT sayılı Direktif’i yürürlükten kaldıran ve kişisel verilerin işlenmesiyle ilgili olarak gerçek kişilerin korunmasına ve bu tür verilerin serbest dolaşımı hakkında 27 Nisan 2016 tarihli ve (AB) 2016/679 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü (Genel Veri Koruma Tüzüğü) (ABRG L 119, 4.5.2016, s. 1).
18 (AT) 45/2001 sayılı Tüzük ve 1247/2002/AT sayılı Karar’ı yürürlükten kaldıran ve kişisel verilerin Birlik kurum, organ, ofis ve ajansları tarafından işlenmesi ile ilgili olarak gerçek kişilerin korunması ve bu tür verilerin serbest dolaşımı hakkında 23 Ekim 2018 tarihli ve (AB) 2018/1725 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü (ABRG L 295, 21.11.2018, s. 39).
Gayriresmî tercüme
(76) Verimlilik sağlanması açısından, (AT) 515/97 sayılı Konsey Tüzüğü 19 , gerekli değişikliklerle, bu Tüzük’e uygulanmalıdır.
(77) Bu Tüzük’ün asli olmayan bazı unsurlarına ilavede bulunulması veya bu unsurlarda değişiklik yapılması amacıyla, ABİA’nın 290. maddesi uyarınca tasarruf kabul etme yetkisi aşağıdaki hususlarda Komisyona devredilmelidir:
− bu Tüzük’ün, III. Ekin 2. paragrafındaki listeden çıkarılmış üçüncü ülkeler veya bölgelere elektrikle ilgili hususlarda uygulanmasını temin etmek için, söz konusu ülkeler veya bölgelere yönelik gereklilikler ve usulleri belirleyerek bu Tüzük’e ilavede bulunmak;
− gelecekteki olası anlaşmalar durumunda AB ETS’ye tamamen entegre olan veya AB ETS ile ilişkilendirilen üçüncü ülkeler veya bölgelerin SKDM’den çıkarılması için III. Ekin 1 veya 2. paragrafında yer alan listeye eklenmeleri veya üçüncü ülkeler ve bölgelerin Birlik’e ihraç edilen mallar için fiilen AB ETS fiyatını uygulamadıkları durumlarda, söz konusu üçüncü ülkelerin ve bölgelerin SKDM’ye tabi tutulması ve böylece bunların bu listeden çıkarılması suretiyle, III. Ekin 1 veya 2. paragrafında listelenen üçüncü ülkeler ve bölgeler listesinde değişiklik yapmak;
− doğrulayıcılara akreditasyon verilmesi, akredite doğrulayıcıların kontrolü ve gözetimi, akreditasyonun geri alınması ve akreditasyon kurumlarının karşılıklı tanınması ve akran değerlendirmesi için koşulları belirterek bu Tüzük’e ilavede bulunmak;
− SKDM sertifikalarının satışı ve geri satın alımına ilişkin zamanlama, idare ve diğer hususları daha ayrıntılı tanımlayarak bu Tüzük’e ilavede bulunmak ve
− belirli durumlarda, hukukun dolanılması yönündeki uygulamaları ele alan tedbirleri güçlendirmek amacıyla küçük çapta değiştirilen malları ekleyerek I. Ekteki mallar listesinde değişiklik yapmak.
Komisyonun, hazırlık çalışmaları sırasında, uzman düzeyi de dâhil olmak üzere, uygun istişarelerde bulunması ve söz konusu istişarelerin Yasama Süreçlerinin İyileştirilmesi hakkında 13 Nisan 2016 tarihli Kurumlar Arası Anlaşma’da20 belirtilen ilkeler uyarınca yürütülmesi özellikle önemlidir. Özellikle, yetki devrine dayanan tasarrufların hazırlanmasına eşit katılımı temin etmek için, Avrupa Parlamentosu ve Konsey, tüm belgeleri Üye Devletlerin uzmanlarıyla aynı anda alır ve uzmanlar, sistematik olarak, yetki devrine dayanan tasarrufların hazırlanmasıyla ilgilenen Komisyon uzman gruplarının toplantılarına erişim sağlar.
(78) Bu tür istişareler şeffaf bir şekilde yürütülmelidir ve sendikalar, sivil toplum kuruluşları ve çevre örgütleri gibi sosyal ortaklar ile yetkili organlar, endüstri (KOBİ’ler dâhil)gibi paydaşlarla önceden istişareleri içerebilir.
(79) Bu Tüzük’ün uygulanması bakımından yeknesak koşulların temin edilmesi amacıyla, uygulama yetkileri Komisyona verilmelidir. Bu yetkiler, (AB) 182/2011 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzük’ü21uyarınca kullanılmalıdır.
19 Gümrük ve tarım konuları hakkındaki mevzuatın doğru bir şekilde uygulanmasını temin etmek amacıyla Üye Devletlerin idari makamları arasında karşılıklı yardım ve Üye Devletler ile Komisyon arasında iş birliği hakkında 13 Mart 1997 tarihli ve (AT) 515/97 sayılı Konsey Tüzüğü (ATRG L 82, 22.3.1997, s. 1).
20 ABRG L 123, 12.5.2016, s. 1.
21 Komisyonun uygulama yetkilerini kullanmasının Üye Devletler tarafından kontrol edilmesi ile ilgili mekanizmalara ilişkin kurallar ve genel ilkeleri belirleyen 16 Şubat 2011 tarihli ve (AB) 182/2011 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü (ABRG L 55, 28.2.2011, s. 13).
Gayriresmî tercüme
(80) Birlik’in mali çıkarları, harcama döngüsü boyunca, usulsüzlüklerin önlenmesi, tespiti ve soruşturulması, kaybedilen, sehven ödenen veya doğru olmayan bir şekilde kullanılan fonların geri alınması ve uygun olduğu durumlarda idari ve mali cezalar dâhil olmak üzere, orantılı tedbirlerle korunmalıdır. Bu nedenle SKDM, gelir kayıplarının önlenmesi için uygun ve etkili mekanizmalara dayanmalıdır.
(81) Bu Direktif’in karbon kaçağı riskinin önlenmesi ve böylece küresel karbon emisyonlarının azaltılması hedeflerine Üye Devletler tarafından yeterince ulaşılamayacağı, ancak ölçeği ve etkileri nedeniyle, Birlik seviyesinde daha iyi bir şekilde ulaşılabileceğinden Birlik, Avrupa Birliği Antlaşması’nın (ABA) 5. maddesinde belirtilen katmanlı yetki ilkesi uyarınca tedbirler alabilir. Söz konusu maddede belirtilen orantılılık ilkesi uyarınca, bu Tüzük belirtilen amaçlarını gerçekleştirmek için gerekli olanı aşmaz.
(82) Bu Tüzük kapsamındaki yetki devrine dayanan tasarruflar ile uygulama tasarruflarının zamanında kabul edilebilmesi için bu Tüzük, Avrupa Birliği Resmî Gazetesi’nde yayımlanma tarihini takip eden gün yürürlüğe girer,
İŞBU TÜZÜK’Ü KABUL ETMİŞTİR:
BÖLÜM I
KONU, KAPSAM VE TANIMLAR
Madde 1
Konu
1. Bu Tüzük, karbon kaçağı riskinin önlenmesi ve böylece küresel karbon emisyonlarının azaltılarak Paris Anlaşması’nın hedeflerinin desteklenmesi amacıyla üçüncü ülkelerdeki operatörler tarafından emisyonların azaltılması için teşvikler de oluşturulması suretiyle, Birlik gümrük bölgesine ithalatlarında I. Ekte listelenen mallardaki gömülü sera gazı emisyonlarını ele almak üzere bir sınırda karbon düzenleme mekanizması (“SKDM”) tesis eder.
2. SKDM, bu Tüzük’ün 2. maddesinde atıfta bulunulan malların Birlik’in gümrük bölgesine ithalatında eşdeğer bir dizi kural uygulayarak 2003/87/AT sayılı Direktif kapsamında oluşturulan Birlik içinde sera gazı emisyonu tahsisatı ticaretine yönelik sistemi (“AB ETS”) tamamlar.
Gayriresmî tercüme
3. SKDM, 2003/87/AT sayılı Direktif’in 10a maddesi uyarınca AB ETS tahsisatlarının ücretsiz olarak ne ölçüde tahsis edildiğini göstererek, karbon kaçağı riskini önlemek amacıyla söz konusu Direktif kapsamında tesis edilen mekanizmaların yerine geçmek üzere hazırlanmıştır.
Madde 2
Kapsam
1. Bu Tüzük, I. Ekte listelenen üçüncü ülke menşeli mallara, söz konusu mallar veya (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 256. maddesinde atıfta bulunulan dâhilde işleme usulü ile söz konusu mallardan elde edilen işlenmiş ürünler Birlik’in gümrük bölgesine ithal edildiğinde, uygulanır.
2. Bu Tüzük, I. Ekte listelenen üçüncü ülke menşeli mallara, söz konusu mallar veya (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 256. maddesinde atıfta bulunulan dâhilde işleme usulü söz konusu mallardan ile elde edilen işlenmiş ürünler yapay bir adaya, sabit veya yüzer bir yapıya veya Birlik’in gümrük bölgesine bitişik olan Üye Devlet’in kıta sahanlığındaki veya münhasır ekonomik bölgesindeki herhangi bir yapıya getirildiğinde, uygulanır.
Komisyon; özellikle, Birlik gümrük bölgesine yapılacak ithalata ve serbest dolaşıma giriş kavramlarına eşdeğer nitelikteki kavramlarla ilgili olarak ve bu tür mallar hakkında SKDM beyanı verilmesine yönelik usuller ve gümrük makamlarınca yapılacak kontrollerle ilgili olarak, SKDM’nin bu tür mallara uygulanması için ayrıntılı koşulları belirleyen uygulama tasarruflarını kabul eder. Söz konusu uygulama tasarrufları, bu Tüzük’ün 29(2) maddesinde atıfta bulunulan inceleme usulü uyarınca kabul edilir.
3. 1 ve 2. paragraflara istisna olarak, bu Tüzük aşağıdakilere uygulanmaz:
(a) bu tür malların gerçek değerinin, sevkiyat başına, (AT) 1186/2009 sayılı Konsey Tüzüğü’nün22 23. maddesinde atıfta bulunulan ihmal edilebilir değerdeki mallar için belirlenen değeri aşmaması şartıyla, Birlik’in gümrük bölgesine ithal edilen ve bu Tüzük’ün I. Ekinde listelenen mallar;
(b) bu tür malların gerçek değerinin, sevkiyat başına, (AT) 1186/2009 sayılı Konsey Tüzüğü’nün 23. maddesinde atıfta bulunulan ihmal edilebilir değerdeki mallar için belirlenen değeri aşmaması şartıyla, üçüncü bir ülkeden gelen yolcuların kişisel bagajlarında bulunan mallar;
(c) (AB) 2015/2446 sayılı Yetki Devrine Dayanan Komisyon Tüzüğü’nün23 1. maddesinin (49) bendi uyarınca askeri faaliyetler kapsamında taşınacak veya kullanılacak mallar.
22 Gümrük vergisinden muafiyete yönelik Topluluk sistemini kuran 16 Kasım 2009 tarihli ve (AT) 1186/2009 sayılı Konsey Tüzüğü (ABRG L 324, 10.12.2009, s. 23).
23 (AB) 952/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’ne Birlik Gümrük Kodu’nun bazı hükümlerine ilişkin ayrıntılı kurallar bakımından ilavede bulunan 28 Temmuz 2015 tarihli ve (AB) 2015/2446 sayılı Yetki Devrine Dayanan Komisyon Tüzüğü (ABRG L 343, 29.12.2015, s. 1).
Gayriresmî tercüme
4. 1 ve 2. paragraflara istisna olarak bu Tüzük, III. Ekin 1. paragrafında listelenen üçüncü ülkeler ve bölgeler menşeli mallara uygulanmaz.
5. İthal edilen mallar, (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 59. maddesinde atıfta bulunulan tercihli olmayan menşe kuralları uyarınca üçüncü ülke menşeli olarak kabul edilir.
6. Üçüncü ülkeler ve bölgeler, aşağıdaki koşulların tümünü yerine getirmeleri halinde, III. Ekin 1. paragrafında listelenir:
(a) AB ETS söz konusu üçüncü ülkeye veya bölgeye uygulanır ya da söz konusu üçüncü ülke veya bölge ve Birlik arasında, AB ETS ile söz konusu üçüncü ülke veya bölgenin emisyon ticaret sistemini tamamen birbirine bağlayan bir anlaşma imzalanmıştır;
(b) Malların menşe ülkesinde ödenen karbon fiyatı, AB ETS uyarınca uygulananların dışında herhangi bir indirim yapılmaksızın, söz konusu mallarda gömülü sera gazı emisyonları üzerinden fiilen ücretlendirilir.
7. Üçüncü bir ülke veya bölgede, piyasa birleştirme yoluyla Birlik iç elektrik piyasasına entegre olmuş bir elektrik piyasası varsa ve SKDM’nin söz konusu üçüncü ülke veya bölgeden Birlik’in gümrük bölgesine yapılacak elektrik ithalatına uygulanmasına yönelik teknik bir çözüm yoksa, Komisyonun aşağıdaki koşulların tümünün 8. paragraf uyarınca yerine getirildiğini değerlendirmesi şartıyla, söz konusu ülke veya bölgeden yapılacak bu tür elektrik ithalatı SKDM uygulamasından muaftır:
(a) üçüncü ülke veya bölge, Birlik ile elektrik alanında, yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesine ilişkin mevzuat dâhil olmak üzere, Birlik hukuku ile enerji, çevre ve rekabet alanındaki diğer kuralları uygulama yükümlülüğünü getiren bir anlaşma akdetmiştir;
(b) söz konusu üçüncü ülke veya bölgenin iç hukukunda, yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesi ve elektrik piyasalarının piyasa birleştirmesi hakkındakiler dâhil olmak üzere, Birlik elektrik piyasası mevzuatının temel hükümleri uygulanır;
(c) üçüncü ülke veya bölge, (d) ve (e) bentlerinde belirtilen koşulların uygulanmasına yönelik tedbirlerin kabulüne yönelik bir zaman çizelgesi içeren yol haritasını Komisyona sunmuştur;
(d) üçüncü ülke veya bölge, 2050’ye kadar iklim nötr olmayı taahhüt etmiştir ve uygun olduğunda, söz konusu hedefle uyumlu, yüzyıl ortasına yönelik, uzun vadeli düşük sera gazı emisyonları geliştirme stratejisini resmi olarak ve uygun bir şekilde formüle etmiş ve Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’ne (BMİDÇS) iletmiştir ve söz konusu taahhüdü iç mevzuatında yerine getirmiştir;
(e) üçüncü ülke veya bölge, (c) bendinde atıfta bulunulan yol haritasını uygularken, belirlenen son tarihlere uyduğunu ve özellikle elektrik üretimi söz konusu olduğunda Birlik ile eşdeğer seviyede karbon fiyatlandırması dâhil olmak üzere, söz konusu yol haritası temelinde iklim eylemi alanında, iç hukukun Birlik hukuku ile uyumlaştırılması yönünde önemli ilerleme kaydettiğini göstermiştir; AB ETS’ye eşdeğer fiyatlı bir elektrik emisyon ticaret sisteminin uygulanması 1 Ocak 2030 tarihine kadar tamamlanacaktır;
(f) üçüncü ülke veya bölge, (a) ila (e) bentlerinde belirtilen koşulları karşılamayan diğer üçüncü ülke veya bölgelerden Birlik’e dolaylı elektrik ithalatını önlemek için etkili bir sistem uygulamaya koymuştur.
Gayriresmî tercüme
8. 7. paragrafta belirtilen tüm koşulları yerine getiren bir üçüncü ülke veya bölge, III. Ekin 2. paragrafında listelenir ve ilki 1 Temmuz 2025 tarihine ve ikincisi 31 Aralık 2027 tarihine kadar olmak üzere, söz konusu koşulların yerine getirildiğine dair iki rapor sunar. Komisyon, 31 Aralık 2025 ve 1 Temmuz 2028 tarihlerine kadar, özellikle 7. paragrafın (c) bendinde atıfta bulunulan yol haritasını ve üçüncü ülke veya bölgeden alınan raporları temel alarak, söz konusu üçüncü ülke veya bölgenin 7. paragrafta belirtilen koşulları yerine getirmeye devam edip etmediğini değerlendirir.
9. III. Ekin 2. paragrafında listelenen bir üçüncü ülke veya bölge, aşağıdaki koşullardan bir veya daha fazlasının geçerli olması halinde, söz konusu listeden çıkarılır:
(a) Komisyonun; söz konusu üçüncü ülke veya bölgenin 7. paragrafta belirtilen koşullardan birine uyum sağlamak üzere yeterli ilerleme göstermediğini veya söz konusu üçüncü ülke veya bölgenin, Birlik iklim ve çevre mevzuatında belirtilen hedeflerle uyumsuz bir eylemde bulunduğunu değerlendirmek için gerekçeleri vardır;
(b) söz konusu üçüncü ülke veya bölge, kilovat saat elektrik başına 550 gramdan fazla fosil yakıt kaynaklı karbondioksit (“CO2”) salan yeni üretim kapasitesinin tesis edilmesi için kamu desteği sağlamak gibi, karbonsuzlaştırma hedeflerine aykırı adımlar atmıştır;
(c) Komisyonun, Birlik’e artan elektrik ihracatının bir sonucu olarak, söz konusu üçüncü ülke veya bölgede üretilen elektriğin kilovat saat başına emisyonlarının 1 Ocak 2026 tarihine kıyasla en az %5 arttığına dair kanıtı vardır.
10. Komisyon, bu Tüzük’ün elektrikle ilgili olarak III. Ekin 2. paragrafındaki listeden çıkarılan üçüncü ülkeler veya bölgelere uygulanmasını temin etmek için, söz konusu ülkeler veya bölgelere yönelik gereklilikler ve usulleri belirlemek suretiyle bu Tüzük’e ilavede bulunmak amacıyla 28. madde uyarınca yetki devrine dayanan tasarrufları kabul etme yetkisine sahiptir. Söz konusu durumlarda piyasa birleştirme, bu Tüzük’ün uygulanmasıyla bağdaşmazsa, Komisyon, söz konusu üçüncü ülkeler veya bölgeleri Birlik piyasa birleştirmesinden hariç tutmaya karar verebilir ve SKDM’nin uygulanabilmesi için Birlik ile söz konusu üçüncü ülkeler veya bölgeler arasındaki sınırda açık kapasite tahsisini şart koşabilir.
11. Komisyon; bu maddenin 6, 7 veya 9. paragraflarında belirtilen koşulların söz konusu üçüncü ülke veya bölge ile ilgili olarak yerine getirilip getirilmediğine bağlı olarak, üçüncü bir ülke veya bölgeyi eklemek veya çıkarmak suretiyle III. Ekin 1 veya 2. paragrafında listelenen üçüncü ülkelerin veya bölgelerin listelerinde değişiklik yapmak amacıyla 28. madde uyarınca yetki devrine dayanan tasarrufları kabul etme yetkisine sahiptir.
12. Birlik, 9. maddenin uygulanması amacı doğrultusunda, söz konusu ülke veya bölgelerdeki karbon fiyatlandırma mekanizmalarını dikkate almak için üçüncü ülkeler veya bölgelerle anlaşmalar akdedebilir.
Gayriresmî tercüme
Madde 3
Tanımlar
Bu Tüzük’ün amaçları doğrultusunda, aşağıdaki tanımlar uygulanır: (1) “mallar”, I. Ekte listelenen mallardır;
(2) “sera gazları”, I. Ekte listelenen malların her biriyle ilgili olarak söz konusu Ekte belirtilen sera gazlarıdır;
(3) “emisyonlar”, malların üretimi nedeniyle sera gazlarının atmosfere salınmasıdır;
(4) “ithalat”, (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 201. maddesinde öngörüldüğü şekilde serbest dolaşıma giriştir;
(5) “AB ETS”, havacılık faaliyetleri dışında 2003/87/AT sayılı Direktif’in I. Ekinde listelenen faaliyetlerle ilgili olarak Birlik içinde sera gazı emisyon tahsisatı ticaretine yönelik sistemdir;
(6) “Birlik’in gümrük bölgesi”, (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 4. maddesinde tanımlanan bölgedir;
(7) “üçüncü ülke”, Birlik’in gümrük bölgesi dışındaki bir ülke veya bölgedir;
(8) “kıta sahanlığı”, Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’nin 76. maddesinde tanımlanan kıta sahanlığıdır;
(9) “münhasır ekonomik bölge”, Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’nin 55. maddesinde tanımlanan ve söz konusu sözleşme uyarınca bir Üye Devlet tarafından münhasır ekonomik bölge olarak ilan edilen münhasır ekonomik bölgedir;
(10) “gerçek değer”, (AB) 2015/2446 sayılı Yetki Devrine Dayanan Tüzük’ün 1. maddesinin (48) bendinde tanımlandığı şekilde ticari mallara yönelik gerçek değerdir;
(11) “piyasa birleştirme”, (AB) 2015/1222 sayılı Tüzük’te belirtildiği şekilde, siparişleri eşzamanlı olarak eşleştiren ve bölgeler arası kapasiteleri tahsis eden Birlik sistemi aracılığıyla iletim kapasitesinin tahsisidir;
(12) “açık kapasite tahsisi”, sınır ötesi iletim kapasitesinin elektrik ticaretinden ayrı olarak tahsisidir;
(13) “yetkili makam”, 11. madde uyarınca her Üye Devlet tarafından atanan makamdır;
(14) “gümrük makamları”, (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 5. maddesinin (1) bendinde tanımlandığı şekilde Üye Devletlerin gümrük idareleridir;
(15) “ithalatçı”, malların serbest dolaşıma girmesi için kendi adına veya kendi hesabına gümrük beyannamesi veren kişi veya gümrük beyannamesinin (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 18. maddesi uyarınca dolaylı bir gümrük temsilcisi tarafından verilmesi halinde, adına böyle bir beyanname verilen kişidir;
(16) “gümrük beyan sahibi”, (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 5. maddesinin (15) bendinde tanımlandığı şekilde, kendi adına malların serbest dolaşıma girmesi için gümrük beyannamesi veren beyan sahibi veya adına böyle bir beyanname verilen kişidir;
(17) “yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi”, 17. madde uyarınca yetkili bir makam tarafından yetkilendirilen kişidir;
Gayriresmî tercüme
(18) “kişi”, gerçek kişi, tüzel kişi veya tüzel kişi olmayan ancak Birlik hukuku veya ulusal hukuk kapsamında hukuki işlem yapma ehliyetine sahip olduğu kabul edilen kişilerin oluşturduğu herhangi bir birliktir;
(19) “bir Üye Devlet’te yerleşik”:
(a) gerçek kişi olması halinde, ikamet yeri bir Üye Devlet’te olan kişidir;
(b) tüzel kişi veya kişilerin oluşturduğu bir birlik olması halinde, kanuni merkezi, merkez ofisi veya daimî işyeri bir Üye Devlet’te bulunan kişidir;
(20) “Ekonomik Operatörler Kayıt ve Kimlik Numarası (EORI numarası)”, gümrük amaçlı kayıt (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 9. maddesi uyarınca yapıldığında, gümrük makamı tarafından verilen numaradır;
(21) “doğrudan emisyonlar”, ısıtma veya soğutmanın üretildiği yere bakılmaksızın, üretim süreçleri sırasında tüketilen ısıtma ve soğutma üretiminden kaynaklanan emisyonlar dâhil olmak üzere, malların üretim süreçlerinden kaynaklanan emisyonlardır;
(22) “gömülü emisyonlar”, IV. Ekte belirtilen yöntemlere uygun olarak hesaplanan ve 7(7) maddesi uyarınca kabul edilen uygulama tasarruflarında daha ayrıntılı belirtilen, malların üretimi sırasında açığa çıkan doğrudan emisyonlar ve üretim süreçleri sırasında tüketilen elektriğin üretiminden kaynaklanan dolaylı emisyonlardır;
(23)”’ton CO2e”, bir metrik ton CO2 veya eşdeğer küresel ısınma potansiyeline sahip, I. Ekte listelenen diğer herhangi bir sera gazı miktarıdır;
(24) “SKDM sertifikası”, mallardaki bir ton CO2e gömülü emisyona karşılık gelen elektronik formattaki bir sertifikadır;
(25) “teslim etme”, SKDM sertifikalarının, ithal mallarda beyan edilen gömülü emisyonlar veya ithal mallarda beyan edilmiş olması gereken gömülü emisyonlar karşısında denkleştirilmesidir;
(26) “üretim süreçleri”, bir tesiste mal üretmek için gerçekleştirilen kimyasal ve fiziksel süreçlerdir;
(27) “varsayılan değer”, mallardaki gömülü emisyonları temsil eden, ikincil verilerden hesaplanan veya çıkarılan değerdir;
(28) “gerçek emisyonlar”, IV. Ekte belirtilen yöntemler uyarınca belirlendiği şekilde, malların üretim süreçlerinden ve söz konusu süreçler sırasında tüketilen elektriğin üretiminden elde edilen birincil verilere dayalı olarak hesaplanan emisyonlardır;
(29) “karbon fiyatı”, üçüncü bir ülkede bir karbon emisyonu azaltma programı kapsamında vergi, resim veya harç şeklinde veya sera gazı emisyonu ticaret sistemi kapsamında emisyon tahsisatı şeklinde ödenen, söz konusu tedbirin kapsamına giren ve malların üretimi sırasında ortaya çıkan sera gazları üzerinden hesaplanan parasal miktardır;
(30) “tesis”, bir üretim sürecinin yürütüldüğü sabit bir teknik birimdir;
(31) “operatör”, üçüncü bir ülkede bir tesisi işleten veya kontrol eden herhangi bir kişidir;
(32) “ulusal akreditasyon kurumu”, (AT) 765/2008 sayılı Tüzük’ün 4(1) maddesi uyarınca her Üye Devlet tarafından atanan ulusal akreditasyon organıdır;
(33) “AB ETS tahsisatı”, havacılık faaliyetleri dışında, 2003/87/AT sayılı Direktif’in I. Ekinde listelenen faaliyetlerle ilgili olarak söz konusu Direktif’in 3. maddesinin (a) bendinde tanımlanan tahsisattır;
Gayriresmî tercüme
(34) “dolaylı emisyonlar”, tüketilen elektriğin üretildiği yere bakılmaksızın, malların üretim süreçleri sırasında tüketilen elektrik üretiminden kaynaklanan emisyonlardır.
BÖLÜM II
YETKİLENDİRİLMİŞ SKDM BEYAN SAHİPLERİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE HAKLARI
Madde 4
Malların ithalatı
Mallar, Birlik’in gümrük bölgesine yalnızca yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi tarafından ithal edilir.
Madde 5
Yetkilendirilme başvurusu
1. Bir Üye Devlet’te yerleşik ithalatçı, Birlik gümrük bölgesine mal ithal etmeden önce, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi statüsü için başvuruda bulunur (“yetkilendirilme başvurusu”). Söz konusu ithalatçının, (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 18. maddesi uyarınca dolaylı bir gümrük temsilcisi tayin etmesi ve dolaylı gümrük temsilcisinin yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi olarak hareket etmeyi kabul etmesi halinde, dolaylı gümrük temsilcisi yetkilendirilme başvurusunu yapar.
2. İthalatçının bir Üye Devlet’te yerleşik olmaması halinde, dolaylı gümrük temsilcisi yetkilendirilme başvurusunu yapar.
3. Yetkilendirilme başvurusu, 14. madde uyarınca tesis edilen SKDM sicili aracılığıyla yapılır.
4. 1. paragrafa istisna olarak, elektrik ithalatına yönelik iletim kapasitesinin açık kapasite tahsisi yoluyla tahsis edilmesi halinde, ithalat için kapasite tahsis edilen ve bu kapasiteyi ithalat için ayıran kişi, bu Tüzük’ün amaçları doğrultusunda, kişinin gümrük beyannamesinde elektrik ithalatını beyan ettiği Üye Devlet’te yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi olarak kabul edilir.
Gayriresmî tercüme
İthalatlar, bir saati aşmayacak zaman dilimleri için sınır başına ölçülür ve aynı saat içinde hiçbir ihracat veya transit kesintisi yapılamaz.
Gümrük beyannamesinin verildiği Üye Devlet’in yetkili makamı, kişiyi SKDM siciline kaydeder.
5. Yetkilendirilme başvurusu, başvuru sahibi hakkında aşağıdaki bilgileri içerir: (a) isim, adres ve iletişim bilgileri;
(b) EORI numarası;
(c) Birlik içinde yürütülen temel ekonomik faaliyet;
(d) ulusal vergi borçları ile ilgili olarak başvuru sahibine ait ödenmemiş bir tahsilat talimatı olmadığının başvuru sahibinin yerleşik olduğu Üye Devlet’teki vergi dairesi tarafından belgelenmesi;
(e) başvuru sahibinin, ekonomik faaliyetiyle ilgili ağır suç kaydının bulunmadığını da içeren, başvurunun yapıldığı yıldan önceki beş yıl boyunca gümrük mevzuatı, vergilendirme kuralları veya piyasa bozucu eylemlere yönelik kuralların ciddi ihlallerine veya mükerrer ihlallerine karışmadığını gösteren doğruluk beyanı;
(f) başvuru sahibinin, bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesine yönelik finansal ve operasyonel kapasitesini gösteren bilgiler ve yetkili makamın risk değerlendirmesi sonucunda karar vermesi halinde, hesapların kapatıldığı son üç mali yıla ait kâr-zarar hesabı ve bilanço gibi söz konusu bilgileri teyit eden, destekleyici belgeler;
(g) başvurunun yapıldığı takvim yılı ve takip eden takvim yılı için malların türüne göre Birlik’in gümrük bölgesine yapılan mal ithalatının tahmini parasal değeri ve hacmi;
(h) varsa, başvuru sahibinin adına hareket ettiği kişilerin adları ve iletişim bilgileri.
6. Başvuru sahibi, başvurusunu istediği zaman geri çekebilir.
7. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, bu maddenin 5. paragrafı kapsamında verilen bilgilerde, 17. madde uyarınca yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi statüsünü veren kararın kabul edilmesinden sonra meydana gelen, söz konusu kararı veya söz konusu karar kapsamında verilen yetkinin içeriğini etkileyebilecek herhangi bir değişikliği, SKDM sicili aracılığıyla yetkili makama gecikmeksizin bildirir.
8. Komisyon; başvuru sahibi, yetkili makam ve Komisyon arasındaki haberleşme, yetkilendirilme başvurusunun standart formatı ve bu başvurunun SKDM sicili aracılığıyla yapılmasına ilişkin usuller, yetkili makam tarafından izlenecek usul ve bu maddenin 1. paragrafı uyarınca yetkilendirilme başvurularının işlenmesine ilişkin son tarihler ve elektrik ithalatı için yetkilendirilmiş SKDM beyan sahiplerinin yetkili makam tarafından belirlenmesine ilişkin kurallar hakkında uygulama tasarruflarını kabul etme yetkisine sahiptir. Söz konusu uygulama tasarrufları, 29(2) maddesinde atıfta bulunulan inceleme usulü uyarınca kabul edilir.
Gayriresmî tercüme
Madde 6
SKDM beyanı
1. Her yılın 31 Mayısı’na kadar ve 2026 için ilk kez 2027’de, her yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, bir önceki takvim yılı için SKDM beyanı sunmak üzere 14. maddede atıfta bulunulan SKDM sicilini kullanır.
2. SKDM beyanında aşağıdaki bilgiler yer alır:
(a) elektrik için megavat-saat ve diğer mallar için ton olarak ifade edilen, bir önceki takvim yılında ithal edilen her mal türünün toplam miktarı;
(b) 7. maddeye uygun olarak hesaplanan ve 8. madde uyarınca doğrulanan, megavat-saat elektrik başına ton CO2e emisyonu olarak veya diğer mallar için her mal türünün tonu başına ton CO2e emisyonu olarak ifade edilen, bu paragrafın (a) bendinde atıfta bulunulan mallardaki gömülü emisyonların toplamı;
(c) 9. madde uyarınca menşe ülkede ödenen karbon fiyatı nedeniyle yapılması gereken indirimden ve 31. madde uyarınca AB ETS tahsisatlarının ne ölçüde ücretsiz olarak sağlandığını yansıtmak için gerekli ayarlamadan sonra, bu paragrafın (b) bendinde atıfta bulunulan gömülü emisyonların toplamına karşılık gelen, teslim edilecek SKDM sertifikalarının toplam sayısı;
(d) 8. madde ve VI. Ek kapsamında, akredite doğrulayıcılar tarafından düzenlenen doğrulama raporlarının kopyaları.
3. (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 256. maddesinde atıfta bulunulan dâhilde işleme usulü ile elde edilen işlenmiş ürünlerin ithal edilmesi halinde, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, dâhilde işleme usulüne tabi tutulmuş ve ithal işlenmiş ürünlerle sonuçlanmış mallarda gömülü emisyonları, işlenmiş ürünlerin bu Tüzük’ün I. Ekinde listelenen mallar arasında bulunmadığı hallerde dahi, SKDM beyanında rapor eder. Bu paragraf, dâhilde işleme usulü ile elde edilen işlenmiş ürünlerin, (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 205. maddesinde atıfta bulunulan, iade edilen mallar olması halinde de uygulanır.
4. Bu Tüzük’ün I. Ekinde listelenen ithal malların, (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 259. maddesinde atıfta bulunulan hariçte işleme usulü ile elde edilen işlenmiş ürünler olması halinde, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, SKDM beyanında, yalnızca Birlik gümrük bölgesi dışında gerçekleştirilen işleme faaliyetinin emisyonlarını rapor eder.
5. İthal edilen malların, (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 203. maddesinde atıfta bulunulduğu üzere iade edilen mallar olması halinde, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, bu mallara karşılık gelen toplam gömülü emisyonlar için SKDM beyanında ayrı ayrı “sıfır” beyanında bulunur.
Gayriresmî tercüme
6. Komisyon; özellikle gömülü emisyonlar ve ödenen karbon fiyatı, SKDM beyanının SKDM sicili aracılığıyla yapılmasına ilişkin usul ve 22(1) maddesi uyarınca, bu maddenin 2. paragrafının (c) bendinde atıfta bulunulan SKDM sertifikalarının teslim edilmesine yönelik düzenlemeler, özellikle teslim edilecek sertifikaların yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi tarafından işleme konulması ve seçilmesi konularında, bu maddenin 2. paragrafında atıfta bulunulan toplamları destekleyen, her tesis ve menşe ülke ile rapor edilecek malların türü için ayrıntılı bilgileri de içeren SKDM beyanının standart formatına ilişkin uygulama tasarruflarını kabul etme yetkisine sahiptir. Söz konusu uygulama tasarrufları, 29(2) maddesinde atıfta bulunulan inceleme usulü uyarınca kabul edilir.
Madde 7
Gömülü emisyonların hesaplanması
1. Mallardaki gömülü emisyonlar, IV. Ekte belirtilen yöntemlere göre hesaplanır. II. Ekte listelenen mallar için sadece doğrudan emisyonlar hesaplanır ve dikkate alınır.
2. Elektrik dışında mallardaki gömülü emisyonlar, gerçek emisyonlar temel alınarak IV. Ekin 2 ve 3. paragraflarında belirtilen yöntemler uyarınca belirlenir. Gömülü emisyonlar, gerçek emisyonların yeterli düzeyde belirlenememesi halinde ve dolaylı emisyonlarda, IV. Ekin 4.1 paragrafında belirtilen yöntemler uyarınca varsayılan değerlere atıfta bulunularak belirlenir.
3. İthal edilen elektriğe gömülü emisyonlar; yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, gömülü emisyonların IV. Ekin 5. paragrafında e listelenen gerçek emisyonlar temel alınarak belirlenmesine ilişkin kriterlerin karşılandığını göstermediği sürece, IV. Ekin 4.2 paragrafında belirtilen yöntem uyarınca varsayılan değerlere atıfta bulunularak belirlenir.
4. Gömülü dolaylı emisyonlar; yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, gömülü emisyonların IV. Ekin 6. paragrafında listelenen gerçek emisyonlar temel alınarak belirlenmesine ilişkin kriterlerin karşılandığını göstermediği sürece, IV. Ekinin 4.3 paragrafında belirtilen ve bu maddenin 7. paragrafı uyarınca kabul edilen uygulama tasarruflarında daha ayrıntılı belirtilen yöntem uyarınca hesaplanır.
5. Yetkilendirilmiş SKDM beyanı sahibi, V. Ekte belirtilen gereklilikler uyarınca, gömülü emisyonları hesaplamak için gereken bilgilerin kaydını tutar. Söz konusu kayıtlar, 18. madde uyarınca akredite edilen doğrulayıcıların, gömülü emisyonları 8. madde ve VI. Ek uyarınca doğrulamalarına ve Komisyon ile yetkili makamın, SKDM beyanını 19(2) maddesi uyarınca gözden geçirmesine olanak verecek şekilde yeterince ayrıntılı olur.
6. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, doğrulayıcının raporu dâhil olmak üzere, 5. paragrafta atıfta bulunulan söz konusu bilgi kayıtlarını, SKDM beyanının verildiği veya verilmesi gereken yıldan sonraki dördüncü yılın sonuna kadar saklar.
Gayriresmî tercüme
7. Komisyon, aşağıdakilere ilişkin uygulama tasarruflarını kabul etme yetkisine sahiptir:
(a) üretim süreçlerine ve ilgili girdi malzemelere (öncül maddeler) ilişkin sistem sınırlarının, emisyon faktörlerinin, gerçek emisyonların tesise özel değerlerinin ve varsayılan değerlerin belirlenmesi ve bunların münferit mallara uygulanmasının yanı sıra verilerin ayrıntı düzeyi ve doğrulanmasını içeren, varsayılan değerlerin belirleneceği verilerin güvenilirliğini temin etmeye yönelik yöntemlerin ortaya konması ve IV. Ekin 1. paragrafının amacı doğrultusunda “basit mallar” ve “karmaşık mallar” olarak değerlendirilecek mallara ilişkin daha ayrıntılı teknik özellikler dâhil olmak üzere, IV. Ekte belirtilen hesaplama yöntemlerinin unsurlarının uygulanması. Söz konusu uygulama tasarrufları, gerçek emisyonların yeterli ölçüde belirlenemeyeceği varsayılan koşulları ve ayrıca 2. paragrafın amacı doğrultusunda malların üretim süreçlerinde tüketilen elektrik için gerçek emisyonların kullanılmasını gerekçelendirmek için gerekli olan ve IV. Ekin 5 ve 6. paragraflarında listelenen kriterlerin karşılandığını gösteren kanıt unsurlarını da belirler ve
(b) IV. Ekin 4.3 paragrafın uyarınca ve 4. paragraf uyarınca hesaplama yöntemlerinin unsurlarının uygulanması.
Birinci alt paragrafta atıfta bulunulan uygulama tasarrufları, nesnel olarak gerekçelendirildiğinde varsayılan değerlerin, mevcut enerji kaynakları veya endüstriyel süreçler gibi emisyonları etkileyen belirli nesnel faktörleri hesaba katmak amacıyla belirli alanlar, bölgeler veya ülkelere uyarlanabilmesini öngörür. Söz konusu uygulama tasarrufları, özellikle (AB) 2018/2066 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü24, (AB) 2018/2067 sayılı Uygulama Tüzüğü ve (AB) 2019/331 sayılı Yetki Devrine Dayanan Komisyon Tüzüğü25 olmak üzere, 2003/87/AT sayılı Direktif kapsamındaki tesisler için emisyonlar ve faaliyet verilerinin izlenmesi ve doğrulanmasına yönelik mevcut mevzuatı temel alır. Söz konusu uygulama tasarrufları, bu Tüzük’ün 29(2) maddesinde atıfta bulunulan inceleme usulü uyarınca kabul edilir.
Madde 8
Gömülü emisyonların doğrulanması
1. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, 6. madde uyarınca sunulan SKDM beyanında belirtilen toplam gömülü emisyonların, VI. Ekte belirtilen doğrulama ilkelerini esas alarak 18. madde uyarınca akredite edilen bir doğrulayıcı tarafından doğrulanmasını temin eder.
2. 10. madde uyarınca tescil edilen üçüncü bir ülkedeki tesislerde üretilen mallardaki gömülü emisyonlar için, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, bu maddenin 1. paragrafında atıfta bulunulan yükümlülüğü yerine getirmek amacıyla 10(7) maddesi uyarınca kendisine açıklanan doğrulanmış bilgileri kullanmayı seçebilir.
24 (AB) 601/2012 sayılı Komisyon Tüzüğü’nü değiştiren ve sera gazı emisyonlarının 2003/87/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi uyarınca izlenmesi ve raporlanması hakkında 19 Aralık 2018 tarihli ve (AB) 2018/2066 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü (ABRG L 334, 31.12.2018, s. 1).
25 2003/87/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi’nin 10a maddesi uyarınca emisyon tahsisatlarının uyumlaştırılmış ücretsiz tahsisi için Birlik çapında geçiş kurallarını belirleyen 19 Aralık 2018 tarihli ve (AB) 2019/331 sayılı Yetki Devrine Dayanan Komisyon Tüzüğü (ABRG L 59, 27.2.2019, s. 8).
Gayriresmî tercüme
3. Komisyon, aşağıdakilerle ilgili olarak VI. Ekte belirtilen doğrulama ilkelerinin uygulanmasına yönelik uygulama tasarruflarını kabul etme yetkisine sahiptir:
(a) usulüne uygun olarak gerekçelendirilmiş durumlarda ve gömülü emisyonların güvenilir bir tahminini riske atmadan, doğrulayıcının ilgili malların üretildiği tesisi ziyaret etme yükümlülüğünden feragat etme olasılığı;
(b) yanlış beyan veya uygunsuzlukların önemli olup olmadığına karar vermeye yönelik eşiklerin tanımlanması ve
(c) formatı dâhil olmak üzere doğrulama raporu için gereken destekleyici belgeler.
Komisyon, birinci alt paragrafta atıfta bulunulan uygulama tasarruflarını kabul ettiği durumlarda, (AB) 2018/2067 sayılı Uygulama Tüzüğü’nde belirtilen usullerle eşdeğerlik ve tutarlılık arar. Söz konusu uygulama tasarrufları, bu Tüzük’ün 29(2) maddesinde atıfta bulunulan inceleme usulü uyarınca kabul edilir.
Madde 9
Bir üçüncü ülkede ödenen karbon fiyatı
1. Yetkilendirilmiş bir SKDM beyan sahibi, beyan edilen gömülü emisyonlar için menşe ülkede ödenen karbon fiyatını dikkate almak amacıyla, SKDM beyanında teslim edilecek SKDM sertifikalarının sayısının azaltılmasını talep edebilir. Yalnızca karbon fiyatının menşe ülkede fiilen ödenmiş olması durumunda azaltma talep edilebilir. Bu tür bir durumda, söz konusu ülkede mevcut olan ve söz konusu karbon fiyatının düşürülmesine yol açabilecek herhangi bir indirim veya diğer tazminat şekli dikkate alınır.
2. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, beyan edilen gömülü emisyonların, 1. paragrafta atıfta bulunulduğu şekilde malların menşe ülkesinde fiilen ödenen bir karbon fiyatına tabi olduğunu göstermek için gerekli belgelerin kaydını tutar. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, söz konusu ülkenin ilgili mevzuatına yapılan atıflar başta olmak üzere özellikle herhangi bir indirim veya diğer tazminat şekliyle ilgili mevcut kanıtları saklar. Söz konusu dokümantasyonda yer alan bilgiler, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi ve menşe ülke makamlarından bağımsız bir kişi tarafından tasdik edilir. Söz konusu bağımsız kişinin adı ve iletişim bilgileri dokümantasyonda yer alır. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi ayrıca karbon fiyatının fiilen ödendiğine dair kanıtları saklar.
3. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, 2. paragrafta atıfta bulunulan söz konusu kayıtları, SKDM beyanının verildiği veya verilmesi gereken yıldan sonraki dördüncü yılın sonuna kadar tutar.
4. Komisyon; fiilen yabancı para biriminde ödenen karbon fiyatının yıllık ortalama döviz kuru üzerinden euroya dönüştürülmesi, karbon fiyatının fiilen ödendiğine dair gereken kanıtlar, bu
Gayriresmî tercüme
maddenin 1. paragrafında atıfta bulunulan herhangi bir ilgili indirim veya diğer tazminat şekli örnekleri, bu maddenin 2. paragrafında atıfta bulunulan bağımsız kişinin nitelikleri ve söz konusu kişinin bağımsızlığını tespit etme koşulları dâhil olmak üzere, 1. paragraf uyarınca fiilen ödenen yıllık ortalama karbon fiyatının, teslim edilecek SKDM sertifikalarının sayısında karşılık gelen bir azalmaya dönüştürülmesine ilişkin uygulama tasarruflarını kabul etme yetkisine sahiptir. Söz konusu uygulama tasarrufları, 29(2) maddesinde atıfta bulunulan inceleme usulü uyarınca kabul edilir.
Madde 10
Üçüncü ülkelerdeki operatörler ve tesislerin tescili
1. Komisyon, bir üçüncü ülkede bulunan bir tesisin operatörünün talebi üzerine, söz konusu operatör ve tesisine ilişkin bilgileri 14. maddede atıfta bulunulan SKDM siciline kaydeder.
2. 1. paragrafta atıfta bulunulan tescil talebi, tescil üzerine SKDM siciline dâhil edilecek aşağıdaki bilgileri içerir:
(a) operatörün adı, adresi ve iletişim bilgileri;
(b) tam adres ve altı ondalık basamak dâhil olmak üzere enlem ve boylam olarak ifade edilen coğrafi koordinatlar dâhil olmak üzere her tesisin konumu;
(c) tesisin ana ekonomik faaliyeti.
3. Komisyon, SKDM sicilindeki tescili operatöre bildirir. Tescil, tesisin operatörüne bildirim tarihinden itibaren beş yıllık bir süre için geçerlidir.
4. İşletmeci, tescilden sonra 2. paragrafta atıfta bulunulan bilgilerde meydana gelen herhangi bir değişikliği gecikmeden Komisyona bildirir ve Komisyon, SKDM sicilindeki ilgili bilgileri günceller.
5. Operatör:
(a) IV. Ekte belirtilen yöntemler uyarınca hesaplanan gömülü emisyonları, bu maddenin 1. paragrafında atıfta bulunulan tesiste üretilen malların türüne göre belirler;
(b) bu paragrafın (a) bendinde atıfta bulunulan gömülü emisyonların, 18. madde uyarınca akredite edilen bir doğrulayıcı tarafından VI. Ekte belirtilen doğrulama ilkelerine uygun olarak doğrulanmasını temin eder;
(c) doğrulama raporunun bir nüshasını ve V. Ekte belirtilen gereklilikler uyarınca mallardaki gömülü emisyonları hesaplamak için gerekli bilgilerin kayıtlarını doğrulama gerçekleştirildikten sonra dört yıllık bir süre boyunca saklar.
6. Bu maddenin 5. paragrafının (c) bendinde atıfta bulunulan kayıtlar, 8. madde ve VI. Ek uyarınca gömülü emisyonların doğrulanmasını sağlamak ve bu maddenin 7. paragrafı uyarınca
Gayriresmî tercüme
ilgili bilgilerin açıklandığı yetkilendirilmiş bir SKDM beyan sahibi tarafından yapılan SKDM beyanının 19. madde uyarınca gözden geçirilmesini sağlamak için yeterli derecede ayrıntılandırılır.
7. Bir operatör, bu maddenin 5. paragrafında atıfta bulunulan gömülü emisyonların doğrulanmasına ilişkin bilgileri yetkilendirilmiş bir SKDM beyan sahibine açıklayabilir. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, açıklanan bilgileri 8. maddede atıfta bulunulan yükümlülüğü yerine getirmek için kullanma hakkına sahiptir.
8. Operatör, istediği zaman SKDM sicilinden çıkarılmayı isteyebilir. Bu talep üzerine ve yetkili makamlara bildirimde bulunduktan sonra Komisyon, bu bilgilerin, sunulan SKDM beyanlarının gözden geçirilmesi için gerekli olmaması şartıyla, operatörü sicilden çıkarır ve operatör ile tesisine ilişkin bilgileri SKDM sicilinden siler. Söz konusu operatör hakkındaki bilgilerin artık doğru olmadığını tespit etmesi durumunda Komisyon, ilgili operatöre dinlenme imkânı verdikten ve ilgili yetkili makamlara danıştıktan sonra, bilgileri sicilden çıkarır. Komisyon, bu tür sicilden çıkarmalar konusunda yetkili makamları bilgilendirir.
BÖLÜM III
YETKİLİ MAKAMLAR
Madde 11
Yetkili makamlar
1. Her Üye Devlet, bu Tüzük kapsamındaki işlev ve görevleri yerine getirmek üzere yetkili makamı atar ve Komisyonu bu konuda bilgilendirir.
Komisyon, tüm yetkili makamların bir listesini Üye Devletlerin erişimine sunar ve söz konusu bilgileri Avrupa Birliği Resmî Gazetesi’nde yayımlar ve söz konusu bilgileri SKDM sicilinde erişime sunar.
2. Yetkili makamlar, bu Tüzük kapsamındaki işlev ve görevlerinin yerine getirilmesi için esas veya getirilmesiyle ilgili olan her türlü bilgi alışverişinde bulunur.
Gayriresmî tercüme
Madde 12
Komisyon
Komisyon, bu Tüzük kapsamında yürüttüğü diğer görevlere ek olarak, yetkili makamlara bu Tüzük kapsamındaki işlev ve görevlerini yerine getirmelerinde yardımcı olur ve bu Tüzük kapsamındaki en iyi uygulamaların paylaşımını destekleyerek, bu konuda kılavuz ilkeler yayımlayarak ve yetkili makamlar arasında ve ayrıca yetkili makamlar ile Komisyon arasında yeterli bilgi alışverişini ve iş birliğini teşvik ederek yetkili makamların faaliyetlerini koordine eder.
Madde 13
Meslek sırrı ve bilgilerin açıklanması
1. Yetkili makam veya Komisyonun görevlerini yerine getirirken edindiği ve niteliği gereği gizli olan veya gizlilik esasında verilen her türlü bilgi meslek sırrı yükümlülüğü kapsamındadır. Bu tür bilgiler, bilgileri sağlayan kişi veya makamın önceden açık izni olmaksızın ya da Birlik hukuku veya ulusal hukuka istinaden yetkili makam veya Komisyon tarafından açıklanmaz.
2. 1. paragrafa istisna olarak, yetkili makamlar ve Komisyon, kişilerin bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklerine uyumunu ve gümrük mevzuatının uygulanmasını temin etmek amacıyla, bu bilgileri birbirleriyle, gümrük makamlarıyla, idari veya cezai yaptırımlardan sorumlu makamlarla ve Avrupa Savcılığı ile paylaşabilir. Bu tür paylaşılan bilgiler mesleki sır kapsamındadır ve Birlik hukuku veya ulusal hukuka istinaden olanlar hariç olmak üzere başka hiç bir kişi veya makama açıklanmaz.
Madde 14
SKDM sicili
1. Komisyon, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahiplerinin SKDM sertifikalarına ilişkin verileri içeren standart bir elektronik veri tabanı biçiminde, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahiplerinin SKDM sicilini tesis eder. Komisyon, SKDM sicilindeki bilgileri otomatik ve gerçek zamanlı olarak gümrük makamları ve yetkili makamların erişimine sunar.
2. 1. paragrafta atıfta bulunulan SKDM sicili, aşağıdakiler başta olmak üzere her bir yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi hakkında bilgilerin bulunduğu hesapları içerir:
(a) yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin adı, adresi ve iletişim bilgileri; (b) yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin EORI numarası;
Gayriresmî tercüme
(c) SKDM hesap numarası;
(d) her bir yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi için SKDM sertifikalarının kimlik numarası, satış fiyatı, satış tarihi ve teslim, geri satın alım veya iptal tarihi.
3. SKDM sicili; sicilin ayrı bir bölümünde, 10(2) maddesi uyarınca tescil edilen üçüncü ülkelerdeki operatörler ve tesisler hakkındaki bilgileri içerir.
4. Üçüncü ülkelerdeki operatörlerin adları, adresleri ve iletişim bilgileri ile üçüncü ülkelerdeki tesislerin konumu hariç olmak üzere, 2 ve 3. paragraflarda atıfta bulunulan SKDM sicilindeki bilgiler gizlidir. Bir operatör; adı, adresi ve iletişim bilgilerinin kamuoyuna açık olmamasını tercih edebilir. SKDM sicilindeki kamuya açık bilgiler, Komisyon tarafından birlikte çalışabilir bir formatta erişime sunulur.
5. Komisyon; I. Ekte listelenen malların her biri için, ithal edilen mallarda gömülü toplam emisyonları yıllık olarak yayımlar.
6. Komisyon; 15. maddede atıfta bulunulan risk analizi, bu maddenin 2 ve 3. paragraflarında atıfta bulunulan bilgileri içeren elektronik veri tabanları, 16. maddede atıfta bulunulan SKDM sicilindeki hesapların verileri, 20. maddede atıfta bulunulan SKDM sertifikalarının satışı, geri satın alımı ve iptaline ilişkin bilgilerin SKDM siciline iletilmesi ve 25(3) maddesinde atıfta bulunulan bilgilerin çapraz kontrolü dâhil olmak üzere, SKDM sicilinin altyapısı ve özel süreçleri ile usullerine ilişkin uygulama tasarruflarını kabul eder. Söz konusu uygulama tasarrufları, 29(2) maddesinde atıfta bulunulan inceleme usulü uyarınca kabul edilir.
Madde 15
Risk analizi
1. Komisyon; SKDM sertifikalarının satın alınması, elde tutulması, teslim edilmesi, geri satın alınması ve iptal edilmesinde herhangi bir usulsüzlük olmamasını temin etmek üzere 14. maddede atıfta bulunulan SKDM sicilinde kayıtlı veriler ve işlemler üzerinde risk esaslı kontroller gerçekleştirir.
2. Komisyon, 1. paragraf kapsamında gerçekleştirilen kontroller sonucunda usulsüzlük tespit etmesi halinde, tespit edilen usulsüzlüklerin düzeltilmesi amacıyla daha fazla araştırma yapılması için ilgili yetkili makamları bilgilendirir.
Gayriresmî tercüme
Madde 16
SKDM sicilindeki hesaplar
1. Komisyon, her bir yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibine benzersiz bir SKDM hesap numarası atar.
2. Her bir yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibine, SKDM sicilindeki hesabına erişme izni verilir.
3. Komisyon, 17(1) maddesinde atıfta bulunulan yetki verilir verilmez hesabı oluşturur ve yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibini bu konuda bilgilendirir.
4. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin ekonomik faaliyetini durdurması veya yetkisinin iptal edilmesi durumunda, Komisyon, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin bu Tüzük kapsamındaki tüm yükümlülüklerini yerine getirmesi şartıyla, söz konusu yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin hesabını kapatır.
Madde 17
Yetkilendirilme
1. 5. madde uyarınca yetkilendirilme başvurusu yapıldığında, başvuranın yerleşik olduğu Üye Devlet’teki yetkili makam, bu maddenin 2. paragrafında belirtilen kriterlere uyulması şartıyla, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi statüsünü verir. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi statüsü tüm Üye Devletlerde tanınır.
Yetkili makam, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi statüsünü vermeden önce, SKDM sicili aracılığıyla yetkilendirilme başvurusu hakkında bir istişare usulü yürütür. İstişare usulü, diğer Üye Devletlerdeki yetkili makamları ve Komisyonu içerir ve 15 iş gününü geçmez.
2. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi statüsünün verilmesine yönelik kriterler aşağıda yer almaktadır:
(a) başvuru sahibi; gümrük mevzuatı, vergilendirme kuralları, piyasa bozucu eylemlere yönelik kuralları veya bu Tüzük ile bu Tüzük kapsamında kabul edilen yetki devrine dayanan tasarruflar ve uygulama tasarruflarının ciddi ihlaline veya mükerrer ihlallerine karışmamıştır ve özellikle başvuru sahibinin, başvurudan önceki beş yıl boyunca ekonomik faaliyetleriyle ilgili ağır suç kaydı yoktur;
(b) başvuru sahibi bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesine yönelik finansal ve operasyonel kapasitesini gösterir;
Gayriresmî tercüme
(c) başvuru sahibi, başvurunun yapıldığı Üye Devlet’te yerleşiktir ve
(d) (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 9. maddesi uyarınca başvuru sahibine bir EORI numarası atanmıştır.
3. Yetkili makamın, bu maddenin 2. paragrafında belirtilen kriterlerin karşılanmadığını tespit ettiği durumda veya başvuru sahibinin 5(5) maddesinde listelenen bilgileri sağlamadığı durumda, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi statüsünün verilmesi reddedilir. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi statüsünün reddedilmesine ilişkin bu tür bir karar, ret gerekçelerini sağlar ve karara karşı başvuru olasılığı hakkında bilgi içerir.
4. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi statüsünü veren yetkili makamın kararı, SKDM siciline kaydedilir ve aşağıdaki bilgileri içerir:
(a) yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin adı, adresi ve iletişim bilgileri; (b) yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin EORI numarası;
(c) 16(1) maddesi uyarınca yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibine atanan SKDM hesap numarası;
(d) bu maddenin 5. paragrafı uyarınca gerekli olan teminat.
5. Bu maddenin 2. paragrafının (b) bendinde belirtilen kriterlere uymak amacıyla, başvuru sahibi, 5(1) maddesi uyarınca başvurunun yapıldığı yıldan önceki iki mali yıl boyunca yerleşik değilse, yetkili makam bir teminatın sağlanmasını gerekli kılar.
Yetkili makam; bu tür bir teminatın miktarını, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin, 5(5) maddesinin (g) bendi uyarınca rapor edilen malların ithalatı ile ilgili olarak 22. madde uyarınca teslim etmesi gerekeceği SKDM sertifikalarının sayısının toplam değeri olarak hesaplanan miktarda sabitler. Sağlanan teminat, Birlik içinde faaliyet gösteren bir finans kuruluşu tarafından ilk talepte ödenecek bir banka teminatı veya eşdeğer güvence sağlayan başka bir teminat şeklindedir.
6. Yetkili makamın, sağlanan teminatın yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi için finansal ve operasyonel kapasite sağlamadığını veya artık sağlamaya yeterli olmadığını tespit etmesi durumunda, yetkili makam, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinden 5. paragraf uyarınca ek bir teminat sağlama veya ilk teminatı yeni bir teminat ile değiştirme arasında seçim yapmasını ister.
7. Yetkili makam, teminatı, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin 22. madde uyarınca SKDM sertifikalarını teslim ettiği ikinci yılın 31 Mayıs’ından hemen sonra serbest bırakır.
8. Yetkili makam, aşağıdaki durumlarda yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi statüsünü iptal eder:
(a) yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi bir iptal talebinde bulunur veya
Gayriresmî tercüme
(b) yetkilendirilmiş SKDM beyanı sahibi, bu maddenin 2 veya 6. paragrafında belirtilen kriterleri artık karşılamaz veya 22(1) maddesinde atıfta bulunulan SKDM sertifikalarını teslim etme yükümlülüğünün veya 22(2) maddesinde atıfta bulunulan her bir çeyreğin sonunda SKDM sicilindeki hesabında yeterli sayıda SKDM sertifikası temin etme yükümlülüğünün ciddi veya tekrarlanan bir ihlaline karışmıştır.
Yetkili makam, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin statüsünü iptal etmeden önce, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibine dinlenme imkânı tanır ve bu tür bir statünün olası iptali konusunda bir istişare usulü yürütür. Diğer Üye Devletlerdeki yetkili makamlar ve Komisyonu istişare usulünde yer alır ve söz konusu usul 15 iş gününü geçmez.
Herhangi bir iptal kararı, kararın gerekçelerini ve ayrıca karara karşı başvuru hakkına ilişkin bilgileri içerir.
9. Yetkili makam, SKDM siciline aşağıdakilerle ilgili bilgileri kaydeder:
(a) yetkilendirilme başvurusu 3. paragraf uyarınca reddedilen başvuru sahipleri ve
(b) yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi statüsü 8. paragraf uyarınca iptal edilen kişiler.
10. Komisyon, uygulama tasarrufları aracılığıyla, aşağıdakilere yönelik koşulları kabul eder:
(a) bu maddenin 2. paragrafının (a) bendi kapsamında ciddi bir ihlale veya mükerrer ihlallere karışmamış olma kriteri dâhil olmak üzere, bu maddenin 2. paragrafında atıfta bulunulan kriterlerin uygulanması;
(b) bu maddenin 5, 6 ve 7. paragraflarında atıfta bulunulan teminatın uygulanması;
(c) bu maddenin 8. paragrafında atıfta bulunulan ciddi veya mükerrer ihlal kriterlerinin uygulanması;
(d) bu maddenin 8. paragrafında atıfta bulunulan yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi statüsünün iptalinin sonuçları ve
(e) bu maddenin 1 ve 8. paragraflarında atıfta bulunulan istişare usulünün belirli son tarihleri ve formatı.
Birinci alt paragrafta atıfta bulunulan uygulama tasarrufları, 29(2) maddesinde atıfta bulunulan inceleme usulü uyarınca kabul edilir.
Madde 18
Doğrulayıcıların akreditasyonu
1. İlgili bir faaliyet grubu için (AB) 2018/2067 sayılı Uygulama Tüzüğü uyarınca akredite edilen bir kişi, bu Tüzük’ün amaçları doğrultusunda akredite bir doğrulayıcıdır. Komisyon; akredite bir doğrulayıcının bu Tüzük’ün amaçları bakımından doğrulamaları gerçekleştirmek için gerekli olan niteliklerinin, (AB) 2018/2067 sayılı Uygulama Tüzüğü’nün I. Ekinde listelenen ve akreditasyon sertifikasında belirtilen ilgili faaliyet grubuyla uyumlu hale
Gayriresmî tercüme
getirilmesini sağlayarak ilgili faaliyet gruplarını tanımlamak için uygulama tasarruflarını kabul etme yetkisine sahiptir. Söz konusu uygulama tasarrufları, bu Tüzük’ün 29(2) maddesinde atıfta bulunulan inceleme usulü uyarınca kabul edilir.
2. Ulusal akreditasyon kurumu; kendisine sunulan dokümantasyona dayanarak, bir kişinin, 8 ve 10. maddeler uyarınca gömülü emisyonların doğrulanması görevlerini yerine getirirken, VI. Ekte atıfta bulunulan doğrulama ilkelerini uygulama kapasitesine sahip olduğunu düşündüğü durumlarda, söz konusu kişiyi bu Tüzük’ün amaçları doğrultusunda talep üzerine doğrulayıcı olarak akredite edebilir.
3. Komisyon; bu maddenin 2. paragrafında atıfta bulunulan akreditasyonun verilmesi, akredite doğrulayıcıların kontrolü ve gözetimi, akreditasyonun geri alınması ve akreditasyon kurumlarının karşılıklı tanınması ve akran değerlendirmesine yönelik koşulları belirleyerek bu Tüzük’e ilavede bulunmak amacıyla, 28. madde uyarınca yetki devrine dayanan tasarrufları kabul etme yetkisine sahiptir.
Madde 19
SKDM beyanlarının gözden geçirilmesi
1. Komisyon, SKDM beyanlarının gözden geçirilmesinde gözetim rolüne sahiptir.
2. Komisyon; SKDM beyanlarının verilmiş olması gereken yılı takip eden dördüncü yıl ile biten süre içinde, bir gözden geçirme stratejisi uyarınca, risk faktörleri dâhil olmak üzere SKDM beyanlarını gözden geçirebilir.
Gözden geçirme, SKDM beyanında ve doğrulama raporlarında sağlanan bilgilerin, gümrük makamları tarafından 25. madde uyarınca iletilen bilgiler ve ilgili diğer kanıtlar ile yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin tesislerinde yapılanlar dâhil olmak üzere gerekli görülen denetimler esasında doğrulanmasını içerebilir.
Komisyon; gözden geçirmenin başlatılmasını ve sonuçlarını, SKDM sicili aracılığıyla, SKDM beyan sahibinin yerleşik olduğu Üye Devlet’in yetkili makamına iletir.
Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin yerleşik olduğu Üye Devlet’in yetkili makamı, bu paragrafın birinci alt paragrafında atıfta bulunulan süre içinde bir SKDM beyanını da gözden geçirebilir. Yetkili makam; gözden geçirmenin başlatılmasını ve sonuçlarını SKDM sicili aracılığıyla Komisyona iletir.
3. Komisyon; SKDM sicilinde yer alan bilgileri, gümrük makamları tarafından iletilen verileri ve 15(2) maddesi ve 25. madde uyarınca gerçekleştirilen kontroller dâhil olmak üzere, diğer ilgili bilgi kaynaklarını dikkate alarak, belirli risk faktörleri ve dikkat edilmesi gereken noktaları
Gayriresmî tercüme
SKDM’nin Birlik düzeyinde uygulanmasına ilişkin risk analizi esasında periyodik olarak belirler.
Komisyon ayrıca hileli faaliyetler ve 26. madde uyarınca öngörülen cezalar hakkında yetkili makamlarla bilgi alışverişini kolaylaştırır.
4. Yetkilendirilmiş bir SKDM beyan sahibinin 6. madde uyarınca bir SKDM beyanı sunmadığı durumda veya Komisyonun, bu maddenin 2. paragrafı uyarınca yaptığı gözden geçirmeyi temel alarak, beyan edilen SKDM sertifika sayısının yanlış olduğunu düşündüğü durumda, Komisyon, elindeki bilgileri temel alarak, söz konusu yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklerini değerlendirir. Komisyon; en geç SKDM beyanının sunulması gereken yılı takip eden yılın 31 Aralık’ına kadar veya en geç, uygun olduğu durumda, yanlış SKDM beyanının sunulduğu yılı takip eden dördüncü yılın 31 Aralık’ına kadar teslim edilmiş olması gereken SKDM sertifikalarının toplam sayısına ilişkin bir ön hesaplama yapar. Komisyon; gösterge niteliğinde olması amacıyla ve yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin yerleşik olduğu Üye Devlet’in yetkili makamı tarafından yapılan kesin hesaplamaya halel getirmeksizin, bu tür bir ön hesaplamayı yetkili makamlara sağlar.
5. Yetkili makamın, teslim edilecek SKDM sertifikalarının beyan edilen sayısının yanlış olduğu veya 6. madde uyarınca hiçbir SKDM beyanının sunulmadığı sonucuna varması durumunda, yetkili makam, Komisyon tarafından sunulan bilgileri dikkate alarak, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi tarafından teslim edilmiş olması gereken SKDM sertifikası sayısını belirler.
Yetkili makam, belirlenen SKDM sertifikalarının sayısına ilişkin kararını yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibine bildirir ve yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin ek SKDM sertifikalarını bir ay içinde teslim etmesini talep eder.
Yetkili makamın kararı, kararın gerekçelerini ve ayrıca karara karşı başvuru hakkına ilişkin bilgileri içerir. Karar ayrıca SKDM sicili aracılığıyla da iletilir.
Yetkili makamın, bu maddenin 2 ve 4. paragrafları uyarınca Komisyondan ön hesaplamayı aldıktan sonra herhangi bir işlem yapılmamasına karar vermesi durumunda, yetkili makam, SKDM sicili aracılığıyla Komisyonu buna göre bilgilendirir.
6. Yetkili makamın, teslim edilen SKDM sertifikalarının sayısının, teslim edilmesi gereken sayıyı aştığı sonucuna varması durumunda, yetkili makam gecikmeden Komisyonu bilgilendirir. Fazladan teslim edilen SKDM sertifikaları 23. madde uyarınca geri satın alınır.
Gayriresmî tercüme
BÖLÜM IV
SKDM SERTİFİKALARI
Madde 20
SKDM sertifikalarının satışı
1. Bir Üye Devlet, SKDM sertifikalarını ortak bir merkezi platformda, söz konusu Üye Devlet’te yerleşik yetkilendirilmiş SKDM beyan sahiplerine satar.
2. Komisyon; Komisyon ve Üye Devletler arasındaki ortak bir satın alma usulünü takiben ortak merkezi platformu tesis eder ve yönetir.
Komisyon ve yetkili makamlar, ortak merkezi platformdaki bilgilere erişebilir.
3. SKDM sertifikalarının ortak merkezi platformda satışı, geri satın alımı ve iptaline ilişkin bilgiler her işgünü sonunda SKDM siciline aktarılır.
4. SKDM sertifikaları, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahiplerine 21. madde uyarınca hesaplanan fiyat üzerinden satılır.
5. Komisyon, oluşturulmasını takiben her bir SKDM sertifikasına benzersiz bir kimlik numarası atanmasını temin eder. Komisyon, SKDM sertifikasının benzersiz kimlik numarası ile fiyatını ve satış tarihini SKDM sicilinde söz konusu sertifikayı satın alan yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin hesabına kaydeder.
6. Komisyon; (AB) 1031/2010 sayılı Komisyon Tüzüğü26 usulleriyle tutarlılık sağlama amacıyla, SKDM sertifikalarının satışı ve geri satın alımının yönetimi ile ilgili zamanlamayı, idareyi ve diğer hususları daha fazla ayrıntılandırarak, 28. madde uyarınca bu Tüzük’e ilavede bulunan yetki devrine dayanan tasarrufları kabul eder.
26 Birlik içinde bir sera gazı emisyonu tahsisatı ticareti sistemini tesis eden 2003/87/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi uyarınca sera gazı emisyon tahsisatlarının açık artırmaya çıkarılmasının zamanlaması, idaresi ve diğer veçheleri hakkında 12 Kasım 2010 tarihli ve (AB) 1031/2010 sayılı Komisyon Tüzüğü (ABRG L 302, 18.11.2010, s. 1).
Gayriresmî tercüme
Madde 21
SKDM sertifikalarının fiyatı
1. Komisyon, her bir takvim haftası için, (AB) 1031/2010 sayılı Tüzük’te belirtilen usuller uyarınca, SKDM sertifikalarının fiyatını, AB ETS tahsisatlarının açık artırma platformundaki kapanış fiyatlarının ortalaması olarak hesaplar.
Açık artırma platformunda herhangi bir açık artırmanın planlanmadığı söz konusu takvim haftaları için, SKDM sertifikalarının fiyatı, açık artırma platformunda açık artırmaların yapıldığı son haftanın AB ETS tahsisatlarının kapanış fiyatlarının ortalamasıdır.
2. Komisyon, 1. paragrafın ikinci alt paragrafında atıfta bulunulduğu şekilde, ortalama fiyatı, takip eden takvim haftasının ilk iş gününde internet sitesinde veya uygun başka bir şekilde yayımlar. Bu fiyat, yayımını takip eden ilk iş gününden takip eden takvim haftasının ilk iş gününe kadar uygulanır.
3. Komisyon; SKDM sertifikalarının ortalama fiyatını hesaplamak için bu maddenin 1. paragrafında öngörülen metodolojinin uygulanması hakkında uygulama tasarruflarını ve söz konusu fiyatın yayımlanmasına ilişkin uygulamaya yönelik düzenlemeleri kabul etme yetkisine sahiptir. Söz konusu uygulama tasarrufları, 29(2) maddesinde atıfta bulunulan inceleme usulü uyarınca kabul edilir.
Madde 22
SKDM sertifikalarının teslim edilmesi
1.Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, teslimden önceki takvim yılı için 6(2) maddesi uyarınca beyan edilen ve 8. madde uyarınca doğrulanan gömülü emisyonlara karşılık gelen bir dizi SKDM sertifikasını SKDM sicili aracılığıyla her yılın 31 Mayısı’na kadar ve 2026 için ilk kez 2027’de teslim eder. Komisyon, teslim edilen SKDM sertifikalarını SKDM sicilinden kaldırır. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, gerekli sayıda SKDM sertifikasının SKDM sicilindeki hesabında mevcut olmasını sağlar.
2. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, her üç aylık dönemin sonunda SKDM sicilinde hesabındaki SKDM sertifikalarının sayısının, IV. Ekte belirtilen yöntemler uyarınca varsayılan değerler referans alınarak belirlenen takvim yılı başından itibaren ithal ettiği tüm mallardaki gömülü emisyonların en az %80’ine tekabül etmesini temin eder.
3. Komisyonun, yetkilendirilmiş bir SKDM beyan sahibinin hesabındaki SKDM sertifikalarının sayısının 2. paragraf uyarınca yükümlülüklere uymadığını tespit etmesi durumunda, Komisyon,
Gayriresmî tercüme
yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin yerleşik olduğu Üye Devlet’in yetkili makamını SKDM sicili aracılığıyla bilgilendirir.
Yetkili makam, bu bildirimden itibaren bir ay içinde, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibine, hesabında yeterli sayıda SKDM sertifikası bulundurması gerektiğini bildirir.
Yetkili makam, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibine yapılan bildirimi ve yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin yanıtını SKDM siciline kaydeder.
Madde 23
SKDM sertifikalarının geri satın alınması
1. Yetkilendirilmiş bir SKDM beyan sahibinin bu tür bir talepte bulunması durumunda, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin yerleşik olduğu Üye Devlet, 22. madde uyarınca sertifikaların teslim edilmesinden sonra SKDM sicilinde beyan sahibinin hesabında kalan fazla SKDM sertifikalarını geri satın alır.
Komisyon, fazla SKDM sertifikalarını, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin yerleşik olduğu Üye Devlet adına, 20. maddede atıfta bulunulan ortak merkezi platform aracılığıyla geri satın alır. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, geri alım talebini, SKDM sertifikalarının teslim edildiği her yılın 30 Haziranı’na kadar sunar.
2. 1. paragrafta belirtilen geri satın alıma tabi sertifikaların sayısı, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi tarafından bir önceki takvim yılında satın alınan toplam SKDM sertifikalarının üçte biri ile sınırlıdır.
3. Her bir SKDM sertifikası için geri satın alım fiyatı, yetkilendirilmiş SKDM beyanı sahibi tarafından satın alma sırasında söz konusu sertifika için ödenen fiyattır.
Madde 24
SKDM sertifikalarının iptali
Komisyon, her yılın 1 Temmuzu’nda, bir önceki takvim yılından önceki yıl içinde satın alınan ve SKDM sicilinde yetkilendirilmiş bir SKDM beyan sahibinin hesabında kalan tüm SKDM sertifikalarını iptal eder. Söz konusu SKDM sertifikaları herhangi bir tazminat ödenmeksizin iptal edilir.
Gayriresmî tercüme
Teslim edilecek SKDM sertifikalarının sayısına bir Üye Devlet’te devam etmekte olan bir ihtilafta itiraz edildiği durumda, Komisyon, SKDM sertifikalarının iptalini ihtilaflı miktara karşılık gelen ölçüde askıya alır. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin yerleşik olduğu Üye Devlet’in yetkili makamı, ilgili herhangi bir bilgiyi gecikmeksizin Komisyona iletir.
BÖLÜM V
MALLARIN İTHALATINA UYGULANAN KURALLAR
Madde 25
Malların ithalatına uygulanan kurallar
1. Gümrük makamları, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi dışında hiçbir kişinin mal ithalatına izin vermez.
2. Gümrük makamları, özellikle (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 56(5) maddesi uyarınca tesis edilen gözetim mekanizması aracılığıyla, ithalat için beyan edilen mallara ilişkin özel bilgileri Komisyona periyodik ve otomatik olarak iletir. Söz konusu bilgiler; yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin EORI numarasını ve SKDM hesap numarasını, malların sekiz haneli CN kodunu, miktarını, menşe ülkesini, gümrük beyannamesinin tarihini ve gümrük usulünü içerir.
3. Komisyon; bu maddenin 2. paragrafında atıfta bulunulan bilgileri yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin yerleşik olduğu Üye Devlet’in yetkili makamına iletir ve her bir SKDM beyan sahibi için, söz konusu bilgileri 14. madde uyarınca SKDM sicilindeki verilerle çapraz olarak kontrol eder.
4. Gümrük makamları, (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 12(1) maddesi uyarınca, gümrük makamları tarafından görevlerini yerine getirirken edinilen veya gümrük makamlarına gizlilik esasında sağlanan gizli bilgileri, Komisyona ve yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi statüsünü veren Üye Devlet’in yetkili makamına iletebilir.
5. (AT) 515/97 sayılı Tüzük, gerekli değişiklikler yapılmış olarak, bu Tüzük’e uygulanır.
6. Komisyon, bu maddenin 2. paragrafı uyarınca bilgilerin kapsamını ve söz konusu bilgilerin iletilmesiyle ilgili dönemi, zamanlamayı ve araçları tanımlayan uygulama tasarruflarını kabul etme yetkisine sahiptir. Söz konusu uygulama tasarrufları, 29(2) maddesinde atıfta bulunulan inceleme usulü uyarınca kabul edilir.
Gayriresmî tercüme
BÖLÜM VI
UYGULAMA
Madde 26
Yaptırımlar
1. Her yılın 31 Mayıs’ına kadar, bir önceki takvim yılında ithal edilen mallardaki gömülü emisyonlara karşılık gelen sayıda SKDM sertifikasını teslim etmeyen yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi, para cezası ödemekle yükümlüdür. Söz konusu para cezası, 2003/87/AT sayılı Direktif’in 16(3) maddesinde belirtilen fazla emisyon para cezası ile aynıdır ve söz konusu Direktif’in, malların ithal edildiği yılda uygulanan 16(4) maddesi uyarınca artırılır. Bu tür bir para cezası, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin teslim etmediği her SKDM sertifikasına uygulanır.
2. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi dışında bir kişinin, bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklere uymadan Birlik gümrük bölgesine mal girişi yapması durumunda, söz konusu kişi para cezası ödemekle yükümlüdür. Bu tür bir para cezası etkili, orantılı ve caydırıcıdır ve özellikle söz konusu uygunsuzluğun süresi, ağırlığı, kapsamı, kasıtlı niteliği ve tekrarı ile kişinin yetkili makamla iş birliği düzeyine bağlı olarak, kişinin teslim etmediği her bir SKDM sertifikası için malın giriş yılında uygulanan, 1. paragrafta belirtilen cezanın üç ila beş katı kadar bir tutardır.
3. Cezanın ödenmesi, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibini belirli bir yılda teslim edilmemiş olanlar kadar SKDM sertifikasını teslim etme yükümlülüğünden muaf tutmaz.
4. Yetkili makam, Komisyon tarafından 19. madde uyarınca yapılan ön hesaplamaları da göz önünde bulundurarak, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin bu maddenin 1. paragrafında belirtildiği şekilde SKDM sertifikalarını teslim etme yükümlülüğüne uymadığını veya bir kişinin, bu maddenin 2. paragrafında belirtildiği şekilde bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklere uymadan Birlik gümrük bölgesine mal girişi yaptığını belirlerse, yetkili makam, duruma göre, bu maddenin 1 veya 2. paragrafı uyarınca para cezası verir. Bu amaçla, yetkili makam, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibine veya bu maddenin 2. paragrafının uygulandığı durumda, ilgili kişiye aşağıdaki bildirimlerde bulunur:
(a) yetkili makamın, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin veya bu maddenin 2. paragrafında atıfta bulunulan kişinin bu Tüzük kapsamındaki yükümlülüklere uymadığı sonucuna vardığı;
(b) vardığı sonucun gerekçeleri;
(c) yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibine veya bu maddenin 2. paragrafında atıfta bulunulan kişiye verilen para cezasının miktarı;
(d) para cezasının ödenmesi gereken tarih;
Gayriresmî tercüme
(e) yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin veya bu maddenin 2. paragrafında atıfta bulunulan kişinin para cezasını ödemek için yapması gereken işlem ve
(f) yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibinin veya bu maddenin 2. paragrafında atıfta bulunulan kişinin karara karşı başvuru hakkı.
5. Para cezasının 4. paragrafın (d) bendinde belirtilen vadesinde ödenmemesi durumunda, yetkili makam, söz konusu para cezasının ödenmesini, ilgili Üye Devlet’in ulusal hukuku kapsamında kendisine sunulan tüm araçlarla güvence altına alır.
6. Üye Devletler, 1 ve 2. paragraflarda atıfta bulunulan para cezalarına ilişkin kararları Komisyona iletir ve 5. paragrafta atıfta bulunulan nihai ödemeyi SKDM siciline kaydeder.
Madde 27
Hukuku dolanma
1. Komisyon, bu Tüzük’ün dolanılmasına yönelik uygulamalarla mücadele etmek için ilgili ve nesnel verilere dayanarak bu madde uyarınca harekete geçer.
2. Hukukun dolanılmasından yararlanma uygulamaları; mal ticareti modelinde, bu Tüzük’te belirtilen yükümlülüklerin herhangi birinden tamamen veya kısmen kaçınmak dışında yeterli geçerli nedeni veya ekonomik gerekçesi bulunmayan bir uygulama, süreç veya çalışmadan kaynaklanan, değişiklik olarak tanımlanır. Bu tür uygulama, süreç veya çalışmalar, aşağıdakileri içerebilir ancak bunlarla sınırlı değildir:
(a) değişikliğin malın temel özelliklerini değiştirdiği durumlar dışında, söz konusu malın I. Ekte listelenmeyen CN kodları kapsamına girmesini sağlamak için ilgili malın küçük çapta değiştirilmesi;
(b) gönderilerin gerçek değeri 2(3) maddesinde atıfta bulunulan eşiği aşmayan gönderilere yapay olarak bölünmesi.
3. Komisyon; hukukun dolanılmasından yararlanma uygulamalarını tespit etmek amacıyla, piyasa gözetimi yoluyla veya sivil toplum kuruluşları tarafından yapılan bildirimler ve bunlardan alınan raporlar gibi her türlü ilgili bilgi kaynağına da dayanmak suretiyle, durumu Birlik düzeyinde sürekli olarak izler.
4. Bir Üye Devlet veya 2. paragrafta atıfta bulunulan durumların herhangi birinden etkilenen veya fayda sağlayan herhangi bir taraf, hukukun dolanılması uygulamalarıyla karşı karşıya kalması durumunda Komisyona bildirimde bulunabilir. Çevre kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları gibi, doğrudan etkilenen veya yararlanan taraflar dışında olup da hukukun dolanılması uygulamalarına ilişkin somut kanıtlar bulan ilgili taraflar da Komisyona bildirimde bulunabilir.
Gayriresmî tercüme
5. 4. paragrafta atıfta bulunulan bildirim, dayandığı gerekçeleri belirtir ve bu Tüzük’ün dolanıldığı iddiasını desteklemeyen ilgili veri ve istatistikleri içerir. Komisyon; bir Üye Devlet veya etkilenen, yarar sağlayan veya diğer ilgili tarafça bildirimde bulunulması halinde, bildirimin bu paragrafta atıfta bulunulan gereklilikleri karşılaması şartıyla veya Komisyonun bu tür bir soruşturmanın gerekli olduğuna bizzat karar vermesi durumunda, hukukun dolanılması iddiasıyla ilgili soruşturma başlatır. Yetkili makamlar ve gümrük makamları soruşturmayı yürütürken Komisyona destek olabilir. Komisyon, soruşturmayı bildirim tarihinden itibaren dokuz ay içinde sonuçlandırır. Bir soruşturma başlatıldığında, Komisyon tüm yetkili makamları bilgilendirir.
6. Komisyonun, gümrük makamları tarafından iletilen veri, rapor ve istatistikler de dâhil olmak üzere, ilgili verileri, raporları ve istatistikleri dikkate alarak, bu maddenin 2. paragrafının (a) bendinde atıfta bulunulan koşulların bir veya daha fazla Üye Devlet’te yerleşik bir model yoluyla meydana geldiğine inanmak için yeterli gerekçesinin olması halinde, Komisyon, hukukun dolanılmasını önlemek amacıyla, I. Ekte yer alan mallar listesini, bu maddenin 2. paragrafının (a) bendinde atıfta bulunulan küçük çapta değiştirilen ilgili ürünleri eklemek suretiyle değiştirmek için 28. madde uyarınca, , yetki devrine dayanan tasarrufları kabul etme yetkisine sahiptir.
BÖLÜM VII
YETKİ DEVRİ VE KOMİTE USULÜNÜN UYGULANMASI
Madde 28
Yetki devrinin uygulanması
1. Yetki devrine dayanan tasarrufları kabul etme yetkisi bu maddede belirtilen koşullara tabi olarak Komisyona verilir.
2. 2(10), 2(11), 18(3), 20(6) ve 27(6) maddelerinde atıfta bulunulan yetki devrine dayanan tasarrufları kabul etme yetkisi, 17 Mayıs 2023 tarihinden itibaren beş yıllık bir süre için Komisyona verilir. Komisyon, yetki devriyle ilgili olarak, beş yıllık sürenin bitiminden en geç dokuz ay önce bir rapor hazırlar. Yetki devri, Avrupa Parlamentosu veya Konsey her dönemin bitiminden en geç üç ay önce bu tür bir uzatmaya karşı çıkmadıkça, aynı süreye sahip başka dönemler için zımnen uzatılır.
3. 2(10), 2(11), 18(3), 20(6) ve 27(6) maddelerinde atıfta bulunulan yetki devri Avrupa Parlamentosu veya Konsey tarafından her zaman kaldırılabilir.
Gayriresmî tercüme
4. Kaldırma kararı söz konusu kararda belirtilen yetki devrini sona erdirir. Bu karar Avrupa Birliği Resmî Gazetesi’nde yayımlanmasından sonraki gün veya kararda belirtilen sonraki bir tarihte yürürlüğe girer. Söz konusu karar zaten yürürlükte bulunan yetki devrine dayanan herhangi bir tasarrufun geçerliliğini etkilemez.
5. Komisyon, yetki devrine dayanan bir tasarrufu kabul etmeden önce, Yasama Süreçlerinin İyileştirilmesi hakkında 13 Nisan 2016 tarihli Kurumlar Arası Anlaşma’da belirtilen ilkeler uyarınca her bir Üye Devlet tarafından belirlenen uzmanlara danışır.
6. Komisyon, yetki devrine dayanan bir tasarrufu kabul eder etmez, bunu Avrupa Parlamentosuna ve Konseye eş zamanlı olarak iletir.
7. 2(10), 2(11), 18(3), 20(6) ve 27(6) maddeleri uyarınca kabul edilen yetki devrine dayanan ve bir tasarruf, ancak söz konusu tasarrufun Avrupa Parlamentosu ve Konseye iletilmesinden itibaren 2 aylık bir süre içinde Avrupa Parlamentosu ya da Konsey tarafından herhangi bir itirazda bulunulmaması durumunda ya da söz konusu sürenin dolmasından önce, Avrupa Parlamentosu ve Konseyin itirazda bulunmayacağını Komisyona bildirmesi halinde, yürürlüğe girer. Söz konusu süre Avrupa Parlamentosu veya Konseyin inisiyatifiyle 2 ay uzatılır.
Madde 29
Komite usulü
1. Komisyona SKDM Komitesi tarafından destek olunur. Bu komite (AB) 182/2011 sayılı Tüzük çerçevesinde bir komitedir.
2. Bu paragrafa atıfta bulunulduğunda, (AB) 182/2011 sayılı Tüzük’ün 5. maddesi uygulanır.
BÖLÜM VIII
RAPORLAMA VE GÖZDEN GEÇİRME
Madde 30
Komisyon tarafından gözden geçirme ve raporlama
1. Komisyon; bu Tüzük’ün kapsamını 2. paragrafın (a) bendinde belirtildiği şekilde ve 2. paragrafın (a) bendi uyarınca genişletmek ve çevresel ayak izi yöntemlerine dayalı gömülü
Gayriresmî tercüme
emisyonları hesaplama yöntemleri geliştirmek amacıyla, ilgili paydaşlarla istişare içinde, gerekli bilgileri toplar.
2. Komisyon, 32. maddede atıfta bulunulan geçiş döneminin bitiminden önce, Avrupa Parlamentosu ve Konseye bu Tüzük’ün uygulanmasına ilişkin bir rapor sunar.
Rapor aşağıdakilerin bir değerlendirmesini içerir: (a) kapsamı aşağıdakilere genişletme olasılığı:
(i) II. Ekte listelenen mallardaki gömülü dolaylı emisyonlar;
(ii) I. Ekte listelenen malların taşınmasında ve taşıma hizmetlerinde gömülü emisyonlar;
(iii) I. Ekte listelenenler dışında karbon kaçağı riski taşıyan mallar ve özellikle organik kimyasallar ve polimerler;
(iv) I. Ekte listelenen mallar için diğer girdi malzemeleri (öncül maddeler);
(b) 2003/87/AT sayılı Direktif’in 10b maddesi uyarınca belirlenen karbon kaçağı riski taşıyan sektörleri temel alarak bu Tüzük’ün I. Ekindeki listeye dâhil edilecek malları belirlemek için kullanılacak kriterler; söz konusu değerlendirmeye, malların, özellikle ilgili karbon kaçağı risk düzeyini dikkate alarak, kademeli olarak bu Tüzük kapsamına alınmasına yönelik 2030’da sona eren bir takvim eşlik eder;
(c) I. Ekteki listeye dâhil edilecek diğer mallar için gömülü emisyonların hesaplanmasına yönelik teknik gereklilikler;
(d) iklim eylemiyle ilgili uluslararası tartışmalarda kaydedilen ilerleme;
(e) idari maliyetler dâhil olmak üzere yönetişim sistemi;
(f) bu Tüzük’ün, I. Ekte listelenen ve Birleşmiş Milletler tarafından belirlenen en az gelişmiş ülkelere (EAGÜ) özel ilgi göstererek, gelişmekte olan ülkelerden ithal edilen mallar ve verilen teknik desteğin etkileri üzerindeki etkisi;
(g) 7(7) maddesi ve IV. Ekin 4.3 paragrafı uyarınca dolaylı emisyonların hesaplanmasına yönelik metodoloji.
3. Komisyon, geçiş döneminin bitiminden en az bir yıl önce, I. Ekte listelenen malların değer zincirinin daha aşağısında yer alan ve bu Tüzük kapsamına dâhil edilmesinin değerlendirilmesini tavsiye ettiği ürünleri tanımlayan bir raporu, Avrupa Parlamentosuna ve Konseye sunar. Bu amaçla, Komisyon, kümülatif sera gazı emisyonları ve karbon kaçağı riski açısından uygunluğa dayalı olması gereken bir metodolojiyi zamanında geliştirir.
4. 2 ve 3. paragraflarda atıfta bulunulan raporlara, uygun olduğu durumlarda, özellikle söz konusu raporlarda varılan sonuçları temel alarak bu Tüzük’ün kapsamını genişletmek amacıyla, geçiş döneminin sonuna kadar, ayrıntılı bir etki değerlendirmesi dâhil olmak üzere bir yasama önerisi eşlik eder.
5. Komisyon, geçiş döneminin bitiminden itibaren iki yılda bir, 2003/87/AT sayılı Direktif’in 10(5) maddesi uyarınca Avrupa Parlamentosuna ve Konseye sunduğu yıllık raporunun bir
Gayriresmî tercüme
parçası olarak, AB ETS’yi veya benzer bir karbon fiyatlandırma mekanizmasını uygulamayan üçüncü ülkelere ihraç edilmek üzere Birlik’te üretilen malların karbon kaçağı riskini ele almada SKDM’nin etkililiğini değerlendirir. Rapor özellikle, SKDM sektörlerinde Birlik ihracatının gelişimini ve ticaret akışları ve söz konusu malların küresel pazardaki gömülü emisyonları ile ilgili gelişmeleri değerlendirir. Raporun, AB ETS’yi veya benzer bir karbon fiyatlandırma mekanizmasını uygulamayan üçüncü ülkelere ihraç edilmek üzere Birlik’te üretilen malların karbon kaçağı riski olduğu sonucuna varması durumunda, Komisyon, uygun olduğu hallerde, bu riski Dünya Ticaret Örgütü hukukuna uyan ve Birlik’teki tesislerin karbonsuzlaştırılmasını dikkate alan bir şekilde ele alacak bir yasama önerisi sunar.
6. Komisyon, uygulamadaki etkileri ve olası ayarlamaları değerlendirmek amacıyla SKDM’nin işleyişini izler.
Komisyon, 1 Ocak 2028 tarihinden önce ve bundan sonra her iki yılda bir, Avrupa Parlamentosuna ve Konseye bu Tüzüğün uygulanması ve SKDM’nin işleyişi hakkında bir rapor sunar. Rapor en azından aşağıdakileri içerir:
(a) SKDM’nin aşağıdakiler üzerindeki etkisine ilişkin bir değerlendirme: (i) ihracatla ilgili olanlar dâhil olmak üzere karbon kaçağı;
(ii) kapsanan sektörler;
(iii) İç pazar, Birlik genelinde ekonomik ve bölgesel etki;
(iv) enflasyon ve emtia fiyatları;
(v) I. Ekte listelenen malları kullanan endüstriler üzerindeki etki;
(vi) kaynakların karıştırılması dâhil olmak üzere uluslararası ticaret ve (vii) EAGÜ’ler;
(b) aşağıdakilere ilişkin bir değerlendirme:
(i) SKDM beyan sahiplerinin yetkilendirmesinin Üye Devletler tarafından uygulanmasına ve idaresine ilişkin bir değerlendirme dâhil olmak üzere yönetişim sistemi;
(ii) bu Tüzük’ün kapsamı;
(iii) hukukun dolanılması uygulamaları;
(iv) Üye Devletlerde cezaların uygulanması;
(c) soruşturmaların ve uygulanan yaptırımların sonuçları;
(d) I. Ekte listelenen farklı mallara yönelik her bir menşe ülke için emisyon yoğunluğuna ilişkin toplu bilgiler.
7. SKDM’ye tabi bir veya daha fazla üçüncü ülkenin kontrolü dışında, öngörülemeyen, istisnai ve sebepsiz bir olayın meydana gelmesi durumunda veya söz konusu olayın ilgili ülke veya ülkelerin ekonomik ve endüstriyel altyapısı üzerinde yıkıcı sonuçları olduğu durumda, Komisyon durumu değerlendirir ve uygun olduğunda, söz konusu istisnai durumları ele almak için gerekli geçici tedbirleri belirleyerek bu Tüzük’ü değiştirmeye yönelik bir yasama önerisinin eşlik ettiği bir raporu Avrupa Parlamentosu ve Konseye sunar.
Gayriresmî tercüme
8. Komisyon, bu Tüzük’ün 32. maddesinde belirtilen geçiş süresinin bitiminden itibaren, (AB) 2021/947 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’nün27 41. maddesi uyarınca yıllık raporlamanın bir parçası olarak, söz konusu Tüzük kapsamındaki finansmanın EAGÜ’lerdeki imalat sanayinin karbonsuzlaştırılmasına nasıl katkıda bulunduğunu değerlendirir ve raporlar.
BÖLÜM IX
AB ETS KAPSAMINDA ÜCRETSİZ TAHSİSAT SAĞLANMASI İLE KOORDİNASYON
Madde 31
AB ETS kapsamında ücretsiz tahsisat sağlanması ve SKDM sertifikalarını teslim etme yükümlülüğü
1. Bu Tüzük’ün 22. maddesi uyarınca teslim edilmesi gereken SKDM sertifikaları; AB ETS tahsisatlarının bu Tüzük’ün I. Ekinde listelenen malları Birlik içinde üreten tesislere 2003/87/AT sayılı Direktif’in 10a maddesi uyarınca ne ölçüde ücretsiz sağlandığını yansıtacak şekilde ayarlanır.
2. Komisyon, bu maddenin 1. paragrafında belirtilen ayarlamanın hesaplanmasına yönelik ayrıntılı kuralları belirleyen uygulama tasarruflarını kabul etme yetkisine sahiptir. Bu tür ayrıntılı kurallar; AB ETS’de ücretsiz tahsis için kullanılan farklı ölçütler, söz konusu ölçütlerin ilgili mallar için karşılık gelen değerlerde birleştirilmesi amacıyla göz önünde bulundurularak ve ilgili girdi malzemeleri (öncül maddeler) dikkate alarak, I. Ekte listelenen malları Birlik içinde üreten tesislere tahsisatların ücretsiz sağlanması için AB ETS’de uygulanan ilkelere atıfta bulunularak detaylandırılır. Söz konusu uygulama tasarrufları, 29(2) maddesinde atıfta bulunulan inceleme usulü uyarınca kabul edilir.
BÖLÜM X
GEÇİCİ HÜKÜMLER
27 466/2014/AB sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Kararı’nı değiştiren ve yürürlükten kaldıran, (AB) 2017/1601 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’nü ve (AT, Euratom) 480/2009 sayılı Konsey Tüzüğü’nü yürürlükten kaldıran, Komşuluk, Kalkınma ve Uluslararası İşbirliği Aracı – Küresel Avrupa’yı tesis eden 9 Haziran 2021 tarihli ve (AB) 2021/947 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü (ABRG L 209, 14.6.2021, s. 1).
Gayriresmî tercüme
Madde 32
Geçiş döneminin kapsamı
1 Ekim 2023 tarihinden 31 Aralık 2025 tarihine kadar olan geçiş döneminde, ithalatçının bu Tüzük kapsamındaki yükümlülükleri, bu Tüzük’ün 33, 34 ve 35. maddelerinde belirtilen raporlama yükümlülükleri ile sınırlıdır. İthalatçının bir Üye Devlet’te yerleşik olması ve (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 18. maddesi uyarınca dolaylı bir gümrük temsilcisi ataması ve dolaylı gümrük temsilcisinin bunu kabul etmesi durumunda, raporlama yükümlülükleri bu dolaylı gümrük temsilcisine de uygulanır. İthalatçının bir Üye Devlet’te yerleşik olmadığı durumda, raporlama yükümlülükleri dolaylı gümrük temsilcisine uygulanır.
Madde 33
Malların ithalatı
1. Gümrük makamları, ithalatçıyı veya 32. madde kapsamındaki durumlarda dolaylı gümrük temsilcisini, 35. maddede belirtilen raporlama yükümlülüğü konusunda en geç, mallar serbest dolaşıma girdiğinde bilgilendirir.
2. Gümrük makamları; özellikle (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 56(5) maddesi uyarınca tesis edilen gözetim mekanizması veya elektronik veri iletimi araçları aracılığıyla, hariçte işleme usulünden kaynaklanan işlenmiş ürünler dâhil olmak üzere ithal edilen mallara ilişkin bilgileri periyodik ve otomatik olarak Komisyona iletir. Bu tür bilgiler; gümrük beyan sahibi veya ithalatçının EORI numarası, sekiz haneli CN kodu, miktar, menşe ülke, gümrük beyannamesinin tarihi ve gümrük usulünü içerir.
3. Komisyon, 2. paragrafta atıfta bulunulan bilgileri, gümrük beyan sahibinin ve uygun hallerde ithalatçının yerleşik olduğu Üye Devletlerin yetkili makamlarına iletir.
Madde 34
Bazı gümrük usullerine yönelik raporlama yükümlülüğü
1. (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 256. maddesinde atıfta bulunulan dâhilde işleme usulünden kaynaklanan işlenmiş ürünlerin ithal edildiği durumlarda, bu Tüzük’ün 35. maddesinde atıfta bulunulan raporlama yükümlülüğü, dâhilde işleme usulüne tabi tutulan ve ithal işlenmiş ürünlerle sonuçlanan mallarla ilgili bilgileri, işlenmiş ürünler bu Tüzük’ün I. Ekinde listelenmese bile, içerir. Bu paragraf, dâhilde işleme usulünden kaynaklanan işlenmiş ürünlerin, (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 205. maddesinde atıfta bulunulan iade edilen mallar olduğu durumlarda da uygulanır.
Gayriresmî tercüme
2. Bu Tüzük’ün 35. maddesinde atıfta bulunulan raporlama yükümlülüğü, aşağıdakilerin ithalatına uygulanmaz:
(a) (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 259. maddesinde atıfta bulunulduğu şekilde dâhilde işleme usulünden kaynaklanan işlenmiş ürünler;
(b) (AB) 952/2013 sayılı Tüzük’ün 203. maddesi uyarınca iade edilen mallar olarak nitelendirilen mallar.
Madde 35
Raporlama yükümlülüğü
1. Takvim yılının belirli bir üç aylık döneminde mal ithal eden her ithalatçı veya 32. madde kapsamındaki durumlarda dolaylı gümrük temsilcisi, söz konusu üç aylık dönem için, söz konusu üç aylık dönemde ithal edilen mallara ilişkin bilgileri içeren bir raporu (“SKDM raporu”), söz konusu üç aylık dönemin bitiminden itibaren en geç bir ay içinde Komisyona sunar.
2. SKDM raporu aşağıdaki bilgileri içerir:
(a) menşe ülkede malları üreten her bir tesis için belirtilen, elektrik için megavat-saat ve diğer mallar için ton cinsinden ifade edilen, her türden malın toplam miktarı;
(b) IV. Ekte belirtilen yönteme göre hesaplanan, megavat-saat elektrik başına ton CO2e emisyonu olarak veya mallar için her bir mal türünün tonu başına ton CO2e emisyonu olarak ifade edilen gerçek toplam gömülü emisyonlar;
(c) 7. paragrafta atıfta bulunulan uygulama tasarrufu uyarınca hesaplanan toplam dolaylı emisyonlar;
(d) mevcut herhangi bir indirim veya diğer tazminat şeklini dikkate alarak, ithal edilen mallardaki gömülü emisyonlar için bir menşe ülkede ödenmesi gereken karbon fiyatı.
3. Komisyon; 1. paragraf uyarınca bir SKDM raporu sunma yükümlülüğüne uymadığına inanmak için nedenlerinin olduğu, Üye Devlet’te yerleşik ithalatçılar veya dolaylı gümrük temsilcilerinin bir listesini, ilgili gerekçeler dâhil olmak üzere, ilgili yetkili makamlara periyodik olarak iletir.
4. Komisyonun bir SKDM raporunun eksik veya yanlış olduğunu düşündüğü durumda, Komisyon, söz konusu raporu tamamlamak veya düzeltmek için gerekli gördüğü ek bilgileri, ithalatçının yerleşik olduğu veya 32. madde kapsamındaki durumlarda dolaylı gümrük temsilcisinin yerleşik olduğu Üye Devlet’in yetkili makamına iletir. Bu tür bilgiler, gösterge amacıyla ve söz konusu yetkili makamın kesin takdirine halel getirmeksizin sağlanır. Söz konusu yetkili makam, düzeltme usulünü başlatır ve ithalatçıya veya 32. madde kapsamındaki durumlarda dolaylı gümrük temsilcisine söz konusu raporu düzeltmek için gerekli ek bilgileri bildirir. Uygun olduğunda, söz konusu ithalatçı veya dolaylı gümrük temsilcisi, ilgili yetkili makama ve Komisyona düzeltilmiş bir rapor sunar.
Gayriresmî tercüme
5. Bu maddenin 4. paragrafında atıfta bulunulan Üye Devlet’in yetkili makamının, bu maddenin 4. paragrafı uyarınca alınan bilgilerin değerlendirilmesi dâhil olmak üzere bir düzeltme usulü başlattığı ve ithalatçının veya 32. madde uyarınca uygulanabildiği hallerde dolaylı gümrük temsilcisinin SKDM raporunu düzeltmek için gerekli adımları atmadığını tespit ettiği durumda veya ilgili yetkili makamın, bu maddenin 3. paragrafı uyarınca alınan bilgilerin değerlendirilmesi dâhil olmak üzere, ithalatçının veya 32. madde uyarınca uygulanabildiği hallerde dolaylı gümrük temsilcisinin bu maddenin 1. paragrafı uyarınca bir SKDM raporu sunma yükümlülüğünü yerine getirmediğini belirlemesi durumunda, söz konusu yetkili makam, ithalatçıya veya 32. madde uyarınca uygulanabildiği hallerde dolaylı gümrük temsilcisine etkili, orantılı ve caydırıcı bir ceza uygular. Bu amaçla yetkili makam; aşağıdakilerle ilgili olarak ithalatçıya veya 32. madde uyarınca uygulanabildiği hallerde dolaylı gümrük temsilcisine bildirimde bulunur ve Komisyonu bilgilendirir:
(a) ithalatçının veya 32. madde uyarınca uygulanabildiği hallerde dolaylı gümrük temsilcisinin belirli bir üç aylık dönem için rapor sunma yükümlülüğünü yerine getirmediğine veya raporu düzeltmek için gerekli adımları atmadığına dair sonuç ve söz konusu sonucun gerekçeleri;
(b) ithalatçıya veya 32. madde uyarınca uygulanabildiği hallerde dolaylı gümrük temsilcisine uygulanan para cezasının miktarı;
(c) para cezasının ödenmesi gereken tarih;
(d) ithalatçının veya 32. madde uyarınca uygulanabildiği hallerde dolaylı gümrük temsilcisinin para cezasını ödemek için yapacağı işlem ve
(e) ithalatçının veya 32. madde uyarınca uygulanabildiği hallerde dolaylı gümrük temsilcisinin karara karşı başvuru hakkı.
6. Yetkili makamın, bu madde kapsamında Komisyondan bilgileri aldıktan sonra herhangi bir işlem yapılmamasına karar vermesi durumunda, yetkili makam, Komisyonu bu doğrultuda bilgilendirir.
7. Komisyon, aşağıdakilerle ilgili uygulama tasarruflarını kabul etme yetkisine sahiptir:
(a) 2. paragrafın (a), (b) ve (c) bentlerinde atıfta bulunulan toplamları desteklemeye yönelik menşe ülke ve malların türüne göre ayrıntılı bilgiler ve 2. paragrafın (d) bendinde atıfta bulunulduğu şekilde mevcut herhangi bir ilgili indirim veya diğer tazminat şekli örnekleri dâhil olmak üzere, rapor edilecek bilgiler, söz konusu raporlamaya yönelik araçlar ve format;
(b) 5. paragraf uyarınca verilecek para cezası tutarına ilişkin gösterge niteliğindeki aralık ve raporlama ihlalinin ağırlığı ve süresi dâhil olmak üzere gerçek miktarı belirlemek için dikkate alınması gereken kriterler;
(c) 2. paragrafın (d) bendinde atıfta bulunulan, yabancı para birimi cinsinden ifade edilen, ödenmesi gereken yıllık ortalama karbon fiyatının yıllık ortalama döviz kuru üzerinden euroya dönüştürülmesine ilişkin ayrıntılı kurallar;
(d) üretim süreçlerinin sistem sınırlarının, emisyon faktörlerinin, gerçek emisyonların tesise özgü değerlerinin, bunların münferit mallarla ilgili uygulamalarının belirlenmesini içeren ve ayrıntı düzeyi de dâhil olmak üzere verilerin güvenilirliğini temin etmeye yönelik yöntemleri ortaya koyan, IV. Ekte belirtilen hesaplama yöntemlerinin unsurlarına ilişkin ayrıntılı kurallar ve
Gayriresmî tercüme
(e) ithal edilen mallardaki dolaylı emisyonlar için raporlama gerekliliklerine yönelik araçlar ve format; söz konusu format, I. Ekte listelenen malların üretimi için kullanılan elektrik miktarını ve ayrıca menşe ülke, üretim kaynağı ve söz konusu elektrikle ilgili emisyon faktörlerini içerir.
Söz konusu uygulama tasarrufları, bu Tüzük’ün 29(2) maddesinde atıfta bulunulan inceleme usulü uyarınca kabul edilir. Bunlar, bu Tüzük’ün 32. maddesinde belirtilen geçiş döneminde ithal edilen mallara uygulanır ve 2003/87/AT sayılı Direktif kapsamına giren tesislere yönelik mevcut mevzuatı temel alır.
BÖLÜM XI
NİHAİ HÜKÜMLER
Madde 36
Yürürlük
1. Bu Tüzük, Avrupa Birliği Resmî Gazetesi’nde yayımlanma tarihini takip eden gün yürürlüğe girer.
2. Bu Tüzük, 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren uygulanır. Ancak:
(a) 5, 10, 14, 16 ve 17. maddeler 31 Aralık 2024 tarihinden itibaren uygulanır;
(b) 2(2) maddesi ve 4, 6 ila 9, 15 ve 19. maddeler, 20(1), (3), (4) ve (5) maddesi, 21 ila 27 ve 31. maddeler 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren uygulanır.
Bu Tüzük, bütün unsurlarıyla bağlayıcıdır ve tüm Üye Devletlerde doğrudan uygulanır. Strazburg’da, 10 Mayıs 2023 tarihinde düzenlenmiştir.
Avrupa Parlamentosu adına
R. METSOLA
Başkan
Konsey adına
J. ROSWALL
Başkan
Gayriresmî tercüme
EK I
Malların ve sera gazlarının listesi
1. Malların tanımlanması amacıyla, bu Tüzük aşağıdaki tabloda belirtilen Kombine Nomanklatür (“CN”) kodları kapsamındaki mallara uygulanır. CN kodları, (AET) 2658/87 sayılı Tüzük kapsamındaki kodlardır.
2. Bu Tüzük’ün amaçları doğrultusunda, 1. bentte atıfta bulunulan mallara ilişkin sera gazları, ilgili mallar için aşağıdaki tabloda belirtilenlerdir.
Gayriresmî tercüme
Çimento
CN kodu
2507 00 80 – Diğer kaolinli killer
2523 10 00 – Çimento klinkerleri
2523 21 00 – Beyaz Portland çimentosu, suni olarak renklendirilmiş olsun olmasın
2523 29 00 – Diğer Portland çimentosu 2523 30 00 – Alüminli çimento
2523 90 00 – Diğer hidrolik çimentolar
CN kodu
2716 00 00 – Elektrik enerjisi
Sera gazı Karbondioksit Karbondioksit Karbondioksit
Karbondioksit Karbondioksit Karbondioksit
Elektrik
Sera gazı Karbondioksit
Gübreler
CN kodu
2808 00 00 – Nitrik asit; sülfonitrik asitler
2814 – Susuz (saf) amonyak veya amonyağın sulu çözeltileri
2834 21 00 – Potasyum nitratları
3102 – Azotlu mineral veya kimyasal gübreler
Sera gazı
Karbondioksit ve azot oksit Karbondioksit
Karbondioksit ve azot oksit Karbondioksit ve azot oksit
3105 – Bitki besin maddeleri olan azot, fosfor ve potasyumun ikisini veya üçünü içeren mineral veya kimyasal gübreler; diğer gübreler; bu bölümdeki malların tablet veya benzeri şekillerde veya brüt ağırlığı 10 kg’ı geçmeyen ambalajlarda olanları | Karbondioksit ve azot oksit |
Demir ve çelik
CN kodu Sera gazı
Gayriresmî tercüme
Aşağıdakiler hariç: 3105 60 00 – Bitki besin maddeleri olan fosfor ve potasyumun ikisini de içeren mineral veya kimyasal gübreler |
72 – Demir ve çelik Aşağıdakiler hariç: 7202 2 – Ferro-silisyum 7202 30 00 – Ferro-siliko-manganez 7202 50 00 – Ferro-siliko-krom 7202 70 00 – Ferro-molibden 7202 80 00 – Ferro-tungsten ve ferro-siliko- tungsten 7202 91 00 – Ferro-titanyum ve ferro-siliko- titanyum 7202 92 00 – Ferro-vanadyum 7204 – Demirli atık ve hurda; hurda külçeler ve çeliğin yeniden eritilmesi | Karbondioksit |
2601 12 00 – Aglomere edilmiş demir cevherleri ve zenginleştirilmiş demir cevherleri, kavrulmuş demir piritleri hariç | Karbondioksit |
7301 – Demir veya çelikten palplanşlar, delinmiş, zımbalanmış veya birleştirilmiş parçalardan yapılmış olsun veya olmasın; demir veya çelikten kaynak yapılmış profiller, şekiller ve kısımlar | Karbondioksit |
7302 – Demir veya çelikten demiryolu ve tramvay hattı inşaat malzemesi; raylar, kontrraylar ve dişli raylar, makas dilleri, kruvazman ve makaslar, gergi çubukları ve diğer geçiş parçaları dişli raylar, traversler (ekartman çubukları), cebire bulonları, ray yatakları, sabo kaması, taban plakaları (altlıklar), ray kıskaçları, kaideler, bağlantılar ve rayların birleştirilmesi veya | Karbondioksit |
Gayriresmî tercüme
sabitleştirilmesi için özel olarak imal edilmiş diğer parçalar
7303 00 – Dökme demir ince ve kalın borular ve içi boş profiller
Karbondioksit
7304 – Demir (dökme demir hariç) veya çelikten ince ve kalın borular ve içi boş profiller (dikişsiz) | Karbondioksit |
7305 – Demir veya çelikten, dış çapı 406,4 mm’yi geçen dairesel kesitli diğer ince ve kalın borular (örneğin, kaynaklı, perçinli veya benzeri şekillerde kapatılmış) | Karbondioksit |
7306 – Demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular ve içi boş profiller (örneğin açık dikiş veya kaynaklı, perçinli veya benzeri şekillerde kapatılmış) | Karbondioksit |
7307 – Demir veya çelikten boru bağlantı parçaları (örneğin, rakorlar, dirsekler ve manşonlar) | Karbondioksit |
7308 – Demir veya çelikten inşaat (94.06 pozisyonundaki prefabrik yapılar hariç) ve inşaat aksamı (örneğin, köprüler ve köprü aksamı, kilitli kapılar, kuleler, kafes direkler, çatılar, çatı çerçeveleri, kapılar ve pencereler, ile bunların çerçeveleri ve kapı eşikleri, panjurlar, korkuluklar, parmaklıklar ve sütunlar); inşaatta kullanılmak üzere hazırlanmış demir veya çelikten saclar, çubuklar, profiller, şekiller, kesitler, ince borular ve benzerleri | Karbondioksit |
7309 00 – Demir veya çelikten hacmi 300 litreyi geçen ve iç yüzeyleri kaplanmış veya ısı yalıtımlı olsun ya da olmasın, mekanik veya termik tertibatı bulunmayan her türlü malzeme (sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış gaz hariç) için depolar, sarnıçlar, küvler ve benzeri kaplar | Karbondioksit |
7310 – Demir veya çelikten hacmi 300 litreyi geçmeyen ve iç yüzeyleri kaplanmış veya ısı yalıtımlı olsun ya da olmasın mekanik veya termik tertibatı bulunmayan her türlü malzeme (sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış gaz hariç) için variller, bidonlar ve benzeri kaplar | Karbondioksit |
7311 00 – Demir veya çelikten sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış gaz için kaplar
Karbondioksit
7326 – Demir veya çelikten diğer eşyalar Karbondioksit
Gayriresmî tercüme
7318 – Demir veya çelikten vidalar, civatalar, vida somunları, trifon vidalar, çengelli vidalar, perçinler, çiviler, çatallı pimler, rondelalar (yaylanmayı sağlayıcı rondelalar dâhil) ve benzeri eşyalar | Karbondioksit |
Alüminyum
CN kodu
7601 – İşlenmemiş alüminyum
7603 – Alüminyum tozları ve ince pullar
7604 – Alüminyum çubuklar, rotlar ve profiller
7605 – Alüminyum teller
7606 – Alüminyum saclar, levhalar, şeritler (kalınlığı 0,2 mm’yi geçenler)
7608 – Alüminyumdan ince ve kalın borular
Sera gazı Karbondioksit Karbondioksit Karbondioksit
Karbondioksit Karbondioksit
Karbondioksit
ve perflorokarbonlar ve perflorokarbonlar ve perflorokarbonlar
ve perflorokarbonlar ve perflorokarbonlar
ve perflorokarbonlar
7607 – Kalınlığı (mesnedi hariç) 0,2 mm’yi geçmeyen alüminyum folyo (kâğıt, karton, plastik veya benzeri malzemeler üzerine basılmış veya yapıştırılmış olsun ya da olmasın) | Karbondioksit ve perflorokarbonlar |
7609 00 00 – Alüminyum ince boru veya boru bağlantı parçaları (örneğin, kaplinler, dirsekler, manşonlar) | Karbondioksit ve perflorokarbonlar |
7610 – Alüminyum inşaat (9406 pozisyonundaki prefabrik inşaatlar hariç) ve inşaat aksamı (örneğin, köprüler ve köprü aksamı, kuleler, kafes direkler, çatılar, çatı çerçeveleri, kapılar ve pencereler ile bunların çerçeveleri ile kapı eşikleri, korkuluklar, parmaklıklar ve sütunlar) inşaatta kullanılmak üzere hazırlanmış alüminyum saclar, çubuklar, profiller, ince borular ve benzerleri) | Karbondioksit ve perflorokarbonlar |
7611 00 00 – Her türlü malzeme için (sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış gaz hariç) hacmi 300 litreyi geçen ve iç yüzeyleri kaplanmış veya ısı yalıtımlı olsun ya da olmasın mekanik veya termik tertibatı bulunmayan alüminyum depolar, sarnıçlar, küvler ve benzeri kaplar | Karbondioksit ve perflorokarbonlar |
Gayriresmî tercüme
7612 – Her türlü malzeme için (sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış gaz hariç) hacmi 300 litreyi geçmeyen ve iç yüzeyleri kaplanmış veya ısı yalıtımlı olsun veya olmasın, mekanik ya da termik tertibatı bulunmayan alüminyum depolar, fıçılar, variller, bidonlar ve benzeri kaplar (tüp şeklinde sert veya esnek kaplar dâhil) | Karbondioksit ve perflorokarbonlar |
7613 00 00 – Sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış Karbondioksit ve perflorokarbonlar gaz için alüminyum kaplar
7614 – Alüminyumdan demetlenmiş teller, kablolar, örme halatlar ve benzerleri (elektrik için izole edilmemiş olanlar): | Karbondioksit ve perflorokarbonlar |
7616 – Alüminyumdan diğer eşyalar
CN kodu
2804 10 00 – Hidrojen
Karbondioksit ve perflorokarbonlar
Kimyasallar
Sera gazı Karbondioksit
EK II
7(1) maddesi uyarınca yalnızca doğrudan emisyonların dikkate alınması gereken malların listesi
Demir ve çelik
CN kodu Sera gazı
Gayriresmî tercüme
72 – Demir ve çelik Aşağıdakiler hariç: 7202 2 – Ferro-silisyum 7202 30 00 – Ferro-siliko-manganez 7202 50 00 – Ferro-siliko-krom 7202 70 00 – Ferro-molibden 7202 80 00 – Ferro-tungsten ve ferro-siliko- tungsten 7202 91 00 – Ferro-titanyum ve ferro-siliko- titanyum 7202 92 00 – Ferro-vanadyum 7204 – Demirli atık ile hurda külçe ve çeliğin yeniden eritilmesi suretiyle elde edilen hurda | Karbondioksit |
7301 –, Delinmiş, zımbalanmış veya birleştirilmiş parçalardan yapılmış olsun veya olmasın demir veya çelikten palplanşlar; demir veya çelikten kaynak yapılmış profiller, şekiller ve kısımlar | Karbondioksit |
7302 – Demir veya çelikten demiryolu ve tramvay hattı inşaat malzemesi; raylar, kontrraylar ve dişli raylar, makas dilleri, kruvazman ve makaslar, gergi çubukları, dişli raylar ve diğer geçiş parçaları traversler (ekartman çubukları), cebire bulonları, ray yatakları, sabo kaması, taban plakaları (altlıklar), ray kıskaçları, kaideler, bağlantılar ve rayların birleştirilmesi veya sabitleştirilmesi için özel olarak imal edilmiş diğer parçalar | Karbondioksit |
7311 00 – Demir veya çelikten sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış gaz için kaplar
7318 – Demir veya çelikten vidalar, civatalar, vida somunları, trifon vidalar, çengelli vidalar, perçinler, çiviler, çatallı pimler,
Karbondioksit Karbondioksit
Gayriresmî tercüme
7303 00 – Dökme demirden ince ve kalın borular ve içi boş profiller
Karbondioksit
7304 – Demir (dökme demir hariç) veya çelikten ince ve kalın borular ve içi boş profiller (dikişsiz) | Karbondioksit |
7305 – Demir veya çelikten dış çapı 406,4 mm’yi geçen dairesel kesitli diğer ince ve kalın borular (örneğin, kaynaklı, perçinli veya benzeri şekillerde kapatılmış) | Karbondioksit |
7306 – Demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular ve içi boş profiller (örneğin açık dikiş veya kaynaklı, perçinli veya benzeri şekillerde kapatılmış) | Karbondioksit |
7307 – Demir veya çelikten boru bağlantı parçaları (örneğin rakorlar, dirsekler ve manşonlar) | Karbondioksit |
7308 – Demir veya çelikten inşaat (9406 pozisyonundaki prefabrik yapılar hariç) ve inşaat aksamı (örneğin, köprüler ve köprü aksamı, kilitli kapılar, kuleler, kafes direkler, çatılar, çatı çerçeveleri, kapılar ve pencereler ve bunların çerçeveleri ve kapı eşikleri, panjurlar, korkuluklar, parmaklıklar ve sütunlar); inşaatta kullanılmak üzere hazırlanmış demir veya çelikten saclar, çubuklar, profiller, şekiller, kesitler, ince borular ve benzerleri | Karbondioksit |
7309 00 – Demir veya çelikten hacmi 300 litreyi geçen ve iç yüzeyleri kaplanmış veya ısı yalıtımlı olsun veya olmasın, mekanik veya termik tertibatı bulunmayan her türlü malzeme (sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış gaz hariç) depolar, sarnıçlar, küvler ve benzeri kaplar | Karbondioksit |
7310 – Demir veya çelikten hacmi 300 litreyi geçmeyen ve iç yüzeyleri kaplanmış veya ısı yalıtımlı olsun veya olmasın, mekanik veya termik tertibatı bulunmayan her türlü malzeme için sarnıçlar, depolar fıçılar, variller, bidonlar ve benzeri kaplar | Karbondioksit |
rondelalar (yaylanmayı sağlayıcı rondelalar dâhil) ve benzeri eşyalar
7326 – Demir veya çelikten diğer eşyalar Karbondioksit
Gayriresmî tercüme
Alüminyum
CN kodu
7601 – İşlenmemiş alüminyum
7603 – Alüminyum tozları ve ince pullar
7604 – Alüminyum çubuklar, rotlar ve profiller
7605 – Alüminyum teller
7606 – Kalınlığı 0,2 mm’yi geçen alüminyum saclar, levhalar, şeritler
Sera gazı
Karbondioksit ve perflorokarbonlar Karbondioksit ve perflorokarbonlar Karbondioksit ve perflorokarbonlar
Karbondioksit ve perflorokarbonlar Karbondioksit ve perflorokarbonlar
7607 – Kalınlığı (mesnedi hariç) 0,2 mm’yi geçmeyen alüminyum folyo (kâğıt, karton, plastik veya benzeri malzemeler üzerine basılmış veya yapıştırılmış olsun ya da olmasın) | Karbondioksit ve perflorokarbonlar |
7608 – Alüminyumdan ince ve kalın borular 7609 00 00 – Alüminyum ince boru ve boru bağlantı parçaları (örneğin, kaplinler, dirsekler, manşonlar) | Karbondioksit ve perflorokarbonlar |
7610 – Alüminyum inşaat (9406 pozisyonundaki prefabrik inşaatlar hariç) ve inşaat aksamı (örneğin köprüler ve köprü aksamı, kuleler, kafes direkler, çatılar, çatı çerçeveleri, kapılar ve pencereler ve bunların çerçeveleri ile kapı eşikleri, korkuluklar, parmaklıklar ve sütunlar) ile inşaatta kullanılmak üzere hazırlanmış alüminyum saclar, çubuklar, profiller, ince borular ve benzerleri) | Karbondioksit ve perflorokarbonlar |
7611 00 00 – Her türlü malzeme için (sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış gaz hariç) hacmi 300 litreyi geçen ve iç yüzeyleri kaplanmış veya ısı yalıtımlı olsun veya olmasın, mekanik veya termik tertibatı bulunmayan alüminyum depolar, sarnıçlar, küvler ve benzeri kaplar | Karbondioksit ve perflorokarbonlar |
7612 – Her türlü malzeme için (sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış gaz hariç) hacmi 300 litreyi geçmeyen ve iç yüzeyleri kaplanmış veya ısı yalıtımlı olsun veya olmasın, | Karbondioksit ve perflorokarbonlar |
Gayriresmî tercüme
mekanik ya da termik tertibatı bulunmayan alüminyum depolar, fıçılar, variller, bidonlar ve benzeri kaplar (tüp şeklinde sert veya esnek kaplar dâhil) |
7613 00 00 – Sıkıştırılmış veya sıvılaştırılmış Karbondioksit ve perflorokarbonlar gaz için alüminyum kaplar
7614 – Alüminyumdan demetlenmiş teller, kablolar, örme halatlar ve benzerleri (elektrik için izole edilmemiş olanlar): | Karbondioksit ve perflorokarbonlar |
7616 – Alüminyumdan diğer eşyalar
CN kodu
2804 10 00 – Hidrojen
Karbondioksit ve perflorokarbonlar
Kimyasallar
Sera gazı Karbondioksit
EK III
2. maddenin amacı doğrultusunda, bu Tüzük’ün kapsamı dışında kalan üçüncü ülkeler ve bölgeler
1. BU TÜZÜK’ÜN KAPSAMI DIŞINDA KALAN ÜÇÜNCÜ ÜLKELER VE BÖLGELER Bu Tüzük aşağıdaki ülkeler menşeli mallara uygulanmaz:
− İzlanda
− Lihtenştayn − Norveç
− İsviçre
Bu Tüzük aşağıdaki bölgeler menşeli mallara uygulanmaz:
− Büsingen − Heligoland − Livigno
− Ceuta
− Melilla
2. BİRLİK’İN GÜMRÜK BÖLGESİNE ELEKTRİK İTHALATINA İLİŞKİN OLARAK BU TÜZÜK’ÜN KAPSAMI DIŞINDA KALAN ÜÇÜNCÜ ÜLKELER VE BÖLGELER
[2(11) maddesi uyarınca Komisyon tarafından eklenecek veya çıkarılacak üçüncü ülkeler ve bölgeler.]
Gayriresmî tercüme
EK IV
7. maddenin amacı doğrultusunda gömülü emisyonları hesaplama yöntemleri
TANIMLAR
Bu Ek ile V ve VI. Eklerin amaçları doğrultusunda, aşağıdaki tanımlar uygulanır:(a) “basit mallar”, yalnızca sıfır gömülü emisyona sahip girdi malzemeleri (öncül maddeler) ve yakıtlar gerektiren bir üretim sürecinde üretilen mallardır;
(b) “karmaşık mallar”, basit mallar dışındaki mallardır;
(c) “belirli gömülü emisyonlar”, bir ton malın, her ton mal için ton CO2e emisyonu olarak ifade edilen, gömülü emisyonlardır;
(d) “CO2 emisyon faktörü”, bir coğrafi bölgede fosil yakıtlardan üretilen elektriğin CO2 yoğunluğunun ağırlıklı ortalamasıdır; CO2 emisyon faktörü, elektrik sektörünün CO2 emisyon verilerinin ilgili coğrafi bölgede fosil yakıtlara dayalı brüt elektrik üretimine bölünmesinin sonucudur; megavat-saat başına ton CO2 olarak ifade edilir;
(e) “elektrik için emisyon faktörü”, malların üretiminde tüketilen elektriğin emisyon yoğunluğunu temsil eden, CO2e ile ifade edilen varsayılan değerdir;
(f) “elektrik satın alım anlaşması”, kişinin doğrudan elektrik üreticisinden elektrik satın almayı kabul ettiği bir anlaşmadır;
(g) “iletim sistemi operatörü”, (AB) 2019/944 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi’nin128 2. maddesinin (35) bendinde tanımlanan operatördür.
BASİT MALLAR İÇİN GERÇEK BELİRLİ GÖMÜLÜ EMİSYONLARIN BELİRLENMESİ
Belirli bir tesiste üretilen basit malların belirli gerçek gömülü emisyonlarını belirlemek için, doğrudan ve uygulanabilir olduğunda dolaylı emisyonlar hesaba katılır. Söz konusu amaç doğrultusunda, aşağıdaki denklem uygulanacaktır:
SEEg = AttrEmg ALg
Burada:
SEEg, ton başına CO2e cinsinden malların (g) belirli gömülü emisyonlarıdır; AttrEmg, malların (g) atfedilen emisyonlarıdır ve
28 1 2012/27/AB sayılı Direktif’i değiştiren elektrik için iç pazara yönelik ortak kurallar hakkında 5 Haziran 2019 tarihli ve (AB) 2019/944 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi (ABRG L 158, 14.6.2019, s. 125).
Gayriresmî tercüme
ALg, raporlama döneminde söz konusu tesiste üretilen malların miktarı olan malın faaliyet düzeyidir.
“Atfedilen emisyonlar”, 7(7) maddesi uyarınca kabul edilen uygulama tasarrufları ile tanımlanan üretim sürecinin sistem sınırları uygulanırken, tesisin emisyonlarının raporlama dönemi boyunca üretim sürecinden kaynaklanan ve malların (g) üretimiyle sonuçlanan kısmıdır. Atfedilen emisyonlar aşağıdaki denklem kullanılarak hesaplanır:
AttrEmg = DirEm + IndirEm
Burada:
DirEm, 7(7) maddesi uyarınca kabul edilen uygulama tasarrufunda atıfta bulunulan sistem sınırları dâhilinde, üretim sürecinden kaynaklanan ve ton CO2e cinsinden ifade edilen doğrudan emisyonlardır ve
IndirEm, 7(7) maddesi uyarınca kabul edilen uygulama tasarrufunda atıfta bulunulan sistem sınırları dâhilinde, malların üretim sürecinde tüketilen elektriğin üretiminden kaynaklanan ve ton CO2e cinsinden ifade edilen dolaylı emisyonlardır.
3. KARMAŞIK MALLAR İÇİN GERÇEK GÖMÜLÜ EMİSYONLARIN BELİRLENMESİ
Belirli bir tesiste üretilen karmaşık malların belirli gerçek gömülü emisyonların belirlenmesi için aşağıdaki denklem uygulanacaktır:
SEEg = AttrEmg + EEInpMat ALg
Burada:
AttrEmg, malların (g) atfedilen emisyonlarıdır;
ALg, raporlama döneminde söz konusu tesiste üretilen malların miktarı olmak üzere malın faaliyet düzeyidir ve
EEInpMat, üretim sürecinde tüketilen girdi malzemelerinin (öncül maddeler) gömülü emisyonlarıdır. Yalnızca, 7(7) maddesi uyarınca kabul edilen uygulama tasarrufunda belirtildiği şekilde, üretim sürecinin sistem sınırlarıyla ilgili olarak listelenen girdi malzemeleri (öncül maddeler) dikkate alınacaktır. İlgili EEInpMat aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Gayriresmî tercüme
Burada:
n
EEImpMat = ∑ Mi ∙ SEEi i=1
Mi, üretim sürecinde kullanılan girdi malzemesinin (öncül madde) (i) kütlesidir ve
SEEi, girdi malzemesine (öncül madde) (i) yönelik belirli gömülü emisyonlardır. SEEi için, tesisin operatörü, tesisin verilerinin yeterli şekilde ölçülebilmesi şartıyla, girdi malzemesinin (öncül madde) üretildiği tesisten kaynaklanan emisyon değerini kullanır.
4. 7(2) VE (3) MADDESİNDE ATIFTA BULUNULAN VARSAYILAN DEĞERLERİN BELİRLENMESİ
Varsayılan değerlerin belirlenmesi amacıyla, gömülü emisyonların belirlenmesinde yalnızca gerçek değerler kullanılır. Gerçek verilerin bulunmaması halinde, literatür değerleri kullanılabilir. Komisyon; I. Ekte listelenen her mal türüne yönelik ilgili varsayılan değerleri belirlemek için gerekli verileri toplamadan önce, süreç girdisi olarak kullanılan atık gazlar veya sera gazlarının düzeltilmesi için benimsenen yaklaşıma ilişkin kılavuz ilkeler yayımlar. Varsayılan değerler, mevcut en iyi verilere göre belirlenir. Mevcut en iyi veriler; güvenilir ve kamunun erişimine açık bilgileri temel alır. Varsayılan değerler, üçüncü bir ülke veya üçüncü ülkeler grubu tarafından sağlanan bilgiler de dâhil olmak üzere en güncel ve güvenilir bilgilere dayalı olarak Madde 7(7) uyarınca kabul edilen uygulama tasarrufu aracılığıyla periyodik olarak revize edilecektir.
4.1. 7(2) maddesinde atıfta bulunulan varsayılan değerler
Gerçek emisyonların, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi tarafından yeterince belirlenemediği durumlarda, varsayılan değerler kullanılır. Söz konusu değerler, her bir ihracatçı ülkenin ortalama emisyon yoğunluğu ve I. Ekte listelenen elektrik dışındaki her bir mal için orantılı olarak tasarlanmış bir artışla belirlenir. Bu artış, 7(7) maddesi uyarınca kabul edilen uygulama tasarruflarında belirlenir ve geçiş dönemi boyunca toplanan bilgilere dayalı olanlar da dâhil olmak üzere, en güncel ve güvenilir bilgilere dayanarak SKDM’nin çevresel bütünlüğünü sağlamak için uygun bir düzeyde belirlenir. Bir mal türü için ihracatçı ülkeye yönelik güvenilir veriler uygulanamadığında, varsayılan değerler, bu tür mallar için %X en kötü performans gösteren AB ETS tesislerinin ortalama emisyon yoğunluğuna dayanır. X değeri, 7(7) maddesi uyarınca kabul edilen uygulama tasarruflarında belirlenir ve geçiş dönemi boyunca toplanan bilgiler dâhil olmak üzere en güncel ve güvenilir bilgilere dayanarak SKDM’nin çevresel bütünlüğünü sağlamak için uygun bir düzeyde belirlenir.
4.2. 7(3) maddesinde atıfta bulunulan ithal edilen elektrik için varsayılan değerler
İthal edilen elektrik için varsayılan değerler; üçüncü bir ülke, üçüncü ülkeler grubu veya üçüncü bir ülke içindeki bölge için, 4.2.1 bendi uyarınca belirli varsayılan değerler temel alınarak veya söz konusu değerler mevcut değilse, 4.2.2 bendi uyarınca alternatif varsayılan değerler temel alınarak belirlenir.
Elektriğin üçüncü bir ülke, üçüncü ülkeler grubu veya üçüncü bir ülke içindeki bölgede üretilmesi ve Birlik’e ithal edilmek amacıyla üçüncü ülkeler, üçüncü ülke grupları, üçüncü bir ülke içindeki bölgeler veya Üye Devletler üzerinden geçmesi durumunda,
Gayriresmî tercüme
kullanılacak varsayılan değerler, elektriğin üretildiği üçüncü ülke, üçüncü ülkeler grubu veya üçüncü bir ülke içindeki bölgeden gelen değerlerdir.
4.2.1. Üçüncü bir ülke, üçüncü ülkeler grubu veya üçüncü bir ülke içindeki bölgeye yönelik belirli varsayılan değerler
Belirli varsayılan değerler, Komisyonun elindeki en iyi veriler temel alınarak, üçüncü ülke, üçüncü ülkeler grubu veya üçüncü bir ülke içindeki bölgedeki CO2 emisyon faktörü olarak belirlenir.
4.2.2. Alternatif varsayılan değerler
Üçüncü bir ülke, üçüncü ülkeler grubu veya üçüncü ülke içindeki bir bölge için belirli bir varsayılan değer mevcut olmadığı durumda, elektriğe yönelik alternatif varsayılan değer, Birlik’teki CO2 emisyon faktörü olarak belirlenir.
Güvenilir verilere dayalı olarak, üçüncü bir ülke, üçüncü ülkeler grubu veya üçüncü bir ülke içindeki bir bölgedeki CO2 emisyon faktörünün Komisyon tarafından belirlenen belirli varsayılan değerden veya Birlik’teki CO2 emisyon faktöründen daha düşük olduğunun gösterilebildiği durumda, söz konusu üçüncü ülke, üçüncü ülke grubu veya üçüncü ülke içindeki bölge için söz konusu CO2 emisyon faktörünü temel alan alternatif bir varsayılan değer kullanılabilir.
4.3 Gömülü dolaylı emisyonlara yönelik varsayılan değerler
Üçüncü bir ülkede üretilen bir mala gömülü dolaylı emisyonlara yönelik varsayılan değerler, Birlik elektrik şebekesinin emisyon faktörünün, menşe ülkenin elektrik şebekesinin emisyon etmeninin veya menşe ülkedeki fiyat belirleyici kaynakların, CO2 emisyon faktörünün ortalamasına göre hesaplanan ve söz konusu malın üretimi için kullanılan elektriğin varsayılan değeri üzerinden belirlenir.
Üçüncü ülke veya üçüncü ülkeler grubu, güvenilir verileri temel alarak, üçüncü ülke veya üçüncü ülkeler grubundaki fiyat belirleyici kaynakların ortalama elektrik karışımı emisyon faktörü veya CO2 emisyon faktörünün dolaylı emisyonlara yönelik varsayılan değerden daha düşük olduğunu Komisyona gösterebildiği durumda, bu ülke veya ülkeler grubu için söz konusu ortalama CO2 emisyon faktörünü temel alan alternatif bir varsayılan değer belirlenir.
Komisyon, en geç 30 Haziran 2025 tarihinde, birinci alt paragraf uyarınca belirlenen hesaplama yöntemlerinden hangisinin varsayılan değerlerin hesaplanmasında uygulanacağını daha ayrıntılı olarak belirtmek için 7(7) maddesi uyarınca bir uygulama tasarrufu kabul eder. Komisyon, söz konusu amaçla, I. Ekte listelenen malların üretimi
Gayriresmî tercüme
için kullanılan elektrik miktarıyla ve ayrıca menşe ülke, üretim kaynağı ve söz konusu elektrikle ilişkili emisyon faktörleriyle ilgili olarak geçiş döneminde toplanan veriler dâhil olmak üzere en güncel ve güvenilir verileri temel alır. Belirli hesaplama yöntemi, aşağıdaki kriterlerin her ikisine de ulaşmanın en uygun yolu temelinde belirlenir:
− karbon kaçağının önlenmesi;
− SKDM’nin çevresel bütünlüğünün temin edilmesi.
İTHAL EDİLEN ELEKTRİKTE GERÇEK GÖMÜLÜ EMİSYONLARIN UYGULANMASINA YÖNELİK KOŞULLAR
Yetkili SKDM beyan sahibi, aşağıdaki kümülatif kriterlerin karşılanması halinde, 7(3) maddesinde atıfta bulunulan hesaplamaya yönelik varsayılan değerler yerine gerçek gömülü emisyonları uygulayabilir:
(a) gerçek gömülü emisyonların kullanıldığı iddia edilen elektrik miktarı, yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibi ile üçüncü ülkede yerleşik elektrik üreticisi arasındaki elektrik satın alım anlaşması kapsamındadır;
(b) elektrik üreten tesis, ya doğrudan Birlik iletim sistemine bağlıdır ya da ihracat sırasında tesis ile Birlik iletim sistemi arasındaki şebekenin herhangi bir noktasında herhangi bir fiziksel ağ tıkanıklığının bulunmadığı gösterilebilir;
(c) elektrik üreten tesis, kilovat-saat elektrik başına 550 gramdan fazla fosil yakıt kaynaklı CO2 salınımı yapmaz;
(d) menşe ülke, varış ülkesi ve ilgiliyse, her bir geçiş ülkesindeki tüm sorumlu iletim sistemi operatörleri, gerçek gömülü emisyonların kullanıldığı iddia edilen elektrik miktarını, tahsis edilen ara bağlantı kapasitesine kesin olarak ayırmıştır ve ayrılan kapasite ve tesisin elektrik üretimi, bir saatten uzun olmayacak şekilde aynı zaman dilimine denk gelir;
(e) yukarıdaki kriterlerin karşılandığı, söz konusu kriterlerin nasıl karşılandığını gösterir en az bir aylık ara raporlar alan akredite doğrulayıcı tarafından onaylanır.
Enerji satın alım anlaşması kapsamında birikmiş elektrik miktarı ve buna karşılık gelen gerçek gömülü emisyonlar, 4.3 bendi uyarınca mallardaki dolaylı elektrik gömülü emisyonlarının hesaplanması amacıyla kullanılan, sırasıyla, ülke emisyon faktörü veya CO2 emisyon faktörünün hesaplamasına katılmaz.
DOLAYLI EMİSYONLAR İÇİN GERÇEK GÖMÜLÜ EMİSYONLARIN UYGULANMASINA YÖNELİK KOŞULLAR
Yetkili bir SKDM beyan sahibi, ithal edilen malın üretildiği tesis ile elektrik üretim kaynağı arasında doğrudan teknik bir bağlantı olduğunu gösterebiliyorsa veya söz konusu tesisin operatörü, üçüncü bir ülkede yerleşik bir elektrik üreticisi ile belirli bir değerde kullanımın talep edildiği miktara eşdeğer bir elektrik miktarı için bir elektrik satın alım anlaşması imzalamışsa, 7(4) maddesinde atıfta bulunulan hesaplamaya yönelik varsayılan değerler yerine gerçek gömülü emisyonları uygulayabilir.
7(2) MADDESİNDE BELİRTİLEN VARSAYILAN DEĞERLERİN BÖLGEYE ÖZEL ÖZELLİKLERE GÖRE UYARLANMASI
Gayriresmî tercüme
Varsayılan değerler, nesnel emisyon faktörleri açısından belirli özelliklerin geçerli olduğu üçüncü ülkelerdeki belirli alanlar ve bölgelere uyarlanabilir. Söz konusu belirli yerel özelliklere uyarlanmış veriler mevcut olduğunda ve daha fazla hedeflenen varsayılan değerler belirlenebildiğinde, ikincisi kullanılabilir.
Üçüncü bir ülke, üçüncü ülke grubu veya üçüncü ülke içindeki bir bölge menşeli malların beyan sahiplerinin, güvenilir verileri temel alarak, varsayılan değerlerin bölgeye özel alternatif uyarlamalarının Komisyon tarafından belirlenen varsayılan değerlerden daha düşük olduğunu gösterebildiği durumda, bu tür bölgeye özgü uyarlamalar kullanılabilir.
Gayriresmî tercüme
EK V
7(5) maddesinin amacı doğrultusunda gömülü emisyonların hesaplanmasında kullanılan bilgilere yönelik defter tutma gereklilikleri
İTHAL EDİLEN MALLAR İÇİN YETKİLİ SKDM BEYAN SAHİBİ TARAFINDAN SAKLANACAK ASGARİ VERİLER:
1. Yetkilendirilmiş SKDM beyan sahibini tanımlayan veriler: (a) ad;
(b) SKDM hesap numarası;2. İthal edilen mallar hakkında veriler:
(a) her malın türünün cinsi ve miktarı;
(b) menşe ülkesi;
(c) gerçek emisyonlar veya varsayılan değerler.GERÇEK EMİSYONLARA GÖRE BELİRLENEN İTHAL MALLARDA GÖMÜLÜ EMİSYONLAR İÇİN YETKİLİ SKDM BEYAN SAHİBİ TARAFINDAN SAKLANACAK ASGARİ VERİLER
Gömülü emisyonların gerçek emisyonlara göre belirlendiği her bir ithal mal türü için aşağıdaki ek veriler saklanır:
(a) malların üretildiği tesisin tanımlanması;
(b) malların üretildiği tesisin operatörünün iletişim bilgileri; (c) VI. Ekte belirtilen doğrulama raporları;
(d) malların belirli gömülü emisyonları.
Gayriresmî tercüme
EK VI
8. maddenin amacı doğrultusunda, doğrulama ilkeleri ve doğrulama raporlarının içeriği
DOĞRULAMA İLKELERİ Aşağıdaki ilkeler uygulanır:
(a) doğrulayıcılar, doğrulamaları mesleki şüphecilik tavrıyla yürütür;
(b) SKDM beyanında beyan edilecek toplam gömülü emisyonlar, ancak doğrulayıcı, doğrulama raporunun IV. Ekin kuralları uyarınca gömülü emisyonların hesaplanmasına ilişkin önemli yanlış beyanlar ve önemli uygunsuzluklar içermediğini makul bir güvence ile tespit ederse, doğrulanmış olarak kabul edilir;
(c) tesis ziyaretinin yapılmamasına yönelik belirli kriterlerin yerine getirildiği durumlar dışında, doğrulayıcının tesis ziyaretlerinde bulunması zorunludur;
(d) doğrulayıcı, yanlış beyanlar veya uygunsuzlukların önemli olup olmadığına karar vermek için, 8(3) maddesi uyarınca kabul edilen uygulama tasarrufları ile getirilen eşikleri kullanır.
Kendileri için bu eşik değerlerin belirlenmediği parametreler için, doğrulayıcı, boyutları ve nitelikleriyle gerekçelendirilen yanlış beyanlar veya uygunsuzlukların tek başına veya diğer yanlış beyanlar veya uygunsuzluklarla bir araya geldiklerinde önemli kabul edilip edilmeyeceği konusunda uzman görüşünü kullanır.
DOĞRULAMA RAPORUNUN İÇERİĞİ
Doğrulayıcı; malların gömülü emisyonlarını tesis eden ve yürütülen işle ilgili tüm hususları belirten ve en azından aşağıdaki bilgileri içeren bir doğrulama raporu hazırlar:
(a) malların üretildiği tesislerin tanımlanması;
(b) malların üretildiği tesislerin operatörünün iletişim bilgileri;
(c) geçerli raporlama dönemi;
(d) doğrulayıcının adı ve iletişim bilgileri;
(e) doğrulayıcının akreditasyon numarası ve akreditasyon kurumunun adı;
(f) varsa, tesis ziyaretlerinin tarihi veya tesis ziyareti gerçekleştirmemesinin nedenleri;
(g) raporlama döneminde üretilen her bir türdeki beyan edilen malın miktarı;
(h) raporlama döneminde tesisin doğrudan emisyonlarının miktarının belirlenmesi;
(i) tesisin emisyonlarının farklı mal türlerine nasıl atfedildiğine dair bir açıklama;
(j) mallar, emisyonlar ve söz konusu mallarla ilişkili olmayan enerji akışları hakkında nicel bilgiler;
(k) karmaşık mallar söz konusu olduğunda:
(i) kullanılan her girdi malzemesinin (öncül madde) miktarı;
Gayriresmî tercüme
(ii) kullanılan girdi malzemelerinin (öncül maddeler) her biri ile ilişkili belirli gömülü emisyonlar;
(iii) gerçek emisyonlar kullanılıyorsa: girdi malzemesinin (öncül madde) üretildiği tesislerin ve söz konusu malzemenin üretiminden kaynaklanan gerçek emisyonların tanımlanması;
(l) doğrulayıcının, raporun IV. Ekin hesaplama kurallarına ilişkin önemli yanlış beyanlar ve önemli uygunsuzluklar içermediğini makul bir güvence ile tespit ettiğini teyit eden beyanı;
(m) tespit edilen ve düzeltilen önemli yanlış beyanlara ilişkin bilgi;
(n) IV. Ekte belirtilen hesaplama kuralları ile tespit edilen ve düzeltilen önemli uygunsuzluklara ilişkin bilgi.
Gayriresmî tercüme
AB SKDM Bilgi Notu
Avrupa Birliği’nin (AB) Avrupa Yeşil Mutabakatı ile koyduğu sera gazı emisyon azaltımı hedefine ulaşılması açısından temel araçlardan birisi Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasıdır (SKDM). AB bu mekanizma ile bir yandan yeşil dönüşümün yaratacağı maliyet karşısında Avrupa’nın rekabetçiliğinin korunmasını, diğer taraftan küresel düzeyde iklim değişikliği ile mücadele çabasının artırılmasını hedeflemektedir.
SKDM ile AB içinde 2005 yılından bu yana uygulanan Emisyon Ticaret Sistemine (ETS) eşdeğer bir karbon fiyatlandırmasının, SKDM kapsamına giren ürünlerin ithalatı aşamasında da uygulanması öngörülmektedir.
AB içinde emisyon azaltım hedeflerine ulaşılabilmesi için bir dizi düzenleyici tedbir alınmaktadır. Bunlardan birisi de Birlik içinde sera gazı emisyonlarının sınırlandırılması amacıyla geliştirilmiş karbon fiyatlandırması aracı olan ETS uygulamasını sıkılaştıracak mevzuat güncellemesidir. Söz konusu mevzuat güncellemesi ile ETS kapsamında yer alan sektörlerde emisyonların 2005 yılına kıyasla 2030 yılında %62 oranında azaltılması hedeflenmekte; bu çerçevede, bir defaya mahsus olmak üzere sistemden 2024 yılında 90 milyon, 2026 yılında 27 milyon ton tahsisatın (emission allowance) kaldırılması, eş anlı olarak da piyasada işlem gören tahsisatların 2024-2027 döneminde yıllık %4,3, 2028-2030 döneminde ise %4,4 oranında azaltılması öngörülmektedir. Bunun yanında, sistem içinde dağıtılan ücretsiz tahsisatlar 2026-2034 döneminde belirli oranlarda azaltılarak kaldırılacaktır. Piyasada işlem gören tahsisat miktarının azaltılması, karbon ücretinin yükselmesine sebep olacak, bu da firmaları maliyetlerini düşürmek üzere üretim süreçlerinin yenilenmesi, temiz üretim teknolojilerinin adaptasyonu gibi emisyon azaltımına yönelik yatırımları artırmaya yönlendirecektir.
Öte yandan, AB ETS kapsamındaki karbon fiyatlandırmasının sera gazı emisyonu yüksek, enerji-yoğun sektörlerde maliyet artışlarına sebep olarak firmaların üretimlerini iklim değişikliğiyle mücadele çabası AB seviyesinde olmayan ülkelere kaydırması riskine (karbon kaçağı riski) yol açacağı anlayışı mevcuttur. AB ETS’sinin sıkılaştırılması nedeniyle emisyon azaltımı yapamayan firmaların karbon maliyetleri de artacaktır. Bu çerçevede, SKDM, ETS içinde karbon kaçağı riskini önlemek üzere sağlanan ücretsiz tahsisatların yerini alacak şekilde geliştirilmiş bir mekanizma olup ücretsiz tahsisatlar aşamalı olarak sonlandırılırken SKDM yükümlülükleri de bununla orantılı olarak devreye girecektir. Uygulama ile SKDM kapsamına giren ürünlerin üretiminden kaynaklı sera gazı emisyon değerleri ile bağlantılı olarak, AB ETS ile eşdeğer maliyetlerin ithalatçılar tarafından da yüklenilmesi öngörülmektedir.
SKDM Tüzük Metni, Avrupa Parlamentosu (AP) ve Konsey tarafından 10 Mayıs 2023 tarihinde imzalanmış ve 16 Mayıs 2023 tarihli ve L 130/52 AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanmış olup 17 Mayıs 2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.,
Varılan Uzlaşı Çerçevesinde SKDM’nin Ana Uygulama Esasları:
- Uygulama Takvimi
SKDM Tüzüğü 1 Ekim 2023 tarihinde raporlama yükümlülüğü ile sınırlı olarak uygulamaya girecektir. Bu kapsamda, 1 Ekim 2023-31 Aralık 2025 tarihleri arasında, mali yükümlülük doğmayacak bir geçiş dönemi söz konusu olacaktır.
Geçiş dönemi, uygulama esaslarının oturtulması, veri toplanması ve uygulamanın iyileştirilmesine yönelik aksayan noktaların tespit edilmesi gibi amaçlara hizmet edecek, bu dönemdeki deneyim çerçevesinde gerekli iyileştirmeler ve ikincil mevzuat düzenlemeleri gerçekleştirilecektir.
Yukarıda da belirtildiği üzere, 2025 sonuna kadar olan geçiş döneminde, ithal edilen ürünlere gömülü emisyonlar (embedded emissions) için herhangi bir ücretlendirme yapılmayacak; mali yükümlülüklerin devreye girdiği asıl uygulama dönemi 1 Ocak 2026 itibariyle başlayacaktır.
- Ürün ve Sera Gazı Kapsamı
SKDM; demir-çelik, alüminyum, çimento, gübre, elektrik ve hidrojen sektörlerini kapsamaktadır. SKDM’ye tabi ürünler ve ilgili ürünlerle ilişkili sera gazları mevzuat metninin “Ek I (Annex I)” başlıklı ekinde listelenmektedir. Ürünlerin tanımlanmasında gümrük tarife istatistik pozisyonu (GTİP/CN) kodları esas alınmıştır.
Kapsamda, ticaret sapmasını önlemek gayesiyle birincil ürünlerin girdi olarak kullanıldığı ve üretim süreçleri karmaşık olmayan çeşitli kullanıcı ürünlere (downstream products) yer verilmiştir. Ayrıca SKDM kapsamındaki ürünlerin üretiminde kullanılan belirli girdiler (precursors) kapsama dahil edilmiştir. Bu çerçevede, SKDM kapsamındaki ürünler hem doğrudan AB’ye ithal edildikleri hem de diğer SKDM ürünlerinin üretimi aşamasında girdi olarak kullanıldıkları durumlar itibariyle mevzuatla getirilen yükümlülüklere tabi olacaktır.
Öte yandan, AB içindeki üretime yönelik ETS daha geniş bir sektörel kapsama sahiptir. İthalat aşamasında uygulanmak üzere ETS’nin eşdeğeri bir mekanizma olarak tasarlanan SKDM’nin kapsamı belirlenirken, üretimin AB dışına kayması riski yüksek olan sektörler arasından, ürün bazında karbon emisyon ölçümünün nispeten kolay yapılabileceği sektör ve ürün grupları seçilmiştir. Zaman içinde, ürün bazında karbon ayak izi ölçümüne yönelik uygun metodolojilerin geliştirilmesi ile birlikte daha fazla kullanıcı sektör veya ürünün SKDM kapsamına alınması beklenebilecektir.
Buna ilaveten, ürün kapsamına ilişkin, ilk olarak geçiş dönemi sona ermeden (2025 sonuna kadar) ve sonrasında 2028 yılı itibariyle iki yıllık dönemler içinde, Komisyon tarafından gerçekleştirilecek analizler çerçevesinde karbon kaçağı riskleri dikkate alınarak kapsamın genişletilmesi hususu değerlendirilecektir. Kapsamın yeni kullanıcı sektör ve ürünleri içerecek şekilde genişletilmesi ve en geç 2030 yılına kadar AB ETS’si içindeki tüm sektörleri içermesi konuları da söz konusu analizler dikkate alınarak karara bağlanacaktır.
Avrupa Komisyonu tarafından geçiş dönemi bitmeden yapılacak ilk analiz kapsamında, öngörülebilirliği ve güvenilirliği artırmak üzere, yeni ürün ve sektörlerin hangi ölçüde ve zaman diliminde sisteme dahil edilebileceğine ilişkin bir takvimlendirmenin de yapılması amaçlanmaktadır.
- Emisyon Hesaplamalarının Kapsamı
SKDM’nin emisyon hesaplamalarına doğrudan emisyonların yanı sıra belirli ürünler itibariyle üretim sürecinde kullanılan elektriğin üretiminden kaynaklanan dolaylı emisyonlar da dahil edilmiştir. Taslak mevzuat metni, dolaylı emisyonlara ilişkin karbon maliyetini ilk etapta daha dar bir ürün grubuna getirmekte olup bu alandaki yükümlülüklerin geçerli olacağı ürün kapsamı uygun hesaplama metodolojilerinin geliştirilmesine de bağlı olarak aşamalı şekilde genişletilecektir.
SKDM Tüzüğü’nün “Ek IA (Annex IA)” başlıklı ekinde, SKDM kapsamındaki ürünlerden hangileri için sadece doğrudan emisyonların dikkate alınacağı listelenmektedir. Ek I’de olup Ek IA’da olmayan ürünler için ise dolaylı emisyonlar da dikkate alınacaktır.
Buna göre, 2026 itibariyle dolaylı emisyonlara bağlı maliyetler ilk etapta çimento ve gübre ürünleri ile aglomere demir cevherleri gibi sınırlı sayıda ürün için getirilecektir. Bununla birlikte, geçiş dönemi sona ermeden yapılacak değerlendirmede, uygun hesaplama metodolojilerinin geliştirilmesine bağlı olarak, SKDM kapsamındaki diğer ürünler için de 2026 itibariyle dolaylı emisyonların mali yükün hesaplanmasında dikkate alınıp alınmayacağı karara bağlanacaktır.
- Geçiş Dönemindeki Raporlama Yükümlülükleri (SKDM Tüzüğü, Madde 35)
SKDM Tüzüğü kapsamındaki ürünlerin ithalatı, mevcut durumda da olduğu gibi ya doğrudan ithalatçı firmalar ya da ithalatçı firmalar hesabına gümrük işlemlerini gerçekleştiren dolaylı gümrük temsilcileri tarafından yapılacaktır. Geçiş döneminde ithalatçılara yönelik olarak AB gümrük mevzuatında yer alan olağan kayıt süreçlerinin dışında bir onay/kayıt süreci öngörülmemektedir.
Bu dönemde, SKDM ürünlerini ithal eden ithalatçılar veya dolaylı gümrük temsilcileri, her bir çeyrek dönem için, o çeyrekte ithal ettikleri ürünlere ilişkin, takip eden ilk 1 ay içinde raporlama yapacaktır (SKDM Raporu). Örnek olarak, Ocak-Mart dönemi içinde yapılan ithalat için Nisan sonuna kadar SKDM Raporu sunulacaktır.
SKDM Raporunda aşağıdaki bilgilere yer verilecektir:
- Her bir ürün türü için ayrıştırılmış olarak ve elektrik için megavat saat, diğer ürünler için ton değerleri üzerinden ifade edilecek şekilde, ithal edilen toplam ürün miktarı ile ürünün ithal edildiği menşe ülke ve üretici tesis;
- Ek IV’de (Annex IV) belirlenen yöntem çerçevesinde hesaplanan, elektrik için megavat saat başına ton karbondioksit eşdeğeri emisyon miktarı, diğer ürünler için 1 ton ürün başına ton karbondioksit eşdeğeri emisyon miktarı şeklinde ifade edilen gerçekleşen toplam gömülü emisyon miktarı (bu hususta, bir ikincil mevzuat düzenlemesi ile uygulama esasları detaylandırılacaktır);
- Komisyon tarafından yayımlanacak uygulama yönetmeliği çerçevesinde hesaplanacak toplam dolaylı emisyonlar;
- Ürüne gömülü emisyonlar için menşe ülkesinde ödenecek olan, olası ücret iadesi veya diğer telafi ödemeleri de dikkate alınarak hesaplanmış net karbon ücreti tutarı.
İthalat gerçekleşmelerine ilişkin olarak, Avrupa Komisyonu, ithalatçıların yanı sıra gümrük idarelerinden de ithal edilen SKDM ürünlerine ilişkin düzenli veri alacak ve SKDM raporlarını, yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğini de gözetecek şekilde inceleyecektir. Bu çerçevede, Komisyon, düzenli olarak üye ülkelerdeki yetkili otoritelere SKDM raporlama yükümlülüklerini yerine getirmediğini değerlendirdiği ithalatçılar hakkında bilgi aktararak, raporlamadaki eksikliklerin giderilmesini teminen gerekli ilave bilgi gereksinimlerini bildirecektir.
Raporlama yükümlülüğünü yerine getirmeyen veya tespit edilen eksiklikleri gidermeyen ithalatçılara, ilgili üye ülke yetkili otoritesi tarafından etkili, orantılı ve caydırıcı nitelikte para cezası uygulanmasına ilişkin hususlar Taslak Tüzüğün 35’inci maddesinin (5) ve (5a) bentlerinde düzenlenmektedir.
Yukarıda da belirtildiği gibi, geçiş döneminde ithalatçılar, üçer aylık dönemler itibariyle, AB’ye ithal edilen SKDM kapsamındaki tüm ürünler için, ürünün üretim süreci ile ilişkili doğrudan ve dolaylı emisyonları ürün ve üretici tesis ayrıştırması yaparak raporlayacaktır.
Bu çerçevede;
- Ürünün üretimi esnasında açığa çıkan, üretim sürecinden kaynaklanan doğrudan emisyonlar (Kapsam-1 emisyonlar)- [ısıtma ve soğutma kaynaklı emisyonlar dahil üretici firmanın üretim sürecinden kaynaklanan emisyonlar],
- Üretim sürecinde kullanılan ve üretici firma dışından temin edilen, yine SKDM kapsamındaki üretim girdilerinin üretimi aşamasında açığa çıkan emisyonlar (kısmi Kapsam-3)- [girdinin üretim sürecinde açığa çıkan ve girdinin tedarik edildiği üreticiden temin edilecek olan emisyon verisi]
- Ürünün üretiminde kullanılan elektrikten kaynaklanan dolaylı emisyonlar (Kapsam-2 emisyonlar) ürün bazında raporlanacaktır.
Bu hususta, her ne kadar mevzuatla getirilen yükümlülük ithalatçılar üzerinde ise de ürüne gömülü emisyonların izlenmesi, raporlanması ve 2026 itibariyle doğrulatılması ithalatçılarca üretici firmalardan talep edilecektir. Bu kapsamda SKDM kapsamındaki ürünleri üreten firmaların, yine SKDM kapsamında yer alan girdi niteliğindeki ürünleri tedarik ettiği firmalardan ilgili emisyon değerlerini temin edebilmesi gerekecektir. Ancak üretim sürecinde yer alsa dahi SKDM Tüzüğü Ek I’de yer almayan -örneğin çelik üretiminde girdi olarak kullanılan “kok (coke)”, alüminyum üretiminde girdi olan “alümin (alumina)” gibi- girdiler için, tedarikçilerden girdinin üretiminde salınan sera gazı verilerinin temin edilmesi gerekmeyecek; Ek I’de yer almayan girdiler sadece üretim süreci (proses) emisyonları itibariyle hesaplamaya dahil olacaktır.
Çeyrek dönemler itibariyle yapılacak olan emisyon ve üçüncü ülkelerde ödenen karbon ücreti raporlamalarından ilki için geçerli tarih aralığı 1-31 Ocak 2024 olarak öngörülmektedir. İlk raporlama tarihi ihtiyaçlar doğrultusunda değiştirilse dahi her halükârda emisyonların bildirimi için 1 Ekim 2023 itibariyle veri toplanmaya başlanması veya bu tarihin sunulacak veri için başlangıç noktası olarak alınması gerekecektir.
Öte yandan, raporlamaya esas teşkil edecek emisyon izleme ve hesaplama metodolojileri, Avrupa Komisyonu tarafından oluşturulmuş bir uzman grubu tarafından çalışılmış ve SKDM geçiş döneminin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları içeren ikincil mevzuat, 17 Ağustos 2023 tarihinde kabul edilmiştir. Böylece, SKDM ürünleri için geçiş dönemi raporlama yükümlülükleri ve bu ürünlerin üretim sürecinde açığa çıkan gömülü emisyonların hesaplanmasına yönelik metodoloji ortaya konmuştur.
Bununla birlikte, AB ithalatçıları ve AB dışı tesisler için yeni kuralların uygulamasına yönelik Komisyon tarafından hazırlanan rehber dokumanlar ve hesaplama şablonu da Komisyon’un web sitesinde yayımlanmıştır. Uygulama Yönetmeliğine, rehber dokümanlara, isteğe bağlı kullanılabilecek iletişim şablonuna ve ilgili mevzuata bu bağlantıdan erişilebilmektedir.
Dikkate alınması önemli olan bir diğer husus ise 1 Ekim 2023-31 Aralık 2025 tarihleri arasındaki geçiş döneminde gerçekleşen emisyonların raporlanmasında, doğrulama (verification) gerekliliğinin bulunmadığıdır. Bu çerçevede, raporlamalar için üçüncü taraf sera gazı doğrulama firmalarından doğrulama hizmeti alınması zorunlu değildir. Yukarıda da değinildiği gibi geçiş döneminde Komisyon, raporları periyodik olarak inceleyerek eksiklik ve olağan durumdan sapmaları tespit edecek ve üye ülke yetkili otoritelerine ithalatçılara yönelik cezai işlem gerekip gerekmediğinin değerlendirilmesi amacıyla düzenli bilgilendirmede bulunacaktır.
- 1 Ocak 2026 Sonrasındaki Uygulama Dönemi
SKDM kapsamında mali yükümlülüklerin doğacağı asıl uygulama döneminin başlangıcı olan 1 Ocak 2026 tarihi itibariyle, düzenleme kapsamındaki ürünlerin ithalatı sadece “yetkilendirilmiş SKDM yükümlüsü (authorized CBAM declarant)” tarafından yapılabilecektir. Bu dönemde de ithalatın/gümrük işlemlerinin doğrudan ithalatçı firma veya gümrük müşavirleri (dolaylı gümrük temsilcileri) aracılığıyla yapılması mümkün olacaktır.
Mali yükümlülüklerin tahsili açısından SKDM yükümlüsünün yetkilendirilme kriterleri arasında yerleşiklik şartı getirilmektedir. Bu çerçevede, yetkilendirilmiş SKDM yükümlüsünün, esas olarak doğrudan AB’de yerleşik olan ithalatçı olması öngörülmektedir. Ancak AB’de yerleşik bir ithalatçı firmanın yine AB’de yerleşik dolaylı gümrük temsilcisi, rızası olması halinde, yetkilendirilmiş SKDM yükümlüsü olabilecektir. AB’de yerleşik olmayan ithalatçılar için ise yetkilendirilmiş SKDM yükümlüsü sadece ithalatçı firmanın AB’de yerleşik dolaylı gümrük temsilcisi olabilecektir.
Mevzuat hükümlerinin yürürlüğe giriş takvimini düzenleyen Madde 36 çerçevesinde, yetkilendirilmiş SKDM yükümlüsü başvurularının yapılması (Madde 5) ve yetkilendirme (Madde 17) hükümleri 31 Aralık 2024’ten itibaren geçerlik kazanacaktır. Dolayısıyla yetkilendirilmiş SKDM yükümlüsü başvuruları 2025 yılı itibariyle alınmaya başlanacak, ihracatçı firmalarımızın da AB’de yerleşik ithalatçılarının SKDM yükümlüsü yetkisini alıp almadığını 2025 yılı içinde kontrol etmesi önemli olacaktır.
SKDM Mali Yükümlülüğü ve SKDM Bildiriminin Esasları: 2026 itibariyle başlayacak ana uygulama döneminde, SKDM Tüzüğü ekinde yer alan ithal ürünlerle ilişkili karbon emisyonları için oluşan mali yükümlülük, yetkilendirilmiş SKDM yükümlüsü tarafından yıl boyunca satın alınan SKDM sertifikalarının teslimi suretiyle karşılanacaktır. Bu kapsamda, ürüne gömülü her 1 ton CO2 eşdeğeri sera gazı emisyonu için bir SKDM sertifikası teslim edilecektir. Bu çerçevede SKDM sertifikası, ithalatta bir belgelendirme/sertifikasyon yükümlülüğü olarak algılanmamalı, 1 ton CO2 eşdeğeri sera gazına denk gelen kıymetli kâğıt gibi düşünülmelidir.
SKDM sertifika ücretleri, Avrupa Komisyonu tarafından, AB Emisyon Ticaret Sistemi içinde oluşan bir önceki haftanın ortalama fiyatı üzerinden haftalık olarak yayımlanacaktır.
SKDM kapsamında oluşacak mali ve idari tüm yükümlülük, AB’de yerleşik yetkilendirilmiş SKDM yükümlüsünün üzerindedir. Ancak ticaret hayatında, ithal ürünün ve ürünün üçüncü ülkedeki üreticisinin hangi ölçüde ikame edilebilir olduğuna göre, oluşacak karbon maliyetlerinin üçüncü ülke ihracatçı/üreticilerine de yansıtılması beklenebilecektir.
Bildirim Yükümlülüğü: Ana uygulama döneminde, geçiş dönemindeki raporlama yükümlülüğüne benzer şekilde, her yıl Mayıs sonuna kadar, yetkilendirilmiş SKDM yükümlüsü tarafından, bir önceki yıl içinde gerçekleşen ithalat ve emisyon değerlerine ilişkin bir SKDM bildirimi (CBAM declaration) yapılacaktır. Bu çerçevede, uygulama kapsamında ilk bildirim 1 Ocak-31 Aralık 2026 döneminde gerçekleşen SKDM ürünleri ithalatı için 31 Mayıs 2027 tarihine kadar yapılacaktır.
Bildirimler, AB Komisyonu tarafından kurulacak bir Merkezi Elektronik Kayıt Sistemi (CBAM Registry) üzerinden gerçekleştirilecektir. Ayrıca ihracatçı ülkelerdeki üreticilerin, yetkilendirilmiş SKDM yükümlüleri tarafından SKDM bildirimleri yapılırken kullanılması amacıyla, doğrulanmış emisyon verilerini merkezi kayıt sistemine yüklemesi mümkün olacaktır. Üçüncü ülkelerdeki üreticilerce emisyon verilerinin sisteme girilebilmesi imkânı, özellikle emisyon değerleri düşük üreticiler için pazara girişte de avantaj sağlayabilecektir.
Öte yandan, yetkilendirilmiş SKDM yükümlüsü tarafından yapılacak SKDM bildiriminde aşağıdaki hususlara yer verilecektir:
- Her bir ürün türü için ayrıştırılmış olarak ve elektrik için megavat saat, diğer ürünler için ton değerleri üzerinden ifade edilecek şekilde, bir önceki takvim yılı içinde ithal edilen toplam ürün miktarı;
- İthal edilen söz konusu ürünler için SKDM Tüzüğü Madde 7 çerçevesinde hesaplanmış ve Madde 8 çerçevesinde doğrulanmış olan, elektrik için megavat saat başına ton karbondioksit eşdeğeri emisyon miktarı, diğer ürünler için 1 ton ürün başına ton karbondioksit eşdeğeri emisyon miktarı şeklinde ifade edilen gerçekleşen toplam gömülü emisyon miktarı (Komisyon, ikincil mevzuat düzenlemeleri ile gömülü emisyon hesaplama ve doğrulamaya yönelik uygulama esaslarını detaylandıracaktır);
- Teslim edilecek toplam SKDM sertifikası miktarı (Bu değere, hesaplanan toplam gömülü emisyona karşılık gelen sertifika miktarından menşe ülkede ödenmiş karbon ücretlerine denk gelen kısım düşülüp, AB ETS içinde geçerli ücretsiz tahsisatları yansıtacak indirim de yapıldıktan sonra ulaşılacaktır.)
- SKDM Tüzüğü Madde 8 ve Ek V çerçevesinde, bir akredite doğrulayıcı tarafından hazırlanmış doğrulama raporunun örneği.
Avrupa Komisyonu, SKDM bildirimi için standart formatı belirlemeye; hesaplanan toplam gömülü emisyon değerleri ile ilişkili olarak her bir ürün, menşe ülke ve üçüncü ülke üretici tesisi bazında, emisyon verisi ve ödenmiş karbon ücreti başta olmak üzere, hangi destekleyici bilgi ve belgelerin sağlanacağına; SKDM bildiriminin merkezi kayıt sistemi üzerinden yapılmasına ilişkin usule ve SKDM sertifikalarının teslimine yönelik esaslara dair ikincil mevzuat düzenlemelerini en geç 2025 yılı içinde yayımlayacaktır.
Karbon ücretlendirmesi esasları: SKDM kapsamında oluşacak mali yükün hesaplanmasında, ithal edilen elektrik haricindeki her bir tür ürün için toplam ürün miktarı, gömülü emisyon miktarı, AB ETS’sinde ürünün muadiline sağlanan ücretsiz tahsisat miktarı ve menşe ülkede ödenmiş karbon ücretleri dikkate alınacaktır. AB ETS’sinde aynı ürüne sağlanan ücretsiz tahsisatlar ile menşe ülkede tabi olunan karbon ücreti mali yükümlülüğü azaltacaktır. Hesaplama esasları SKDM Tüzüğü Madde 7 ve Ek IV’de düzenlenmekte olup, uygulama esasları ikincil düzenlemelerle açıklığa kavuşturulacaktır.
Ürüne gömülü emisyon hesaplamasında ürünün “basit ürün (simple good)” veya “karmaşık ürün (complex good)” olup olmadığına göre hesaplama unsurları da değişecektir.
Basit ürünler, üretim sürecinin tamamen sıfır emisyonlu girdiler ve yakıtlara (örneğin maden cevherleri veya hurda metal ile biyokütle yakıtları) dayalı olduğu ürünlerdir. Bunun dışındaki tüm ürünler ise karmaşık ürün tanımına girmektedir.
Basit ürünler için ton başına doğrudan gömülü emisyon miktarı, ürünün üretim sürecinde salınan toplam sera gazı miktarının toplam ürün miktarına bölünmesiyle bulunacaktır.
Karmaşık ürünler söz konusu olduğunda ise, SKDM EK-1’inde yer alan diğer ürünler emisyon hesabı yapılacak ürünün üretim sürecinde girdi olarak kullanılıyorsa, bu girdilerin gömülü emisyonları bunların temin edildiği üreticilerden edinilerek hesaplamaya dahil edilecektir. Dolayısıyla karmaşık ürünler için gömülü emisyonlar hem ürünün kendi üretim sürecinde salınan sera gazlarının, hem de diğer üreticilerden alınan SKDM kapsamındaki girdilerin üretiminde salınan sera gazlarının toplamı üzerinden hesaplanacaktır.
Gerçekleşen emisyonların hesaplanamadığı/raporlanamadığı durumlarda, Avrupa Komisyonu tarafından belirlenecek varsayılan emisyon değerleri dikkate alınacaktır. Varsayılan değerlerin hesaplanmasında, raporlama dönemi boyunca yapılacak bildirimler ve kamuya açık güvenilir kaynaklardan temin edilebilecek ülke veya bölge bazında ürüne gömülü emisyon değerleri dikkate alınacaktır. Bunlara da ulaşılamadığı durumda ise AB içinde aynı ürünü üreten, emisyon salımı en yüksek “%X” tesisin emisyon ortalamaları üzerine eklenecek bir tutar (mark-up) üzerinden hesaplanan varsayılan değerler kullanılacaktır. AB’de en kötü performans gösteren tesislerin yüzde kaçının hesaplamada dikkate alınacağına yönelik “%X” oranı, Komisyon tarafından ikincil düzenlemelerle belirlenecektir.
Bu çerçevede, özellikle emisyon performansı AB’deki muadillerine kıyasla iyi olan firmaların gerçekleşen emisyon değerlerini raporlaması, ithalatta karbon maliyetinin azaltılması ve tedarikçi olarak tercih edilebilirliğin artırılması açısından önemli olacaktır.
Gerekli hallerde, ürünün üretim sürecinde kullanılan elektriğin üretiminden kaynaklı dolaylı emisyonların hesaplanmasında ise EK IV-Md 4.3 çerçevesinde Komisyon tarafından belirlenecek varsayılan değerlerin dikkate alınması öngörülmektedir. Bu kapsamda varsayılan değerler;
- AB elektrik şebekesinin karbon emisyon faktörü ortalaması, veya
- Menşe ülke elektrik şebekesinin karbon emisyon faktörü ortalaması, veya
- Menşe ülkedeki fiyat belirleyen elektrik üreticilerinin (price setting sources) karbon emisyon faktörü ortalaması üzerinden hesaplanacaktır.
Menşe ülke veya menşe ülkenin de dahil olduğu ortak elektrik şebekesine sahip olan bir ülke grubu tarafından, güvenilir veriler çerçevesinde, gerçek emisyon faktörü ortalamasının varsayılan değerden daha düşük olduğu gösterilebilirse, daha düşük olan söz konusu değer hesaplamaya esas teşkil edecektir.
Dolaylı emisyonların hesaplanmasında varsayılan değer için yukarıdaki seçeneklerden hangisinin esas alınacağı, geçiş döneminde yapılacak raporlamalarda yer alan ürünün üretiminde ne kadar elektrik kullanıldığı, menşe ülke, elektrik üretim kaynağı (generation source) ve söz konusu elektrik üretimi ile ilişkili emisyon faktörleri de dikkate alınarak, Komisyon tarafından geçiş dönemi sona ermeden en az 6 ay önce yayımlanacak bir ikincil mevzuat ile açıklığa kavuşturulacaktır.
- SKDM Kapsamında Komisyon/ Üye Ülke Yetkili Otoriteleri Arasında Yetki Dağılımı
SKDM’nin uygulanmasına yönelik belirli unsurlar Komisyon tarafından kurulup idare edilecek merkezi sistemler üzerinden gerçekleştirilecekken (SKDM raporlamaları, bildirimleri, SKDM sertifikalarının satın alınması ve teslimi, vb.); SKDM yükümlüsünün yetkilendirilmesi, SKDM bildirimlerinin gözden geçirilmesi, SKDM sertifikalarının satılması ve geri alınması, mevzuata uyumsuz uygulamaların incelenmesi ve cezai müeyyidelerin uygulanması gibi belirli hususlar ise üye ülke yetkili otoritelerinin görev alanına girmektedir.
Avrupa Birliği Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasını (SKDM) kuran Tüzük, 16 Mayıs 2023 tarihinde AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanmış; SKDM geçiş dönemi uygulama usul ve esasları ile hesaplama metodolojisini belirleyen Yönetmelik ise 17 Ağustos 2023 tarihinde kabul edilmiştir.
Bu kapsamda, Avrupa Komisyon’u tarafından aşağıda belirtilen tarihlerde SKDM’nin genel özelliklerinin yanı sıra her sektörün özelliklerini (demir ve çelik, alüminyum, çimento, gübre, elektrik ve hidrojen) kapsayan altı adet çevrimiçi web semineri organize edilmiş olup bu bağlantıdan seminerlere ilişkin bilgi edinilebilmektedir.
Ayrıca aynı bağlantıdan, anılan mevzuat metinlerine, AB ithalatçıları ve AB dışı tesisler için yeni kuralların uygulamasına yönelik Komisyon tarafından hazırlanan rehber dokümanlara ve hesaplama şablonuna erişilebilmektedir.
Sektör |
Webinar video kaydı |
tarih |
---|---|---|
Çimento |
15 Eylül 2023 |
|
Alüminyum |
21 Eylül 2023 |
|
Gübre |
26 Eylül 2023 |
|
Elektrik |
28 Eylül 2023 |
|
Hidrojen |
03 Ekim 2023 |
|
Demir-Çelik |
05 Ekim 2023 |

Dr. Selçuk Mutlu – Yönetim Kurulu Danışmanı
Avrupa Birliği, Yeşil Mutabakat ile 2050 yılında iklim-nötr ilk kıta olma hedefini belirlemiş ve bu hedefe ulaşmak için yeni bir sürdürülebilir büyüme stratejisi tasarlayarak tüm siyasa ve politikalarını iklim değişikliği ekseninde re-organize etmeye başlamıştır.
Bu bağlamda, yalnızca işletmelerin bireysel hazırlıkları değil, tedarik zinciri içerisindeki gümrük müşavirlikleri dahil tüm paydaşların sürecin farkında ve sürece hazır olması kritik derecede önemlidir. SKDM’nin maliyet artışları, enerji yoğun sektörlerin proseslerini etkilemesi, rekabetçilikte sahip olunan koşullara göre risk veya fırsatlar barındırması gibi çeşitli dışsallıkları olacağı öngörülmektedir.

Deren Şen – İthalat Uzman Yrd.
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması ile AB’deki ithalatçılar, üçüncü ülkelerden ithal ettikleri karbon yoğun ürünler için ödemeleri gereken karbon fiyatına uygun düşen karbon sertifikalarını alacaklardır. Bununla birlikte, AB dışında bulunan bir üretici üçüncü ülkede üretilen ürünlerin hâlihazırda karbon fiyatlandırılmasına tabi olduğunu kanıtlarsa, AB’deki ithalatçıların ilgili emisyona denk düşen maliyeti düşmeleri mümkündür. Bu bağlamda Emisyon Ticaret Sistemi’ne adapte olmak oldukça kıymetli hale gelmektedir. Ülkemizde de 6 Eylül 2023 tarihinde açıklanan Orta Vadeli Program (2024-2026)’da Yeşil Dönüşüm başlığı altında yer alan önemli tedbirlerden bir tanesi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın İklim Değişikliği Başkanlığı koordinasyonunda yürütülen Ulusal Emisyon Ticaret Sistemimizin geliştirilmesidir. Avrupa Komisyonu, 2027 yılının sonlarına doğru organik kimyasallar ve polimerler gibi karbon kaçağı riskinin söz konusu olduğu sektörleri de gündemine almaktadır. Özellikle AB’ye yapılan ihracat göz önünde bulundurulduğunda Türkiye çimento, demir-çelik, kimya ve otomotiv sektörlerinin SKDM’den en fazla etkilenebilecek sektörler olması muhtemel görünüyor.
31 Aralık 2024 tarihinden itibaren, AB’deki ithalatçıların kapsam dahilindeki ürünlerin ithalatına hak kazanabilmeleri için “yetkili SKDM beyan sahibi” statüsüne sahip olmaları beklenmektedir. Diğer bir ifade ile ithalatçıların belirli bir takvim yılında ithal edilen ürünlerde bulunan toplam doğrulanmış sera gazı (GHG) emisyonlarını bildirmeleri gerekecektir. SKDM ücretlerinin ödenmesi, AB ETS tahsisat ihalelerinin haftalık ortalamalarına göre fiyatlandırılacak olan SKDM sertifikalarının satın alınması ve teslim edilmesi yoluyla kolaylaştırılacaktır.
İthalatçı, takvim yılı boyunca her çeyrek sonunda SKDM kayıt hesabındaki SKDM sertifika sayısının, takvim yılının başından bu yana ithal edilen ürünlerdeki gömülü emisyonların en az %80’ine karşılık gelmesini sağlamak durumundadır. İthalatçının, yıllık SKDM beyannamesi sunmasının yanı sıra, takvim yılı içinde ithal edilen ürünlerde gömülü emisyonlara karşılık gelen sayıda SKDM sertifikasını eksiksiz teslim etmesi gerekmektedir.
SKDM, 1 Ocak 2026 tarihinde tam yürürlüğe girdiğinde, ithalatçıların her yıl bir önceki yıl AB’ye ithal edilen malların miktarını ve bunların gömülü sera gazı emisyonlarını beyan etmeleri gerekecektir. Sertifikaların fiyatı, €/ton CO2 salınımı olarak ifade edilen AB ETS tahsisatlarının haftalık ortalama açık arttırma fiyatına bağlı olarak hesaplanacaktır.
Konu hakkında hazırladığımız sunumlara aşağıdaki bağlantılardan erişebilirsiniz:
Konu |
Sunum Bağlantıları |
Tarih |
---|---|---|
SKDM’nin Türkiye Dış Ticaretine Etkisi |
01 Ekim 2023 |
|
SKDM’nin Gümrük Uygulamalarına Etkisi |
30 Ekim 2023 |